Từ tháng 2/2020 đến nay, tại khu vực Đầm Thượng (xã Lại Xuân, Thủy Nguyên, Hải Phòng) có 2 bãi cọc gần nhau được phát lộ và khai quật. Đây là phần diện tích đầm của hộ ông Đào Văn Đến và ông Bùi Văn Hay. Qua khảo sát ban đầu của các nhà địa chất, các nhà khoa học, 2 bãi cọc vừa được phát lộ và khai quật có khoảng 30 cọc gỗ.
Các cọc được phát lộ có điểm khác lạ, giống như cột buồm.
Hai bãi cọc giống nhau về địa tầng nhưng khác nhau về địa hình: Về hướng bờ sông thì cọc to hơn, cọc to nhất có độ dài gần 3m và đường kính khoảng 30cm, gần bờ thì cọc nhỏ hơn.
Kết quả nghiên cứu ban đầu cho thấy, đặc điểm của các bãi cọc không phải cọc kiến trúc, không phải cọc đáy, cọc kè đê hay phục vụ các mục đích dân sinh khác.
Bãi cọc nằm ở vị trí chiến lược, án ngữ sau nút thắt tạo ra bởi các núi đá trên sông Đá Bạc và các núi trên sông Kinh Thầy.
Sự có mặt của các cọc lớn, xen lẫn cọc nhỏ, được đóng rất chắc chắn xuống vùng đầm lầy ở phần giáp ngã ba sông, trong khi các cọc nhỏ hơn được đóng phía sau, trong phạm vi rất rộng cho thấy tính chất một trận địa vừa nhằm mục đích phòng thủ, ngăn chặn vừa nhằm tiêu diệt sinh lực địch.
Từ một số dấu hiệu ban đầu, các nhà khoa học nhận định các cọc này phục vụ cho mục đích quân sự.
Theo TS Lê Thị Liên, nguyên Trưởng phòng Nghiên cứu khảo cổ học dưới nước (Viện Khảo cổ học Việt Nam), nhiều cọc gỗ tại Đầm Thượng rất giống nhau, cứ cách khoảng 10cm có lỗ mộng đục không theo quy luật gì.
Tại hội nghị báo cáo sơ bộ kết quả khai quật khẩn cấp di tích bãi cọc Đầm Thượng tổ chức sáng 14/6 tại Hải Phòng, các nhà khoa học cũng trao đổi, phân tích và đề nghị cần tiếp tục mở rộng nghiên cứu khảo cổ học và các khoa học liên ngành (địa chất, địa mạo, cổ môi trường, lịch sử, tư liệu dân gian…).
Trong đó nghiên cứu chi tiết hơn các chứng tích khảo cổ học và kết quả phân tích các mẫu vật thu được trong tổng thể các di tích trên sông Bạch Đằng tại Hải Phòng và 2 tỉnh Quảng Ninh, Hải Dương để khẳng định chắc chắn hơn giá trị văn hóa, lịch sử của bãi cọc Đầm Thượng.
Trước đó, ngày 12/2, các chuyên gia, nhà nghiên cứu thuộc Viện Khảo cổ học và cán bộ Bảo tàng Hải Phòng tổ chức khảo sát khu vực, bước đầu nhận định các cọc gỗ tại ao nhà ông Đào Văn Đến có ý nghĩa lớn trong việc tiếp tục nghiên cứu các di tích, hiện vật liên quan đến Chiến thắng Bạch Đằng năm 1288. Tại thời điểm này, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà lịch sử cũng đề nghị TP Hải Phòng sẽ tiếp tục khoanh vùng, đánh giá công năng của các cọc này, để đưa ra các biện pháp khai quật, bảo vệ, bảo tồn các giá trị về văn hóa lịch sử của bãi cọc Đầm Thượng.
Video: Cận cảnh bãi cọc vừa phát lộ nghi liên quan đến chiến trận Bạch Đằng năm 1288 ở Hải Phòng