Quạt, điều hòa phả thẳng vào người: Coi chừng liệt mặt

Chị Nguyễn Hồng Nh. 29 tuổi, Hà Nội kể hai năm trước phải điều trị liệt dây thần kinh số 7 gần 2 tháng. Nguyên nhân vì thói quen nằm điều hòa ngày hè.

Trời nắng nóng, đi làm về muộn chị thường tắm khuya, thức khuya và để điều hòa chĩa hướng gió thật thấp cho dễ ngủ. Chị thích cảm giác lạnh và được đắp chăn, điều này giúp chị thoải mái và ngủ ngon hơn.

Tuy nhiên, một lần, khi ngủ dậy chị không thể uống nước, một bên mặt bị xệ, miệng méo. Đến bệnh viện khám, bác sĩ chẩn đoán chị bị viêm dây thần kinh số VII do nhiễm lạnh. Chị Nh. cho biết khi khám bác sĩ sàng lọc hết nguy cơ và cuối cùng đó là thói quen ngủ bật điều hòa, điều hòa phả thẳng vào mặt của gây viêm dây thần kinh số VII.

Ảnh minh họa 

Bé N.T.T (10 tuổi, ở Hà Nội) cũng bị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên do lạnh. Ban đầu, bệnh nhân chỉ bị da nhăn nheo, cười méo xệch một bên sau khi ngủ dậy. Nguyên nhân cũng bởi cháu ngủ thích nằm gần quạt và quạt phả thẳng vào mặt.

Mẹ của bé cho biết, nhiều lần dậy tắt quạt cho con nhưng chỉ được lúc là T. lại bật quạt và hướng trực tiếp vào người. Khi điều trị, bé phải điện châm kèm theo hỗ trợ mát xa. Bác sĩ cho biết trường hợp của T. phải điều trị 2, 3 tháng mới hết các dấu hiệu liệt mặt và để mặt trở lại bình thường.

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới liệt dây thần kinh số VII như đột quỵ, chấn thương, do lạnh… Vào mùa đông, hoặc mùa hè phòng điều hòa lạnh thất thường, nhiều người có thể mắc các bệnh về đường hô hấp như viêm phế quản, ho… và liệt dây thần kinh số VII ngoại biên.

Tổn thương dây thần kinh số VII có thể gặp liệt nửa mặt trung ương và liệt nửa mặt ngoại vi. Tuy nhiên, bác sĩ Hoàng Sầm – Viện y học bản địa Việt Nam cho biết, liệt dây thần kinh số VII ngoại biên ngoài nguyên nhân do lạnh là chủ yếu, thì một số trường hợp có thể do nhiễm virus cúm bởi độc lực của chúng làm ảnh hưởng xấu đến dẫn truyền của dây thần kinh số VII.

Về mùa hè, hay gặp nhất là bệnh nhân bị liệt mặt do lạnh từ thói quen bật quạt, điều hòa thẳng vào mặt là liệt nửa mặt ngoại vi.

Triệu chứng của bệnh là bệnh nhân ngủ dậy đột ngột thấy hai bên mặt mất cân đối, nửa mặt bên liệt bất động, mất nếp nhăn trán. Mắt nhắm không kín, lông mày sụp xuống, rãnh mũi - má mờ, méo miệng, góc mép miệng bị xệ xuống. Chảy giãi hoặc nước một góc miệng, thức ăn hay đọng lại ở má bên liệt, người bệnh không làm được các động tác như phồng má, cười, chu môi, nhăn trán.

Khi có các dấu hiệu trên, người bệnh cần nhanh chóng đến khám ở bệnh viện, tốt nhất là khám bệnh viện đông y. Bởi liệt dây thần kinh số VII do lạnh là bệnh lành tính và thường được chữa khỏi hoàn toàn khi đến viện khám, điều trị sớm, cần phục hồi chức năng lâu.

Trường hợp nhẹ có thể hồi phục sau vài tuần, nếu nặng có thể vài tháng. Nếu không được điều trị đúng cách có thể để lại nhiều di chứng ảnh hưởng đến thẩm mỹ, co giật nửa mặt.

 Để phòng bệnh, bác sĩ Sầm nhấn mạnh mùa nóng không nằm thẳng điều hòa; bật quạt thẳng vào mặt, mùa lạnh cần mở cửa từ từ, tránh gió lùa, ra đường đeo khẩu trang giữ ấm mặt, không nên cho các cháu nhỏ ngồi phía trước xe vì bệnh có thể bị ở tất cả mọi lứa tuổi.