George Soros không phải là vị tỷ phú giàu nhất nước Mỹ, nhưng chắc chắn ông là nhà tài phiệt gắn với nhiều “thuyết âm mưu” nhất về tầm ảnh hưởng của mình với mọi vấn đề của xứ sở cờ hoa. Thậm chí, những thuyết âm mưu này còn vươn tầm ảnh hưởng tới mọi xung đột quan trọng diễn ra trên thế giới, trong đó có cả cuộc chiến Nga – Ukraine.
Trong chuyên đề điều tra dài 5 kỳ được đăng tải trên tờ New York Post (NY Post) hồi tháng 1, tờ báo này cố gắng chứng minh ông trùm tài chính 92 tuổi này là ‘kẻ nguy hiểm nhất nước Mỹ’. Tờ báo đưa ra một số lập luận.
Theo tác giả Matt Palumbo, vị tỷ phú đã chi hơn 40 triệu USD để đưa các công tố viên cánh tả cùng các quan chức ủng hộ mình vào các cơ quan quan trọng ở khắp các thành phố trên nước Mỹ. Các ứng cử viên và các đồng minh được Soros hậu thuẫn hiện đại diện cho ít nhất 1/5 người Mỹ. Trong số đó, có những quan chức như Alvin “Let 'Em Loose” Bragg của Manhattan và Larry Krasner của Philladelphia – những người đã tiến hành các “cải cách” gây ra 516 vụ giết người vào năm 2022; hay George Gascón của Los Angeles - nơi các vụ trộm cướp tăng vọt; và Kim Foxx của Chicago - người đã “thả rông” cho hai tay xã hội đen đấu súng giữa ban ngày.
Cũng theo NYPost, đế chế phi lợi nhuận của Soros đã lôi kéo các những nhà báo hàng đầu tại NBC, Washington Post và Reuters làm thành viên hội đồng quản trị các công ty con. Ông cũng là nhà tài trợ khổng lồ cho ProPublica và NPR và đã chi ít nhất 131 triệu USD từ năm 2016 đến năm 2020 để hỗ trợ hàng trăm nhóm truyền thông hoạt động chuyên quảng bá quan điểm cánh tả của ông về tội phạm, giới tính và chủ nghĩa tư bản - cũng như nhanh chóng can thiệp để xoá bỏ mọi lời chỉ trích về ông về việc bài Do Thái.
George Soros là một trong những nhà đầu tư tài chính nổi tiếng và thành công nhất trên thế giới.
Hệ thống truyền thông này, theo cách mà NYPost mô tả, đã “đè bẹp” những bất đồng chính kiến đối với những gì Soros nỗ lực “chống lưng” và ủng hộ.
Soros cũng hợp tác với những tay trùm sò tại các công ty công nghệ lớn hay thành lập 1 công ty có cái tên “Good Information Inc” - tờ NYPost gọi đây là cái tên “rùng rợn” - với người đồng sáng lập LinkedIn Reid Hoffman. Ông cũng tài trợ cho IFCN, một mạng lưới toàn cầu chuyên chống lại “thông tin sai lệch”, những người đã vận động Facebook tăng cường kiểm duyệt nội dung. Ông còn tài trợ cho công ty mẹ của PolitiFact, hay cả một đội quân gồm các nhóm tương tự ở châu Âu.
Những nhóm như vậy được cho là xóa nhòa các cuộc thảo luận về giả thuyết nguồn gốc của đại dịch COVID-19 là do rò rỉ từ phòng thí nghiệm, bằng cách gọi chúng là giả mạo. “Đội ngũ kiểm tra sự thật” của Soros hạn chế mọi tin đồn xấu ảnh hưởng đến uy tín của con trai Tổng thống Mỹ - Hunter Biden, người có quá khứ nghiện ngập và đang bị phe của đảng Cộng hòa nỗ lực đem ra tòa vì những phi vụ làm ăn với người Ukraine.
Nói một cách đơn giản, theo NYPost, Soros và Big Tech hợp tác chặt chẽ với nhau để xoá bỏ quyền tự do ngôn luận.
Theo điều tra của NYPost, ngay cả những nhân viên quan trọng của Nhà Trắng cũng chọn bước vào vòng ảnh hưởng của ông ta. Chẳng hạn như bạn thân của Biden, Neera Tanden, cựu giám đốc của Trung tâm vì sự tiến bộ của Mỹ do Soros tài trợ. Hay việc cha của ngoại trưởng Antony Blinken có quan hệ mật thiết với Soros và bản thân ngài ngoại trưởng là người mạnh mẽ chống lại một nhà phê bình Soros nổi tiếng ngay từ đầu nhiệm kỳ của ông. Cũng như việc 17 thành viên của các nhóm chuyển giao quyền lực mà Biden sử dụng khi nhậm chức có mối liên hệ quan trọng với Soros.
