Khoản 3 Điều 10 Luật Giao thông đường bộ ban hành năm 2008 giải thích tín hiệu đèn màu vàng là phải dừng lại trước vạch dừng, trừ trường hợp đi quá vạch dừng thì được đi tiếp.
Bên cạnh đó, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ số QCVN 41:2019/BGTVT (ban hành kèm theo Thông tư 54/2019/TT-BGTVT) cũng đưa ra những giải thích tương tự.
"Tín hiệu vàng báo hiệu thay đổi tín hiệu của đèn xanh sang đỏ. Tín hiệu vàng bật sáng, phải dừng lại trước vạch dừng, trường hợp đã đi quá vạch dừng hoặc đã quá gần vạch dừng nếu dừng lại thấy nguy hiểm thì được đi tiếp.
Trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy là được đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường hoặc các phương tiện khác theo quy định của Luật Giao thông đường bộ.Tuy nhiên, từ trước đến nay người tham gia giao thông chủ yếu chỉ quan tâm đến hai loại đèn xanh, đỏ mà quên mất việc không chấp hành tín hiệu đèn vàng cũng có thể bị xử phạt".
Ảnh minh hoạ.
Theo đó, nếu đèn vàng bật sáng mà người điều khiển xe chưa đi quá vạch dừng xe vẫn cố tình đi tiếp sẽ phạm lỗi vượt đèn vàng và bị xử phạt, trừ trường hợp xe vẫn chưa đi quá vạch dừng xe nhưng nếu dừng lại sẽ gây nguy hiểm cho mình hoặc cho phương tiện khác. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, không dừng đèn vàng nếu đã đi quá vạch sơn sẽ không bị phạt.
Song có một điểm khá bất cập khi xử phạt lỗi này là việc đánh giá hành vi vượt đèn vàng trong từng tình huống cụ thể có nguy hiểm hay không lại được trao cho các chủ thể tham gia giao thông. Và trên thực tế thì nhận thức về pháp luật cũng như khả năng nhận biết các tình huống tham gia giao thông của các chủ phương tiện là hoàn toàn khác nhau.
Lỗi vượt đèn vàng phạt bao tiền?
Nghị định 100 năm 2019 của Chính phủ hiện nay không quy định lỗi nào là lỗi vượt đèn vàng hay vượt đèn đỏ. Cả hai lỗi này được quy định chung là lỗi không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông.
Theo đó, người đi xe máy, ô tô, xe đạp, đi bộ… vượt đèn vàng trong trường hợp vi phạm nêu trên sẽ bị xử phạt như sau:
Xe máy, xe mô tô, xe máy điện: Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, xe máy điện vi phạm lỗi vượt đèn vàng sẽ bị phạt tiền từ 600.000 đồng - 01 triệu đồng và tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 - 3 tháng (điểm e khoản 4, điểm b khoản 10 Điều 6).
Ô tô, phương tiện tương tự ô tô: Người điều khiển ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô sẽ bị phạt tiền từ 03 - 05 triệu đồng và tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 01 - 03 tháng hoặc 02 - 04 tháng nếu gây tai nạn (điểm a khoản 5, điểm b, c khoản 11 Điều 5).
Xe đạp, xe đạp máy, xe đạp điện: Người điều khiển xe đạp, xe đạp máy, xe đạp điện nếu vượt đèn vàng sẽ bị phạt tiền từ 100.000 đồng - 200.000 đồng (điểm đ khoản 2 Điều 8).
Máy kéo, xe máy chuyên dùng: Đối với người điều khiển máy kéo, xe máy chuyên dùng, nếu vượt đèn vàng sẽ bị phạt tiền từ 01 - 02 triệu đồng và tước quyền sử dụng giấy phép lái xe (khi điều khiển máy kéo) hoặc Chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ (khi điều khiển xe máy chuyên dùng) từ 01 - 03 tháng hoặc 02 - 04 tháng nếu gây tai nạn (điểm đ khoản 5, điểm a, b khoản 10 Điều 7).
Người đi bộ: Người đi bộ vượt đèn vàng sẽ bị xử phạt từ 60.000 đồng - 100.000 đồng (điểm b khoản 1 Điều 9).