Theo Reuters, sự tham gia của quân đội Mỹ vào cảng được đề xuất ở quần đảo Batanes - cách Đài Loan chưa đầy 200 km, có thể đẩy căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh lên cao.
Kênh Ba Sĩ nằm giữa các đảo này và Đài Loan là tuyển đường biển quan trọng, được coi là nút cổ chai đối với tàu bè di chuyển giữa Tây Thái Bình Dương và Biển Đông. Cơ quan phòng vệ Đài Loan cho hay, quân đội Trung Quốc thường xuyên đưa tàu và máy bay đi qua kênh này.
Mỹ đẩy mạnh các hoạt động quân sự với đối tác Philippines thời gian qua. (Ảnh: Reuters)
Tỉnh trưởng quần đảo Batanes - Marilou Cayco, cho biết Philippines đang tìm kiếm ngân sách từ Mỹ để xây dựng một "cảng thay thế" ở đó, nhằm hỗ trợ bốc dỡ hàng hóa chuyển đến từ thủ đô Manila, khoảng thời gian biển động trong mùa mưa.
Theo tỉnh trưởng Marilou Cayco, kế hoạch là xây một cảng trên đảo Basco. Chính quyền địa phương cho biết, sóng cao thường khiến tàu không vào cảng hiện tại được và quyết định có thể được đưa ra vào tháng 10.
Philippines cho phép Mỹ tiếp cận số lượng lớn căn cứ quân sự của nước này. Hàng nghìn binh sĩ Mỹ luân phiên trú đóng tại Philippines, tham gia các cuộc tập trận chung. Trung Quốc nói rằng những động thái này của Mỹ đang "châm ngòi" căng thẳng trong khu vực.
Reuters cho hay, quân đội Mỹ gần đây đã đến thăm Batanes để thảo luận việc xây cảng. Một quan chức quân sự cấp cao Philippines cho biết, các lực lượng vũ trang nước này quan tâm đến radar và cải thiện khả năng giám sát trong khu vực.
Phát ngôn viên của Đại sứ quán Mỹ tại Manila, Kanishka Gangopadhyay, cho biết Đại sứ quán Mỹ và các chuyên gia của Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của quân đội Mỹ (USARPAC) đã tiếp xúc với tỉnh trưởng và chính quyền địa phương để thảo luận về cách USARPAC có thể hỗ trợ các dự án kỹ thuật, y tế và phát triển nông nghiệp địa phương.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh Washington đang tăng cường quan hệ chặt chẽ hơn với các quốc gia châu Á để kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có cả Philippines.