Sở Công Thương Cần Thơ kiến nghị giải quyết hàng chục nghìn tấn gạo 'nằm cảng'

Sở Công Thương Cần Thơ vừa có báo cáo về tình hình xuất khẩu gạo của các doanh nghiệp trên địa bàn TP Cần Thơ. Theo đó, đến ngày 14/4, lượng hàng hóa lưu tại kho của 41 doanh nghiệp xuất khẩu gạo phục vụ kinh doanh ước đạt 85.952 tấn lúa và 359.411 tấn gạo.

Hợp đồng ký kết phải giao ước khoảng 216.776 tấn. Trong đó số lượng đã được chuyển đến cảng khoảng 25.965 tấn (chưa mở tờ khai hải quan), thị trường chủ yếu là Indonesia Philipines, Malaysia, Papua New Guinea, Hong Kong, Quatar, Nga, UAE, Ghana, Mỹ…

Các lô hàng chưa thực hiện thông quan xuất khẩu đã ảnh hưởng lớn đến hợp đồng xuất khẩu đã ký kết, uy tín của doanh nghiệp. Chi phí phát sinh trong quá trình hàng nằm chờ tại cảng gồm phí lưu Cont, lưu bãi (khoảng 300.000 đồng/Cont), tiền phạt chậm giao hàng, vốn bị đọng, không thể trả cho nông dân trong khi các doanh nghiệp đã đặt cọc tiền mua lúa vụ tới, tiền lãi suất ngân hàng, đáo hạn ngân hàng,…

Đây là gánh nặng cho doanh nghiệp. Ước tính riêng chi phí lưu bãi, lưu Cont, tiền phạt, tiền đóng Cont,… lên đến 260-350 triệu đồng/ngày (đối với mỗi doanh nghiệp, tùy vào số lượng hàng nằm tại cảng).

Nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo trong bối cảnh chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19, Sở Công Thương Cần Thơ đề xuất Bộ Công Thương, Bộ Tài chính tạo điều kiện thuận lợi để giải quyết hàng hóa đang nằm trên các cảng của doanh nghiệp xuất khẩu gạo.

Cụ thể, ưu tiên thực hiện mở tờ khai và thông quan đối với lượng gạo xuất khẩu đang kẹt ngoài cảng cho 10 doanh nghiệp với số lượng 25.965 tấn (từ ngày 23/3 đến ngày 30/3). Ưu tiên thực hiện mới tờ khai và thông quan đối với lượng gạo xuất khẩu phải giao trong tháng 4/2020 cho 14 doanh nghiệp với số lượng 50.000 tấn (từ ngày 1/4 đến 10/4). Từ ngày 10/4 trở về sau, thực hiện thông quan theo quy định của Chính phủ.

Báo cáo của Sở Công Thương TP Cần Thơ.

Ngày 23/3, Văn phòng Chính phủ ký ban hành Thông báo số 121/TBVPCP nêu kết luận của Thủ tướng về đảm bảo an ninh lương thực trong bối cảnh tác động của dịch COVID-19. Theo đó, Thủ tướng đồng ý với đề xuất của Bộ Công Thương tạm dừng xuất khẩu gạo đến hết tháng 5/2020 nhằm đảm bảo mục tiêu, nguyên tắc điều hành xuất khẩu gạo, góp phần ổn định an ninh lương thực trong nước. Sau khi thông báo ý kiến kết luận của Thủ tướng được ban hành, Tổng cục Hải quan có công điện khẩn gửi Cục Hải quan các tỉnh, thành phố tạm dừng đăng ký, tiếp nhận và thông quan đối với các lô hàng gạo các loại xuất khẩu dưới mọi hình thức kể từ 00h ngày 24/3.

Tiếp đó, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng về việc xuất khẩu gạo trong bối cảnh dịch bệnh và hạn hán, xâm nhập mặn, ngày 10/4, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 1106/QĐ-BCT công bố hạn ngạch xuất khẩu gạo trong tháng 4/2020. Quyết định có hiệu lực kể từ 0h ngày 11/4.

Trong đó có quy định thương nhân đăng ký tờ khai hải quan trước sẽ được trừ vào hạn ngạch xuất khẩu trước. Số lượng khai trên tờ khai hải quan đã đăng ký sẽ được trừ lùi vào số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4. Trường hợp tờ khai hải quan không còn giá trị làm thủ tục hoặc số lượng thực xuất ít hơn số lượng đã khai hải quan thì số dư sẽ được cộng trở lại số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4.

Tờ khai hải quan có giá trị làm thủ tục hải quan cho tới khi tổng số lượng đăng ký xuất khẩu của các tờ khai chạm mốc 400.000 tấn (tờ khai hải quan có số lượng vượt quá mốc 400.000 tấn sẽ không có giá trị làm thủ tục hải quan). Tới sáng 12/4, nhiều công ty lên hệ thống để thực hiện mở tờ khai thì hệ thống công bố là đủ chỉ tiêu khiến họ trở tay không kịp.

Bộ Công Thương kiến nghị xuất khẩu gạo trở lại