Cách 'bắt bệnh' động cơ thông qua tình trạng của bugi

Bugi có màu đen và khô

Khi xe hoạt động ở chế độ nhiên liệu dồi dào hoặc chạy cầm chừng quá mức sẽ dẫn đến tình trạng bugi có màu đen và khô. Chính xác hơn là động cơ dư xăng, nếu khi thấy ống pô của xe có làn khói đen được thải ra từ đó. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này có thể kể đến là bộ chế hòa khí hỏng, bugi đánh lửa yếu nên không đốt cháy hết hòa khí, bị kẹt cánh bướm gió...

Cần phải vệ sinh bướm gió cũng như lọc gió để tỉ lệ hòa khí thích hợp trước khi tiến hành thay bugi.

Bugi là chi tiết tiếp xúc trực tiếp với buồng đốt động cơ và dễ dàng tháo lắp, vì vậy, ta có thể thông qua việc chất lượng bugi để bắt bệnh động cơ. (ẢNh minh họa: VATS)

Bugi có màu đen và ướt

Nguyên nhân gây ra hiện tượng trên là do dầu đã lọt vào xi lanh. Dầu sẽ bị đốt tạo thành muội than bám trên bugi và làm bugi bị ướt. Sự rò rỉ dầu lọt vào bên trong xi lanh có thể do supap bị hở hoặc hở sec-măng hoặc thành xi lanh bị mài mòn. Nếu trường hợp xe xuất hiện mùi khét và tạo ra khói trắng thì cần phải sửa chữa ngay để không ảnh hưởng đến những bộ phận khác khi xe hoạt động.

Bugi có màu trắng

Bugi có màu trắng là tín hiệu cho thấy động cơ hoạt động quá nhiệt. Có thể bugi không phù hợp (có khoảng nhiệt quá lớn) là nguyên nhân gây ra hiện tượng này. Nhiên liệu có chỉ số octan quá thấp, hỏng hệ thống làm mát, thời gian đánh lửa không tối ưu, quá nhiều không khí.

Bạn cần phải mang xe đến gara để được kiểm tra và tìm ra nguyên nhân, cách để khắc phục là có thể thay thế bugi khác, điều chỉnh các hệ thống liên quan...

Bugi có màu vàng nâu

Không có gì bất thường nếu bạn thấy bugi có màu vàng nâu vì đây là dấu hiệu tốt chứng tỏ động cơ hoạt động bình thường. Không chỉ vậy, tỉ lệ hòa khí phù hợp và các thành phần cơ học cũng ổn định. Trường hợp nếu bạn muốn thay mới bugi bạn nên chọn loại có khoảng nhiệt bằng nhau, tức là nên chọn bugi có chiều dài lớp sứ cách điện phía dưới bằng nhau. Bugi sẽ làm việc nóng hơn với đường dẫn nhiệt dài hơn và làm việc mát hơn nếu đường dẫn nhiệt ngắn.

Bugi bị chảy cực tâm

Bugi tự động đánh lửa là nguyên nhân gây nên quá nhiệt đã dẫn đến bugi bị chảy cực tâm. Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác gây ra hiện tượng bugi bị chảy cực tâm đó là do chất cháy đóng cặn trong buồng đốt, bô bin hỏng, supap hỏng, chất lượng nhiên liệu kém. Công suất của động động cơ sẽ giảm đi đáng kể khi bugi bị chảy cực tâm, vì vậy bạn cần phải kiểm tra động cơ sớm và kiểm tra bô bin xe và thay bugi mới.

Bugi có khoảng cách đánh lửa lớn

Sau một thời gian dài sử dụng mà bugi chưa được thay mới sẽ có tình trạng bugi có khoảng cách đánh lửa lớn. Cực tâm của bugi sẽ bị mòn đi trong quá trình đánh lửa, làm khe hở đánh lửa tăng lên đồng thời làm giảm khả năng đánh lửa của bugi cũng như công suất làm việc của động cơ. Để động cơ của xe có thể hoạt động với công suất cao thì nên thay bugi mới.

Bugi có cực âm bị mòn nhiều

Trường hợp này xảy ra do bugi bị ảnh hưởng bởi các chất phụ gia có trong xăng và dầu động cơ. Khi có tình trạng trên, động cơ sẽ bị mất lửa, đặc biệt là khi tăng tốc do khe hở đánh lửa giữa hai điện cực bugi lớn làm điện thế đánh lửa kém, xe của bạn cũng khởi động khó khăn. Bạn nên thay bugi mới.

Bugi bị vỡ đầu sứ

Trường hợp này bugi có thể bị hư do tác động cơ khí, do bị đánh rơi hoặc đè nặng lên cực tâm bugi do sử dụng sai. Hoặc do sử dụng lâu ngày bugi bị đóng cặn ở đầu sứ bugi và cực tâm và do cực tâm bị gỉ sét. Tình trạng bugi như vậy sẽ gây mất lửa, đánh lửa muộn so với thời điểm phun nhiên liệu làm giảm công suất động cơ. Trường hợp này bạn nên thay bugi mới phù hợp.

Bugi trên xe ô tô là chi tiết quan trọng trong hệ thống đánh lửa của động cơ xăng. Nó cung cấp tia lửa điện để đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và không khí được nén ở áp suất cao để sinh công suất cho động cơ. Cấu tạo cơ bản của một bugi bao gồm: Cực mát (cực được uốn cong), cực tâm (cực đánh lửa), khe hở đánh lửa giữa cực mát và cực tâm là 0,9mm (đối với hệ thống đánh lửa tiếp điểm) và 2,03mm (với hệ thống đánh lửa điện tử), sứ cách điện, phần vỏ kim loại, đầu tiếp xúc với dây cao áp...