00:35 01/01/2025
Thời sự quốc tế
(VTC News) – Phu nhân Đại tướng Võ Nguyên Giáp đau buồn khôn nguôi trước mất mát đau thương tột cùng.
Những ngày này, bộ phận giúp việc cho cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp đang vô cùng vất vả để cùng gia đình Đại tướng lo việc hậu sự và tiếp đón người dân vào viếng tại nhà riêng của gia đình, số 30 Hoàng Diệu, Hà Nội.
| Phu nhân Đặng Bích Hà buồn thương vô hạn trước sự ra đi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ảnh: Dân Việt. |
Chiều 7/10, trao đổi với phóng viên, Trung tá Lê Văn Hải, cán bộ giúp việc cho Đại tướng, cũng là người đang cùng các chiến sỹ và gia đình lo việc tiếp đón người dân cho biết: “Khi nghe tin Đại tướng qua đời, dù biết điều đó rồi cũng sẽ xảy ra nhưng không tính được mất mát to lớn thế. Đó là một cú sốc với phu nhân Đại tướng, khó có thể lấy lại được trong ngày một ngày hai”.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp kết hôn với bà Đặng Bích Hà, con gái Giáo sư Đặng Thai Mai. Tuy tuổi tác cách biệt, nhưng ông bà đã luôn là những người bạn tri âm, tri kỉ cho đến những ngày cuối cùng của ông.
Suốt những năm sống bên cạnh Đại tướng - người bạn đời của ông đã chia sẻ và yêu thương tất cả những gì thuộc về ông: người vợ liệt sĩ của ông, người con gái riêng của ông và cả những người cháu của ông.
Tuổi bà đã cao, gặp chuyện buồn như vậy là rất khó khăn. Vì thế, gia đình động viên để bà nghỉ ngơi giữ gìn sức khỏe. Vì mỗi khi có khách hỏi thăm, bà lại xúc động, điều đó ảnh hưởng đến sức khỏe.
>> Video: Giây phút cuối cùng của Đại tướng tại Viện quân y 108 |
Bà Đặng Bích Hà là mối tình thứ hai, gắn với Đại tướng Võ Nguyên Giáp tới cuối đời. Bà là người phụ nữ đã đồng hành cùng Đại tướng từ những ngày sau Cách mạng Tháng Tám đến khi ông nhắm mắt xuôi tay.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp vốn là đồng chí, đồng nghiệp với cụ Đặng Thai Mai từ những ngày Đảng Tân Việt mới đi vào hoạt động.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp biết bà Bích Hà từ lúc còn là cô bé tóc để chỏm, hay nghịch đất với em ngay trước sân nhà ông ngoại. Ông rất quý gia đình cụ Đốc Mai và được hai cô con gái cụ quý mến như một người anh cả.
Trong suốt thời gian hoạt động và làm việc từ 1931 đến 1941 tại Vinh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp sống tại nhà của Giáo sư Đặng Thai Mai. Lúc nào ông cũng xem cô bé Bích Hà như một người em nhỏ nên rất cưng chiều và chăm bẵm.
Khi mới ra Hà Nội, ngày nào đi luyện tập thể thao, ông cũng cho Hà đi cùng. Trên đường đi, thi thoảng ông cũng kể cho cô bé nghe về cô Quang Thái (khi đó là người yêu và sau này là vợ Đại tướng Võ Nguyên Giáp) và cô lắng nghe rất chăm chú.
Ngày ấy, cả gia đình cô, nhất là cụ Đặng Thai Mai, rất quý cô Quang Thái và mọi người đều xem cô như người thân trong nhà. Sau khi cưới, Đại tướng Võ Nguyên Giáp ra ở riêng và tiếp tục hoạt động ở Hà Nội rồi sang Trung Quốc, còn cô Bích Hà học ở Hà Nội một thời gian. Đến năm 1943 cô theo trường tản cư về Thanh Hóa cho đến 1945 mới quay về Hà Nội.
Phu nhân Bích Hà từng kể, khi 6-7 tuổi, bà hay được ông Giáp đèo đi chơi đến sân vận động Hàng Đẫy (khi ấy gọi là Septo) tập thể thao. Một hôm bỗng dưng ông nói: “Anh sẽ cưới Hà bằng một đĩa xôi và một con gà”. Không ai ngờ câu nói đùa ấy hơn mười năm sau lại trở thành sự thật.
