Ung thư máu: 4 dấu hiệu cần nhớ

Ung thư máu là gì?

Theo bác sĩ Huỳnh Văn Mẫn – Bệnh viện Huyết học và truyền máu TP.HCM, bệnh ung thư máu hay còn gọi là bạch cầu cấp, máu trắng. Đây là bệnh lý do các tế bào máu bị ung thư hóa trong quá trình tạo ra các tế bào máu.

Nếu không được điều trị, các tế bào này sẽ ứ đọng trong tủy xương và tác động cản trở quá trình tạo ra các tế bào máu bình thường. Do các tế bào ung thư có thể lan tràn đi rất xa trong cơ thể nên có thể gây ra hàng loạt triệu chứng ở nhiều cơ quan khác nhau.

Bệnh bạch cầu cấp tiến triển nhanh và có thể gây tử vong trong vài tuần đến vài tháng nếu không được điều trị. Điều trị sớm và đúng cách có thể đẩy lui bệnh. 

Bác sĩ Mẫn cũng cho biết ung thư máu là bệnh chưa rõ nguyên nhân. Tuy nhiên bệnh có thể được hình thành khi các gen trong tế bào máu bị tổn thương. Ví dụ tiếp xúc với tia xạ gây tổn thương gen của tế bào, làm tăng nguy cơ xuất hiện ung thư.       

Tế bào ung thư máu diễn tiến rất nhanh.

Bác sĩ Mẫn cũng nhấn mạnh ung thư máu không phải là bệnh lý di truyền hay truyền nhiễm. Một nhóm là bạch cầu cấp dòng tủy (AML) do các tế bào dòng tủy bị ung thư hóa và nhóm còn lại là bạch cầu cấp dòng lympho (ALL) do tế bào lympho bị tổn thương ung thư.

Hai nhóm ung thư máu có những đặc điểm khác nhau. Như bạch cầu cấp dòng lympho thường gặp ở trẻ em hơn so với dòng tủy. Các thể bệnh bạch cầu cấp khác nhau đòi hỏi các phương pháp điều trị khác nhau và kết quả điều trị cũng khác nhau. 

4 dấu hiệu của ung thư máu 

Thứ nhất, bệnh nhân dễ bị nhiễm khuẩn kết hợp với hiện tượng giảm số lượng bạch cầu ở máu ngoại vi. Chức năng của bạch cầu là bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài, như vi khuẩn. Vì vậy lượng bạch cầu bị giảm sút dẫn đến không đủ khả năng chống đỡ. Hậu quả là bệnh nhân ung thư máu dễ bị nhiễm khuẩn hay sốt không rõ nguyên nhân.

Thứ hai, thiếu máu xuất hiện liên quan đến giảm số lượng hồng cầu. Do chức năng của hồng cầu là vận chuyển oxy tới toàn bộ cơ thể nên mọi sự thiếu hụt hồng cầu đều gây ra hậu quả thiếu oxy ở các cơ quan trong cơ thể. Từ đó gây ra các triệu chứng như thở nhanh hoặc thở ngắn khi vận động, hoa mắt, mệt mỏi hoặc nhợt nhạt.

Thứ ba, nguy cơ chảy máu. Đây là triệu chứng liên quan đến tình trạng giảm số lượng tiểu cầu. Vì chức năng của tiểu cầu là cầm máu, nên mọi tình trạng thiếu hụt tiểu cầu đều làm tăng nguy cơ chảy máu ngay cả với chấn thương nhẹ. Kết quả xuất hiện những chấm xuất huyết nhỏ, mảng bầm dưới da, chảy máu từ lợi hoặc từ mũi. Chảy máu nội tạng có thể gặp trong một số trường hợp nặng.

Thứ tư, triệu chứng liên quan đến hiện tượng tăng sinh của tế bào ung thư máu, như phì đại cơ quan nội tạng và các cơ quan khác do xâm lấn tế bào ung thư vào các cơ quan như gan, lách, hạch. Trong một số trường hợp những tế bào này có thể xâm lấn hệ thần kinh trung ương có thể biểu hiện kích thích màng não gây nên triệu chứng đau đầu, nôn.

Mặc dù bạch cầu cấp thường được coi là bệnh lý không thể chữa khỏi, nhưng nếu phát hiện bệnh sớm có thể điều trị cho kết quả tốt.