Do đó, để đảm bảo an toàn, bên cạnh việc chấp hành luật giao thông, các tài xế còn phải trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng lái xe và kiểm tra an toàn xe trước khi di chuyển.
Kiểm tra nhiên liệu, lốp xe
Điều đầu tiên cần làm trước khi lái xe trên cao tốc vào ban đêm chính là kiểm tra tình trạng xe. Đặc biệt với những tuyến cao tốc dài, không có trạm dừng nghỉ hoặc không có hệ thống đèn điện chiếu sáng.
Cụ thể, những chi tiết cơ bản nhất chiếc xe cần đảm bảo là đủ nhiên liệu cho suốt chặng đường cao tốc, hệ thống gương chiếu hậu, đèn xe hoạt động bình thường. Bên cạnh đó, tài xế cũng nên xem xét, đảm bảo áp suất lốp phù hợp…
Đi đúng tốc độ, đúng khoảng cách an toàn
Tầm quan sát vào ban đêm không được tốt như ban ngày, nhất là tại những khu vực đường không có hệ thống đèn chiếu sáng. Chính vì vậy, khi lái ô tô trên cao tốc vào ban đêm, tài xế nên điều khiển xe di chuyển chậm hơn, phù hợp khoảng chiếu sáng của hệ thống đèn và không vượt quá tốc độ cho phép.
Tắt màn hình và tập trung khi lái xe trên cao tốc vào ban đêm. (Ảnh minh họa).
Bên cạnh đó, nên tăng khoảng cách an toàn với các xe đi phía trước để đề phòng trường hợp đột xuất, tài xế có đủ thời gian phản ứng. Thông thường, nhiều tài xế hiện nay hay áp dụng quy tắc về khoảng cách an toàn theo Thông tư 31/2019/TT-BGTVT.
Theo đó, khoảng cách an toàn giữa hai xe khi tham gia giao thông ứng với từng tốc độ của xe như sau: Xe ô tô di chuyển với tốc độ 60 km/giờ, khoảng cách an toàn tối thiểu là 35 mét.
Xe ô tô di chuyển với tốc độ từ trên 60 - 80 km/giờ, khoảng cách an toàn tối thiểu là 55 mét.
Xe ô tô di chuyển với tốc độ từ trên 80 - 100 km/giờ, khoảng cách an toàn tối thiểu là 70 mét.
Xe ô tô di chuyển với tốc độ từ trên 100 - 120 km/giờ, khoảng cách an toàn tối thiểu là 100 mét. T
Tuy nhiên, đây là quy tắc áp dụng trong các điều kiện lái xe thông thường. Khi lái xe trên cao tốc vào ban đêm, tốt nhất tài xế nên "cơi nới" thêm khoảng cách cách này.
Không dừng trên đường nếu cần thiết
Ngoài những trường hợp bắt buộc như xe bị hỏng hóc, xe gặp trục trặc do hết xăng, chết máy, thay lốp; tài xế gặp vấn đề về sức khỏe; tai nạn giao thông hay các trường hợp khẩn cấp khác, tốt nhất tài xế không nên cho xe dừng nghỉ trên cao tốc.
Đối với những trường hợp buộc phải dừng xe trên cao tốc như kể trên, các lái xe nên chú ý thao tác để đảm bảo an toàn. Đầu tiên, nếu xe gặp sự cố hay tài xế gặp vấn đề về sức khỏe không thể tiếp tục lái xe, nên bật đèn cảnh báo nguy hiểm (biểu tượng hình tam giác, màu đỏ bố trí trên bảng điều khiển trung tâm) để báo hiệu cho các phương tiện khác đang lưu thông. Sau đó, từ từ điều khiển xe vào sát làn đường bên tay phải.
Nên chú ý quan sát, tránh dừng xe tại những điểm khuất hoặc khúc cua. Thay vào đó, nên chọn những đoạn đường thẳng, tầm quan sát rộng để các phương tiện khác dễ nhận biết. Hầu hết các tuyến cao tốc hiện nay tại Việt Nam đều được thiết kế một số đoạn đường cho phép dừng xe khẩn cấp và có biển chỉ dẫn khoảng cách đến làn dừng khẩn cấp.
Sau khi đã dừng xe vào làn dừng khẩn cấp, nên duy trì bật đèn cảnh báo để báo hiệu cho các xe phía sau. Sau đó, kéo phanh tay để tránh xe bị trôi trên đường. Theo các lái xe có kinh nghiệm, khi dừng xe nên đánh lái phần đầu xe về phía tay phải để tránh trường hợp bị phương tiện khác đâm vào khiến xe lệch sang đường chính, đồng thời đặt biển phản quang cách xe ít nhất 50 mét để cảnh báo nguy hiểm nhất là khi dừng xe vào ban đêm.
Sau khi dừng xe, tuyệt đối không đứng ở khu vực đuôi xe, đồng thời di tản hành khách trên xe tới vị trí an toàn để tránh xảy ra va chạm gây thiệt hại về người. Nhanh chóng liên hệ với xe cứu hộ hoặc gọi số điện thoại của đơn vị quản lý vận hành đường cao tốc để được hỗ trợ sửa chữa hoặc di chuyển xe khỏi khu vực sớm nhất.
Tuyệt đối không chạy vào làn khẩn cấp
Đường cao tốc không thể tránh khỏi sự cố có thể gặp phải với các phương tiện lưu thông, buộc phải dừng xe trên làn đường khẩn cấp. Đây là những mối nguy hiểm trên đường cao tốc, đặc biệt là vào ban đêm với tầm nhìn hạn chế.
Do vậy khi lái xe trên cao tốc, dù là ban đêm hay ban ngày cũng tuyệt đối không di chuyển trên làn đường này. Rất nhiều xe tại Việt Nam hiện nay khi bị sự cố trên cao tốc không hề có dấu hiệu cảnh báo từ xa, gây ra nhiều vụ tai nạn đáng tiếc do các xe chạy cùng chiều đâm phải.
Tắt màn hình giải trí
Màn hình giải trí trên xe có thể làm người lái chói mắt và gây mất tập trung, việc vận hành xe ở tốc độ cao trên cao tốc, ít có đèn đường 2 bên càng khiến ánh sáng từ màn hình trung tâm tạo ra cảm giác khó chịu. Do đó, trường hợp lái xe trên cao tốc ở những nơi không có đèn đường, nên tắt hẳn màn hình.
Nếu không thể tắt, có thể chọn chế độ ban đêm hoặc chỉnh độ sáng màn hình xuống mức tốt nhất có thể. Việc này giúp người lái có thể tập trung hoàn toàn vào mặt đường phía trước, kịp thời xử lý các tình huống nguy hiểm.
Dừng xe nghỉ ngơi khi cảm thấy buồn ngủ
Buồn ngủ được xem là mối nguy lớn nhất khi lái xe ban đêm. Vì vậy, trong quá trình lái xe nếu cảm thấy buồn ngủ hay mệt mỏi bạn nên tìm trạm dừng chân trên cao tốc, chợp mắt một lát cho tỉnh táo hơn rồi mới lái xe tiếp.
Nên mang theo bảng báo hiệu có phản quang để sử dụng trong trường hợp phải đỗ xe trên làn đường khẩn cấp nếu không thể lái xe tiếp vì quá buồn ngủ.