Cơ quan tiến hành tố tụng các cấp vừa rút kinh nghiệm giải quyết vụ án Hoàng Văn Hùng (ngụ huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn) phạm tội "Tàng trữ trái phép chất ma túy". Vụ án này bị Hội đồng Thẩm phán TAND Cấp cao tại Hà Nội hủy án, yêu cầu xét xử phúc thẩm lại.
Mỗi cấp áp dụng luật một kiểu
Tháng 5/2020, Hùng đến khu vực cửa khẩu tỉnh Cao Bằng mua một gói heroin rồi rủ 2 người bạn cùng sử dụng. Trưa hôm sau, cơ quan công an bắt quả tang 3 đối tượng đang sử dụng ma túy tại nhà Hùng. Tòa án cấp sơ thẩm xử phạt Hùng 6 năm 6 tháng tù về tội "Tàng trữ trái phép chất ma túy", 2 năm tù giam về tội "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy". Tổng hợp hình phạt, TAND huyện Hữu Lũng buộc bị cáo Hùng thi hành là 8 năm 6 tháng tù.
Kháng nghị một phần bản án liên quan đến điều khoản và quyết định hình phạt về tội "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy", VKSND huyện Hữu Lũng đề nghị tăng hình phạt về tội danh trên.
Diễn biến bất ngờ xảy ra ở phiên phúc thẩm khi TAND tỉnh Lạng Sơn không những không chấp nhận kháng nghị của VKSND mà còn hủy một phần bản án sơ thẩm, tuyên bố bị cáo không phạm tội "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy" bởi hành vi Hùng gây ra không cấu thành tội phạm.
Ngay sau đó, Viện trưởng VKSND Cấp cao tại Hà Nội kháng nghị theo hướng hủy một phần bản án phúc thẩm. Cơ quan có thẩm quyền xét xử giám đốc thẩm đã chấp nhận kháng nghị. So sánh nhiều văn bản pháp quy cũng như thông tư liên ngành về công tác xử lý tội phạm liên quan đến ma túy, quyết định giám đốc thẩm nêu rõ hành vi bị cáo Hùng thực hiện đủ cấu thành tội "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy" với tình tiết tăng nặng quy định tại điều 256 Bộ Luật Hình sự hiện hành (cho 2 người mượn địa điểm sử dụng ma túy).
Trong vụ án này, Hùng phải chịu trách nhiệm hình sự về cả 2 tội danh. Ngoài ra, TAND Cấp cao tại Hà Nội nhận thấy tòa sơ thẩm xác định tội danh hợp lý nhưng đưa ra mức án ở tội "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy" chưa chính xác do không tính tới tình tiết định khung.
(Minh họa: KHỀU)
Đột ngột đổi lời khai
Xử phúc thẩm mới đây, TAND Cấp cao tại TP HCM hủy toàn bộ bản án sơ thẩm vụ án Lâm Triệu Trường (ngụ TP HCM) và Nguyễn Bá Hoàng (ngụ TP Hà Nội) mua bán trái phép chất ma túy.
Tại tòa phúc thẩm, bị cáo Hoàng đột ngột đưa ra lời khai làm thay đổi điều khoản luật cũng như khung hình phạt tòa án áp dụng với bị cáo. Điều này buộc cấp phúc thẩm trả hồ sơ, yêu cầu cấp sơ thẩm điều tra, làm rõ lại lời khai mà bị cáo Hoàng nêu tại tòa phúc thẩm.
Hồ sơ thể hiện rạng sáng 17/3/2020, tại thị xã Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh, công an phát hiện nam thanh niên tên Trần Chí Khường lén lút cất giấu ma túy. Qua làm việc, Khường khai mua ma túy từ Trường. Khám xét nơi Trường và Hoàng cư ngụ, công an thu giữ nhiều loại ma túy. Cơ quan điều tra xác định Trường chịu trách nhiệm hình sự với 2,8 kg, Hoàng chịu trách nhiệm với 54 g và Khường là 19 g ma túy. Cùng phạm tội "Mua bán trái phép chất ma túy", Trường bị tòa sơ thẩm tuyên tử hình, Hoàng 19 năm tù. Riêng Khường lãnh 7 năm tù về tội "Tàng trữ trái phép chất ma túy". Hai bị cáo Trường và Hoàng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Tuy nhiên, tại phiên tòa phúc thẩm, Hoàng bỗng nhiên phản cung theo hướng bất lợi cho bản thân. Hoàng khai trong 2,8 kg ma túy mà bị cáo Trường chịu trách nhiệm như tòa sơ thẩm cáo buộc, có đến 1,2 kg không... liên quan đến Trường mà do Hoàng mua từ một người đàn ông không rõ lai lịch, sau đó Hoàng đem đến nhà Trường cất giữ, Trường hoàn toàn không hay biết. Mặc dù đại diện VKSND Cấp cao tại TP HCM nói rõ mua bán trái phép 600 g ma túy trở lên, bị cáo có thể nhận án tử hình nhưng bị cáo Hoàng vẫn kiên quyết thừa nhận hành vi mua bán trái phép 1,2 kg ma túy.
5 trường hợp tăng nặng hình phạt
Điều 256 tội "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy", Bộ Luật Hình sự hiện hành quy định: Mỗi cá nhân có thể chịu hình phạt từ 2-7 năm tù nếu có hành vi cho thuê, cho mượn địa điểm hoặc có bất kỳ hành vi nào khác chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy.
Ngoài ra, pháp luật quy định 5 trường hợp tăng nặng hình phạt gồm: lợi dụng chức vụ, quyền hạn; phạm tội 2 lần trở lên; đối với người dưới 16 tuổi; đối với 2 người trở lên; tái phạm nguy hiểm. Nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp trên, người phạm tội có thể trả giá bằng mức án từ 7-15 năm tù.