16:38 02/11/2024
Giáo dục
“Lời nguyền” gia tộc người da xanh
Đầu những năm 1820, Martin Fugate đến từ Pháp kết hôn với một cô gái người Mỹ có tên Elizabeth Smith. Cuộc sống của hai vợ chồng hoàn toàn bình thường cho đến một ngày, Elizabeth hạ sinh một em bé có nước da màu xanh da trời, khiến nhiều người trong làng vô cùng bất ngờ.
4 trong số 7 đứa trẻ của họ có làn da màu xanh da trời rất khác lạ. Vào thời đó, ở vùng nông thôn phía đông Kentucky, chẳng có con đường nào để đi, thậm chí một tuyến đường sắt cũng không có, lấy đâu ra bác sĩ để giúp vợ chồng Martin.
Có điều may mắn là những đứa trẻ nhà Fugate phát triển hoàn toàn bình thường về trí tuệ và sức khỏe, hầu như không mắc bệnh tật nặng nề, thậm chí họ còn sống thọ đến 80-90 tuổi. Tuy nhiên, họ phải chịu đựng sự phân biệt đối xử rất lớn, để rồi sống gần như biệt lập so với cả xã hội.
Vì sống ở một nơi hẻo lánh, cô lập với thế giới bên ngoài, con cái của dòng họ Fugate khi lớn lên cũng chỉ giao du và kết hôn với những người cùng làng hoặc hàng xóm dẫn đến hôn nhân cận huyết. Chẳng hạn như Zachariah, con trai của Martin Fugate, đã lấy cô ruột của mình. Màu da xanh vì thế mà tồn tại dai dẳng trong gia đình này, giống như một lời nguyền.
Các nhà nghiên cứu thời đó dự đoán rằng, hiện tượng người xanh có thể liên quan đến bệnh tim mạch hoặc rối loạn máu, nhưng không ai chỉ rõ được.
Lý giải của khoa học hiện đại
Vào những năm 1960, Madison Cawein, một nhà huyết học trẻ thuộc Học viện Ketucky đã quyết định đi tìm lời giải cho hiện tượng hiếm có này. Ông đã tới khu vực Troublesome Creek để lật lại hồ sơ và ghép nối những câu chuyện về dòng họ người xanh.
Kết quả xét nghiệm máu cho thấy lượng methemoglobin (MetHb) cao là nguyên nhân tạo nên màu xanh cho da (vì methemoglobin có màu xanh). Hồng cầu là tế bào chứa nhiều oxy nên cấu trúc của nó thường xuyên có nguy cơ bị oxy hóa và rất nhạy cảm với các quá trình oxy hóa. Hiện tượng rối loạn chuyển hóa MetHb và Hb trong máu khiến màu máu của họ đậm như màu socola do thiếu oxy, nhìn vào sẽ thấy môi họ màu tím đậm, làn da mang màu xanh lét.
Ở hầu hết người da trắng, huyết sắc tố đỏ của máu trong cơ thể thể hiện qua làn da của họ là màu hồng. Đối với gia đình Fugate, lượng methemoglobin trong máu quá nhiều đã biến màu da của họ thành màu xanh.
Đây là loại gene lặn vì vậy với điều kiện là cả bố và mẹ cùng thừa hưởng chúng thì con cái mới mắc chứng rối loạn màu da, và tỉ lệ sinh con bị mắc là 1/4. Lục lại lịch sử tổ tiên nhà Fugate, được biết mẹ của Martin cũng mang nước da màu xanh tái, chính vì thế Martin đã mang gene lặn của căn bệnh này. Cho đến khi kết hợp với gene lặn từ Elizabeth nên đã tạo ra những hậu duệ mang làn da xanh.
Nếu không có sự cô lập và tình trạng hôn nhân cận huyết của gia tộc Fugate, chứng rối loạn này sẽ cực kỳ hiếm gặp trong huyết thống của họ.
Sau thời gian nghiên cứu, Cawein đã nghĩ ra cách "hóa giải lời nguyền" hàng trăm năm của gia tộc da xanh này. Anh đã tiêm cho Patrick và Rachel (2 thành viên của gia tộc có làn da xanh) một mũi methylene màu xanh, biến da của họ trở thành màu hồng. Tác dụng của methylene xanh chỉ là tạm thời, vì nó nhanh chóng bị cơ thể đào thải qua đường bài tiết nên phải uống hàng ngày mới có thể duy trì làn da trắng hồng.
Câu chuyện về những người xanh da trời từng được đưa lên show truyền hình đắt khách về những điều kỳ lạ của con người. Bí ẩn về dòng họ Fugate có nước da màu xanh da trời đã khép lại sau hơn một thế kỷ tồn tại.