Một trong những vấn đề được Matt Palumbo, tác giả cuốn “Người đàn ông đằng sau bức màn: Bên trong mạng lưới bí mật của George Soros”, phân tích và đăng tải trên tờ NYPost là bàn tay to lớn của nhà tỷ phú Mỹ đối với nền giáo dục của nước này.
“Chỉ có George Soros mới có thể nhìn vào tình trạng giáo dục đại học của Hoa Kỳ và kết luận rằng nó không đủ tự do”, Matt Palumbo bắt đầu với luận điểm của mình trong bài điều tra.
George Soros và con trai Alex Soros. Vị tỷ phú Mỹ để các con kế thừa và phát triển Tổ chức Xã hội Mở của mình.
Theo NYPost, chỉ riêng trong năm 2020, Tổ chức Xã hội Mở (Open Society Foundation – OSF) của Soros đã tài trợ hơn 63 triệu USD, tương đương hơn 5% ngân sách quốc gia cho lĩnh vực giáo dục, để tạo ảnh hưởng đến giáo dục đại học trong và ngoài nước. Trong nhiều năm, Soros đã tài trợ hơn 20.000 học bổng, đầu tư hàng trăm triệu USD vào các trường cao đẳng tự do của Mỹ và thành lập một trường đại học của riêng mình.
Màn đầu tư đầu tiên của Soros vào lĩnh vực giáo dục đại học với mục đích đẩy mạnh tầm ảnh hưởng của ông là thành lập Đại học Trung Âu (CEU) ở Hungary năm 1991. Đây là nền móng tư tưởng cho các hoạt động của ông trong lĩnh vực giáo dục đại học, một lĩnh vực mà kể từ đó ông đã sử dụng triệt để trong công cuộc gây ảnh hưởng đến giáo dục đại học Hoa Kỳ.
Lá cờ của gia đình Soros và phạm vi ảnh hưởng của quỹ Soros đã được củng cố vững chắc trong trường đại học này. Robert Soros, con trai của George Soros, được bầu vào hội đồng quản trị của CEU vào năm 2012. Người con trai khác của ông, Alexander Soros, hiện đang phục vụ trong hội đồng quản trị thay thế ông. Các thành viên còn lại trong hội đồng quản trị đều nắm các vị trí lãnh đạo trong Tổ chức Xã hội Mở. Những người này bao gồm giám đốc OSF London William Newton-Smith, chủ tịch OSF New York Christopher Stone, Phó chủ tịch điều hành OSF Leonard Benardo và Chủ tịch OSF (tính đến năm 2021) George Mark Molloch Brown.
Có thể dễ thấy mối liên hệ của CEU với các trường học ở Mỹ từ hội đồng quản trị của nó: Hiệu trưởng Đại học Bard Leon Botstein là cựu chủ tịch hội đồng quản trị của CEU; Hiệu trưởng Đại học Johns Hopkins Ronald Daniels, Hiệu trưởng UC Berkeley Carol Christ, và Benjamin Heineman, thành viên cao cấp của chương trình Trường Luật Harvard.
Chỉ riêng trong năm 2020, Tổ chức Xã hội Mở của Soros đã tài trợ hơn 63 triệu USD để gây ảnh hưởng đến giáo dục đại học trong và ngoài nước.
CEU vừa cho phép Soros giáo dục những người cánh tả vừa giúp ông duy trì ảnh hưởng suốt sự nghiệp của họ. Các cựu sinh viên đáng chú ý của CEU bao gồm cựu Thống đốc Georgia Giorgi Margvelashvili, các thành viên của Nghị viện Châu Âu Lívia Járóka và Monica Macovei, cựu Bộ trưởng quốc phòng Gruzia Tina Khidasheli, và cựu bộ trưởng tư pháp Croatia Orsat Miljenic.
Từ khoản tài trợ đầu tiên vào cuối những năm 1970 cho đến đầu những năm 2010, Soros đã đóng góp hơn 400 triệu USD cho các trường cao đẳng và đại học, với 75% trong số đó dành cho hai trường: CEU đã nói ở trên và Đại học Bard ở New York.
Hơn 19 trường đại học đã từng nhận được ít nhất 1 triệu USD từ Soros, bao gồm Đại học Harvard, Đại học Columbia, Đại học Indiana và Đại học Georgetown, cùng nhiều trường khác.