Năm 1945, khi hai người gặp lại nhau, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đang phải gánh chịu mất mát lớn, khi biết tin người vợ - người đồng chí Nguyễn Thị Quang Thái đã bị bắt và mất trong nhà tù Hỏa Lò từ đầu năm 1944. Từ sự kính phục và ngưỡng mộ, bà Bích Hà lại càng muốn được cùng ông chia sẻ mọi gian khó trên con đường cách mạng và đường đời.
| Đại tướng Võ Nguyên Giáp và phu nhân Đặng Bích Hà. |
Bà Bích Hà từng kể lại, trước đây, trong vườn có một cây bơ rất ngon, một loại quả mà Đại tướng rất thích ăn. Đặc biệt cây bơ ấy thường ra quả rất muộn, đúng vào dịp sinh nhật Đại tướng, nên năm nào bà cũng hái những quả to nhất, ngon nhất để dành cho ông.
Những năm gần đây khi cây bơ ấy không còn nữa, các con đã ươm một cây mới thay thế. Ngày ngày bà vẫn chăm sóc cho cây chóng lớn để cây sớm ra quả và lại hái vào để dành cho ông vào dịp sinh nhật như mọi khi.
Về phần mình, dù hay vắng nhà, Đại tướng chưa bao giờ để vợ con phải có cảm giác lo lắng, hụt hẫng vì bị “lãng quên”, mà ông vẫn cố dành thời gian mấy phút để viết những dòng thư ngắn gọn gửi ra cho bà và các con để hỏi thăm sức khỏe và động viên tinh thần học tập, công tác.
Với cương vị là Tổng chỉ huy Quân đội nhân dân, là Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ quốc phòng, từ khi đang còn đương chức cho đến khi về nghỉ hưu, ngày nào Đại tướng cũng rất bận rộn.
Dù vậy, chưa năm nào Đại tướng quên ngày cưới của hai người. Hàng năm, cứ đến ngày 27/11, Đại tướng lại nhờ con gái mua một bó hoa hồng nhung - một loài hoa mà bà Bích Hà rất thích để tặng bà. Sau này, khi nghe nói hoa hồng nhung chứa nhiều thuốc rất độc, lại không có mùi thơm như trước nữa, ông lại dặn con vẫn mua hoa hồng để ba tặng mẹ nhưng phải là hoa hồng có mùi thơm.
Đến những năm gần đây, khi sức khỏe ngày càng yếu, hầu hết thời gian của Đại tướng là ở trong viện, tuần nào bà Bích Hà cũng vào thăm chồng, cùng ông chuyện trò. Hôm nào mệt bà không vào được, ông thể nào cũng hỏi các con: “Mẹ thế nào?”. Khi nghe các con nói: “Mẹ vẫn khỏe, mẹ bình thường ạ!” thì ông mới gật gật đầu: “Bảo mẹ giữ gìn sức khỏe!”.
Tính đến giờ, đã 4 năm Đại tướng phải nằm trên giường bệnh. Bà Đặng Bích Hà cùng các con cháu vẫn thường xuyên vào viện thăm. Bà Đặng Bích Hà, là một người phụ nữ cư xử rất khéo léo và đúng mực.
Ngay kể cả với người con riêng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp là Giáo sư Võ Hồng Anh, bà cũng chăm sóc rất chu đáo và đối xử công bằng như với 4 người con ruột khác.
Có lẽ, chính vì thế mà chưa bao giờ thấy Đại tướng cáu bẳn hay to tiếng với vợ con. Mỗi lần có chuyện gì không hài lòng, Đại tướng thường rất nhỏ nhẹ nhắc nhở. Đại tướng cũng là người hết mực yêu thương vợ con. Tuy một tay bà Hà chăm sóc các con nhưng cụ vẫn là người luôn định hướng, nhắc nhở các con.
Tình yêu của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và phó giáo sư Đặng Bích Hà là như vậy, bình dị nhưng sâu đậm cho đến suốt cuộc đời.