Ai thay thế Tổng thống Iran tử nạn sau vụ trực thăng rơi?

Theo hiến pháp Iran, trong trường hợp tổng thống qua đời hoặc mất năng lực, phó tổng thống thứ nhất sẽ tiếp quản và đảm nhận các nhiệm vụ của tổng thống cho đến khi có một cuộc bầu cử được tổ chức, trong thời gian tối đa là 50 ngày.

Theo Al Jazeera, chức vụ phó tổng thống thứ nhất của Iran là một vị trí được bổ nhiệm chứ không phải do dân bầu. Phó tổng thống đảm nhận một số quyền hạn của thủ tướng, sau khi chức vụ này bị bãi bỏ vào năm 1989.

Phó Tổng thống Iran Mohammad Mokhber.

Hãng thông tấn Iran hôm 20/5 đưa tin Tổng thống Ebrahim Raisi cùng Bộ trưởng ngoại giao Amirabdollahian đã thiệt mạng trong vụ tai nạn trực thăng. Sự chú ý đang hướng về Phó Tổng thống Mohammad Mokhber. Iran có nhiều hơn một phó tổng thống song chức vụ mà ông Mokhber nắm giữ được coi là đứng đầu trong số những người ngang hàng.

Ông Raisi bổ nhiệm ông Mokhber làm Phó tổng thống thứ nhất hồi tháng 8/2021, ngay sau khi nhậm chức. Ông Mokhber là người thứ bảy đảm nhiệm vai trò này kể từ khi Iran sửa đổi hiến pháp.

Trước khi được bổ nhiệm làm Phó tổng thống, ông Mokhber đã phục vụ 14 năm với tư cách là người đứng đầu Setad của Iran, một tập đoàn kinh tế hùng mạnh chủ yếu tập trung vào các hoạt động từ thiện.

Theo một cuộc điều tra của Reuters, tổ chức này nằm dưới sự kiểm soát trực tiếp của nhà lãnh đạo tối cao Iran, ước tính trị giá hàng chục tỷ USD.

Dưới sự giám sát của Mokhber, Setad đã phát triển vaccine COVID-19 của Iran, Coviran Barekat, vào thời điểm đỉnh điểm của đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, hiệu quả của vaccine này vẫn còn chưa rõ ràng. 

Theo Al Jazeera, đây là lần đầu tiên Iran trải qua tình huống tổng thống gặp nạn trên trực thăng - và phải đối mặt với rất nhiều điều không chắc chắn. Họ chưa bao giờ chứng kiến điều gì tương tự như việc tổng thống và bộ trưởng ngoại giao biến mất.

Nhiều người thể hiện sự ủng hộ và giúp đỡ như các hỗ trợ cứu hộ từ Thổ Nhĩ Kỳ và người Ả Rập Xê-út, người Kuwait, người Qatar và người Iraq, thể hiện sự đoàn kết với Iran.