Đại học Bard đã nhận được tổng cộng gần 80 triệu USD từ Soros khi ông tuyên bố vào năm 2020 rằng ông sẽ trao cho trường này thêm 100 triệu USD trong thập kỷ tới.
George Soros trong một sự kiện trao bằng tốt nghiệp tại trường Đại học Trung Âu do ông sáng lập tháng 11/2019. (Ảnh: Wikicommons)
Vào năm 2021, Soros đã đề nghị cho Bard thêm 500 triệu USD nếu trường đại học này có thể tìm được các nhà tài trợ với số tiền tương tự hoặc cao hơn, điều mà các nhà lãnh đạo của Bard tin rằng họ có thể thực hiện được trong vòng 5 năm. Đây là một trong những món quà lớn nhất trong lịch sử giáo dục đại học Hoa Kỳ. Danh mục khóa học 2020–2021 của trường cảm ơn Soros vì những nỗ lực gần đây của ông.
Trong số các sáng kiến ở những trường đại học mà tiền của Soros đã tài trợ có "Sáng kiến nghiên cứu về sự căm thù", "Sáng kiến về di cư" và "Sáng kiến về công bằng chủng tộc".
Một khóa học mới được tạo ra từ “Sáng kiến nghiên cứu về sự căm thù” đã thúc đẩy sự cuồng loạn của phe cực tả đối với cảnh sát. Khóa học có tiêu đề “Xóa bỏ Nhà tù và Cảnh sát” và dạy cho sinh viên “làm sao khiến quần chúng tin vào việc bãi bỏ nhà tù và thiết kế một chiến dịch quảng cáo đa phương tiện để lan truyền điều đó”.
Soros tài trợ cho các nhà hoạt động sinh viên thông qua chương trình “Học giả - Lãnh đạo” tại Bard, chương trình mà trường này cho biết đã khiến sinh viên của mình để lại ảnh hưởng “từ Red Hook (thuộc New York - bờ Đông nước Mỹ - ND) đến Bờ Tây”. Các dự án bao gồm “Trải nghiệm cơ thể người da đen”, “Sáng kiến thanh niên Bard Palestin”, “Dự án lao động nhập cư”, “Dự án nâng cao nhận thức về Palestine” và “Sáng kiến hành động chuyển giới”. Đây là vài trong số rất nhiều hoạt động của cánh tả.
Các dự án đại học khác do Soros tài trợ cũng theo chủ đề tương tự. Georgetown đã nhận được 1,8 triệu USD cho Chiến dịch “Công bằng đang lâm nguy” của một nhóm người tin rằng đang không có đủ "người da màu, phụ nữ, đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới cũng như người khuyết tật" trong vai trò thẩm phán. Đại học Bang Ohio đã nhận được hơn 100.000 USD cho Viện Kirwan để nghiên cứu về chủng tộc và sắc tộc. Quỹ của Soros cũng hỗ trợ trong việc “đào tạo về sự thiên vị ngầm” cho Công nhân Thành phố Los Angeles.
Một cuộc tuần hành của những người ủng hộ George Soros, phản đối Thủ tướng Hungary Victor Orban khi ông muốn đóng cửa Đại học Trung Âu (đóng ở Hungary) vào năm 2017. (Ảnh: AP)
Bình luận của tác giả cho rằng, với CEU là mỏ neo ở Châu Âu và Bard là mỏ neo ở Mỹ, Soros đã khởi động Mạng lưới Đại học Xã hội Mở (OSUN) với các trường đại học nói trên với tư cách là thành viên sáng lập của mạng lưới này vào tháng 1/2020.
Mục tiêu của OSUN là tích hợp việc giảng dạy và nghiên cứu giữa các tổ chức giáo dục đại học do Soros hậu thuẫn trên toàn thế giới. Botstein được chọn làm hiệu trưởng đầu tiên của mạng lưới, giúp mở rộng mạng lưới các trường cao đẳng và đối tác nghiên cứu của Soros ở Châu Âu, Nga, Châu Á, Châu Phi, Trung Đông, Nam Mỹ và Hoa Kỳ.
“Dạy cho giới trẻ ở Mỹ, Châu Âu và các nơi khác rằng cảnh sát và nhà tù là những vấn đề lớn nhất mà xã hội gặp phải, chúng ta phải chi rất nhiều tiền cho sự đa dạng và biến đổi khí hậu, và những người bất đồng chính kiến phải bị kiểm duyệt”, tác giả bài báo viết. Theo tác giả, mặc dù quyên góp của Soros dành nhiều cho lớp chính trị gia, ông nhận thức rằng thúc đẩy hệ tư tưởng tự do dễ hơn nhiều từ những hoạt động quy mô nhỏ hơn. Từ đó, ông phát triển các tổ chức tư vấn có nhiệm vụ “giáo dục” và tạo áp lực lên các nhà báo và chính trị gia, các nhà hoạt động và sinh viên đại học cho mục đích của mình.
