Theo Khoản 1 Điều 3 Thông tư 22/2015/TT-NHNN, séc là giấy tờ có giá do người ký phát lập, ra lệnh cho người bị ký phát trích một số tiền nhất định từ tài khoản thanh toán của mình để thanh toán cho người thụ hưởng.
Có thể hiểu séc là phương tiện thanh toán do người ký phát lập theo chứng từ mẫu in sẵn, lệnh cho ngân hàng hoặc tổ chức thanh toán trả một số tiền nhất định cho người thụ hưởng có tên ghi trên séc.
Những đặc điểm của séc
Séc có một số đặc điểm nổi bật như sau:
- Có tính chất thời hạn: tờ séc chỉ có giá trị tiền tệ hoặc thanh toán nếu thời hạn hiệu lực chưa hết. Thời hạn của séc được ghi trên tờ séc phụ thuộc vào phạm vi không gian mà séc lưu hành và luật pháp các nước quy định.
Séc là một công cụ thanh toán được nhiều người sử dụng. (Ảnh minh họa)
- Séc có thể chuyển nhượng cho nhiều người liên tiếp bằng thủ tục ký hậu trong thời gian hiệu lực của séc.
- Là hình thức thanh toán phi tiền mặt: Séc là một phương thức thanh toán phi tiền mặt, cho phép người viết séc chuyển tiền cho người nhận mà không cần trả tiền mặt. Thay vì trả tiền mặt hoặc chuyển khoản, người viết séc gửi một giấy tờ tài chính cho người nhận, người nhận có thể đưa séc đến ngân hàng để nhận tiền.
- Tính bắt buộc: Ngân hàng nhận được séc phải chấp nhận lệnh này trừ trường hợp tài khoản phát hành séc không có tiền hoặc tờ séc không đủ tính chất pháp lý.
- Tính đầy đủ: Một tờ séc phải đầy đủ thông tin, tính chất pháp lý mới được chấp nhận. Những thông tin này bao gồm: địa điểm, ngày lập séc, thông tin của người ký phát, thông tin người thụ hưởng. Nếu là doanh nghiệp hoặc tổ chức phải có chữ ký của chủ tài khoản, kế toán trưởng và đóng dấu của doanh nghiệp đó.
- Tính nhất quán: Séc được in hai mặt, mặt trước bao gồm những thông tin bắt buộc phải điền, mặt sau là thông tin chuyển nhượng.
Phân loại séc
Séc được phân loại theo nhiều cách nhưng phổ biến nhất hiện nay gồm 3 cách sau:
Căn cứ vào tính chuyển nhượng
- Séc vô danh: loại séc này không ghi rõ tên người thụ hưởng nên ai cầm tờ séc đó đều được coi là người thụ hưởng tờ séc.
- Séc đích danh: trên séc ghi rõ tên, địa chỉ người thụ hưởng
- Séc lệnh: loại séc này ghi rõ trả theo lệnh của người thụ hưởng.
Phân loại theo hình thức thanh toán
- Séc tiền mặt: loại séc này được dùng để rút tiền mặt tại ngân hàng
- Séc chuyển khoản: séc được dùng trong thanh toán chuyển khoản bằng cách trích tài khoản của người trả tiền để chuyển trả vào tài khoản của người thụ hưởng.
Căn cứ các yêu cầu để đảm bảo an toàn trong thanh toán séc
- Séc trơn: mặt sau để trắng hoàn toàn, séc này có thể được ngân hàng trả tiền mặt.
- Séc gạch chéo: mặt sau được gạch hai đường chéo song song. Mục đích của gạch chéo là để không rút được tiền mặt, dùng để chuyển khoản qua ngân hàng.
- Séc gạch chéo đặc biệt: mặt trước hoặc mặt sau của tờ séc gạch hai đường chéo song song, giữa hai đường chéo là tên ngân hàng hoặc cả chi nhánh ngân hàng. Séc này chỉ có thể được nộp vào ngân hàng hay chi nhánh ngân hàng ghi trên đó.