10:26 05/11/2024
Chân dung
Anh H, 32 tuổi, quê Nam Định mới được đưa vào Viện sức khoẻ tâm thần Bạch Mai điều trị với lý do lúc nào cũng nghĩ người nhà theo dõi và âm mưu hãm hại mình.
Anh là con thứ 2 trong nhà, chưa lập gia đình, sống cùng bố mẹ, anh trai và em gái. Anh hiền lành hướng nội ít bạn bè, học hết lớp 9, hiện làm thợ cắt tóc ở nhà. Cách đây 2 năm, người nhà quan sát thấy H chậm chạp hơn, ít nói, hay mệt, ngại giao tiếp với cả người thân, thường xuyên tránh các buổi liên hoan tụ tập. Nghĩ H bị trầm cảm, người nhà muốn đưa anh đến viện thăm khám nhưng anh không chịu, khăng khăng nói mình khỏe.
Hai tháng gần đây H mệt mỏi hơn, ít hoạt động, ít chủ động giao tiếp hơn thời gian trước. Anh thường xuyên nghỉ làm, một mình trong phòng, hầu như không tiếp xúc với bạn bè đồng nghiệp hay người nhà, ăn uống thất thường không theo giờ giấc. Anh cáu gắt không rõ lý do, có lúc lại lẩm bẩm một mình. Đêm đến anh thường trằn trọc, ngủ ít. Lúc giận dữ, anh còn chửi bới, đập phá đồ đạc trong nhà
Thấy như vậy, người nhà lo lắng quan tâm chăm sóc H thì anh cho rằng họ đang theo dõi, giám sát mình, thậm chí âm mưu hại mình.
Vì thế, người nhà buộc phải cưỡng chế đưa vào Viện sức khoẻ tâm thần Bạch Mai khám. H được chẩn đoán tâm thần phân liệt.
Bác sĩ Ngô Văn Tuất thăm khám các bệnh nhân tại Viện Sức khoẻ tâm thần.
Sau 25 ngày điều trị, anh dần ổn định, được ra viện, tiếp tục điều trị ngoại trú, tái khám và điều chỉnh liều. Ở nhà, anh H dần ổn định sinh hoạt. Ban đầu anh tự sinh hoạt cá nhân và giúp đỡ gia đình việc nhà, sau đó đi làm trở lại được.
Tuy nhiên được khoảng 4 tháng, bệnh nhân dừng tái khám, tự ý dừng thuốc vì nghĩ đã khỏi bệnh. Sau đó do gặp mâu thuẫn, căng thẳng trong công việc, kèm theo thường xuyên đi nhậu, anh H tái bệnh ở mức độ tăng hơn.
Theo BS CKII Vương Đình Thủy Viện sức khoẻ tâm thần Bạch Mai, bệnh nhân tâm thần phân liệt không điều trị sẽ để lại những hậu quả khó lường. Bệnh nhân tâm phân liệt trong cơn hoang tưởng, ảo giác có thể gây tổn hại, tấn công người xung quanh và gây tổn thương cho chính mình.
BS CKII Ngô Văn Tuất - Trưởng phòng rối loạn loạn thần và y học tự sát, Viện sức khoẻ Tâm thần Bạch Mai cho biết thêm, tâm thần phân liệt là loại bệnh loạn thần nặng, tiến triển từ từ, khuynh hướng mạn tính, căn nguyên chưa rõ ràng.
Triệu chứng thường gặp như tách dần khỏi cuộc sống bên ngoài, thu dần vào thế giới bên trong, tình cảm khô lạnh, học tập làm việc sút kém, hành vi, ý nghĩ kỳ dị khó hiểu. Tái phát là sự trở lại hoặc trầm trọng hơn của các triệu chứng sau một thời gian thuyên giảm.
Theo thông kê của WHO, thế giới có khoảng 24 triệu người mắc tâm thần phân liệt. Tại Việt Nam, bệnh này chiếm 0,3-0,5% dân số. Bệnh thường khởi phát thường xuyên nhất vào cuối tuổi vị thành niên và những năm 20 tuổi. Xu hướng xảy ra sớm hơn ở nam giới so với nữ giới. Bệnh làm tăng nguy cơ tử vong sớm cao gấp 2 đến 3 lần so với dân số chung.
Tâm thần phân liệt có nguy cơ tái phát cao. Nguyên nhân bệnh tái phát thường liên quan tới không tuân thủ thuốc điều trị, dùng thuốc chất kích thức, sang chấn tâm lý… Để xảy ra tái phát, hậu quả thường rất nặng nề. Hầu hết bệnh nhân có nhiều lần tái phát gặp khó khăn trong công việc, kết hôn, sinh con, sống độc lập.
Bác sĩ Tuất từng điều trị cho bệnh nhân gần 50 tuổi mắc tâm thần phân liệt. Bệnh nhân duy trì uống thuốc tái khám nên vẫn đi làm và rất thành đạt. Nếu trường hợp này không được điều trị sẽ để lại những hậu quả rất nặng nề.