22:55 04/11/2024
Reels
Đất nước Cuba ngoài những điểm nhấn ấn tượng đập vào mắt như bãi biển xanh ngắt, khu phố xanh, đỏ, tím, vàng đa màu sắc nhìn không biết chán, thì ô tô là thứ gây ngạc nhiên không kém.
Trong chuyến đi công tác tại Cuba mới đây, nhà báo Quang Vũ (Thông tấn xã Việt Nam) đã có những trải nghiệm thú vị với những chiếc ô tô cũ kỹ đang chạy trên đường phố Havana.
Đường phố Havana tràn ngập những mẫu xe cổ điển. Ảnh: Quang Vũ
"Xe retro (hoài cổ-PV) trở thành một trong những biểu tượng của Cuba. Thủ đô Havana thậm chí còn mở một hệ thống xe taxi đón và trả khách bằng những chiếc xe ôtô kiểu này. Mặc dù còn rất nhiều khó khăn do lệnh cấm vận, nhưng có điều ít biết, để sở hữu một chiếc Lada (xe từ thời Liên Xô-PV), mỗi người dân Cuba phải chắt chiu, bỏ lọ hàng chục năm mởi đủ tiền mua. Và mỗi người chủ xe cũng gần như là một thợ cơ khí để có thể sửa xe bất cứ lúc nào," anh Quang Vũ kể.
Đặc biệt nếu hỏi giá một chiếc ô tô cũ kỹ đang chạy trên đường hẳn người mới đến đây lần đầu sẽ giật mình. Anh Quang Vũ cho biết, một chiếc Lada 2107 tuổi đời hơn 40 năm tại Việt Nam giá khoảng chục triệu đồng, thậm chí chỉ bán được theo cân, nhưng ở Cuba, nó có giá khoảng hơn 30.000 USD, tương đương chiếc sedan cỡ C là Toyota Corolla Altis (giá từ 733 triệu đồng).
Thậm chí dòng xe bình dân, giá rẻ như Kia Morning ở Việt Nam thì bên Cuba chẳng khác nào "xế sang" với giá lên tới 80.000 USD (khoảng 1,9 tỷ đồng).
Một chiếc Lada 2107 (màu xanh) sản xuất từ những năm 1982. Nếu ở Việt Nam, chiếc xe này giá chỉ khoảng 10 triệu đồng nếu còn chạy được, nhưng ở Cuba, nó có giá lên tới 30.000 USD (hơn 730 triệu đồng). Ảnh: Quang Vũ
Nguyên nhân dẫn tới giá ô tô ở Cuba siêu đắt là vì quốc gia trên biển Caribe này đã phải chịu chính sách cấm vận từ Mỹ suốt hơn nửa thế kỷ, ô tô là mặt hàng nhập khẩu có điều kiện, do chính phủ quản lý. Do đó rất ít các dòng xe đời mới xuất hiện ở Cuba.
Thậm chí, nhiều tờ báo quốc tế còn gọi Cuba là một "bảo tàng xe cổ" sống động, nơi lưu giữ rất nhiều mẫu xe của thập niên 50, 60, 70 và 80 của thế kỷ trước.
Nhà báo Quang Vũ bên cạnh một chiếc taxi cổ điển mang phong cách thập niên 70
Đường phố Havana vắng vẻ phương tiện, và những chiếc xe Lada vẫn chiếm số lượng nhiều nhất. Ảnh: Quang Vũ.
Một chiếc Volkswagen Beetle của thập niên 70 lăn bánh trên đường. Ở phía xa bên hông tòa nhà là một chiếc Lada 2107 đỗ cạnh xe bán tải. Ảnh: Quang Vũ.
Người dân ở Cuba rất chuộng xe Lada. Trong ảnh là một chiếc taxi màu vàng hiếm hoi dùng mẫu Lada Vesta, chiếc sedan thế hệ mới của Nga. Ảnh: Quang Vũ.
Những chiếc xe cổ có từ thập niên 50 của thế kỷ trước vẫn rất phổ biến ở Cuba. Ảnh: Vũ Quang
Một chiếc Jeep Wrangler thế hệ thứ 2 hiếm hoi trên đường phố. Phải là người giàu có mới mua được chiếc SUV địa hình này, nhưng ở các nước khác, thế hệ cũ của Jeep Wrangler (sản xuất cuối thập niên 80) rất rẻ. Ảnh: Quang Vũ
Để thấy rõ hơn về bức tranh trái ngược giữa Việt Nam và Cuba trong việc mua và sở hữu ô tô, chúng ta có thể nhìn lại một chút về quá khứ.
Theo Reuters, vào tháng 2/2020, lần đầu tiên người dân Cuba được chủ động biết đến những mẫu ô tô hiện đại thông qua việc bán ô tô cũ tại một cửa hàng sở hữu nhà nước tại Havana.
Thời điểm ấy, đã có khoảng một trăm người chầu chực để xem và mua những chiếc xe đời mới xuất hiện tại bãi đỗ của cửa hàng đặc biệt này. Yoan Orlando Milian, 37 tuổi, một người Mỹ gốc Cuba may mắn mua được chiếc Toyota Land Cruiser 2011 với giá 80.000 USD cho biết anh đã gần như phải cắm trại trước cửa hàng nhiều ngày để xếp hàng chờ lấy lượt mua xe. "Chiếc xe cao gấp đôi số tiền tôi phải trả ở Mỹ nếu mua chiếc xe đời cao, nhưng dù sao đây là một lựa chọn tốt nhất cho vợ và các con tôi ở Havana," anh cho biết.
Cảnh người dân chầu chực và xem xe qua hàng rào tại đại lý ô tô cũ duy nhất ở Havana hồi tháng 2/2020. Ảnh: Reuters
Reinier Ramos, một khách mua xe khác đến từ thành phố miền trung Cienfuegos, cho biết anh đã tới Havana từ ba ngày trước đó để đặt mua xe. “Tôi muốn mua một chiếc Geely với giá 35.000 USD hoặc MG3 với giá 34.000 USD,” anh nói khi đề cập đến hai thương hiệu ô tô Trung Quốc.
Bảng giá ô tô cũ tại đại lý thuộc sở hữu nhà nước, đa số các mẫu xe bán ra đều đắt gấp 4 lần giá xuất xưởng. Ảnh: Reuters
Năm 2014, Cuba lần đầu tiên hợp pháp hóa việc mua bán ô tô được sản xuất sau năm 1959. Trước đây, xe cũ và mới đều có giá cao hơn giá xuất xưởng gấp 4 lần. Chính phủ Cuba cho biết họ sẽ cố gắng giảm giá 10% so với giá cũ khi mở thêm cửa hàng và cung cấp các loại xe mới, nhưng nỗ lực này vẫn đang gặp khó khi đất nước tiếp tục chịu lệnh thắt chặt cấm vận thương mại dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump đến nay.