Những vấn đề mà tác giả Matt Palumbo đặt ra không phải quá mới mẻ. Là người có một cuộc đời còn li kỳ hơn bất cứ cuốn tiểu thuyết nào, đồng thời có ảnh hưởng sâu sắc tới thị trường tài chính Mỹ, không khó hiểu khi George Soros trở thành cái tên để bất cứ ai trong phe cánh tả của nước Mỹ sử dụng cho mọi thuyết âm mưu mà có lợi cho giới cánh hữu.
Soros nổi lên từ vai trò là nhà đầu tư lừng lẫy của phố Wall, mang biệt danh “kẻ phá sập ngân hàng trung ương Anh”.
Ông vốn dĩ là một đứa trẻ tị nạn Do Thái chạy trốn khỏi cuộc chiếm đóng của Đức quốc xã năm 1944. Giai đoạn năm 1944 - 1945, khi Đức Quốc xã chiếm đóng Hungary, Soros và cả gia đình sống sót nhờ cha ông sắp xếp làm giấy tờ tùy thân giả. Sau đó ông chạy trốn từ Hungary sang nước Anh, vừa theo học ngành Triết học tại trường Kinh tế London vừa làm việc như một nhân viên đường sắt và bồi bàn tại câu lạc bộ đêm.
Sau khi tốt nghiệp, Soros đã viết thư cho tất cả giám đốc điều hành ở tất cả các ngân hàng thương mại tại London để xin một cuộc hẹn phỏng vấn, nhưng chỉ nhận lại “một đến hai câu trả lời”. Với ông, đây là thời điểm đen tối nhất cuộc đời. Sau đó, ông được Singer & Friedlander – một ngân hàng thương mại ở London tuyển vào vị trí thư ký nhờ nguồn gốc Hungary của mình.
Trong giai đoạn những năm 1950, Soros chuyển đến New York để làm việc cho F.M. Mayer. Sau thời gian làm việc ở vị trí phân tích và trader tại nhiều công ty khác nhau, ông đã sáng lập nên quỹ Soros Fund Management vào năm 1970.
Sự kiện trở thành huyền thoại trong cuộc đời Soros là khi ông kiếm được 1 tỷ USD chỉ trong 24 giờ vào ngày 16/9/1992, khi ông đặt cược lớn vào đồng bảng Anh.
Trong suốt 41 năm, từ 1969 đến 2009, ông đã giúp cho quỹ Soros Fund Management tăng trưởng với tốc độ chóng mặt 26,3% - một khoản đầu tư trị giá 10.000 USD tăng trưởng lên thành 143,7 triệu USD. Mức tăng trưởng này được đánh giá là tốt hơn cả mức lợi nhuận đầu tư của tỷ phú Warren Buffet (21,4%) trong cùng thời kỳ – tức là một khoản đầu tư trị giá 10.000 USD tăng trưởng thành 28,4 triệu USD.
Tính đến tháng 3 năm 2021, Soros có tài sản ròng trị giá 8,6 tỷ USD, đã quyên góp hơn 32 tỷ USD cho Tổ chức Xã hội Mở, trong đó 15 tỷ USD đã được phân phối, chiếm 64% tài sản ban đầu. Forbes gọi ông là "người đàn ông hào phóng nhất" (tính theo phần trăm giá trị tài sản ròng).
Wikipedia
Nhiều năm lại đây, Soros đã chuyển hướng sang các hoạt động từ thiện hỗ trợ người tị nạn quốc tế và nỗ lực thúc đẩy một “xã hội cởi mở” trên toàn cầu. Đây cũng là lý do ông được xem là người khởi xướng của các thuyết âm mưu thân phe hữu. Tờ Breitbart News từng nhiều lần đăng tải những câu chuyện cáo buộc Soros đã trả tiền cho những người biểu tình chống lại Tổng thống Trump mặc dù thiếu bằng chứng.
Trong một bài báo có tựa đề “Thuyết âm mưu về Soros không chỉ bịa đặt, chúng còn sặc mùi bài Do Thái” của Washington Post năm 2018, tác giả Talia Lavin đổ lỗi cho những người chống lại tư tưởng tự do của nhà tỷ phú Mỹ là bởi họ đang chạy theo chủ nghĩa bài Do Thái. Theo tác giả, nguồn gốc Do Thái của Soros chính là nguyên cớ cho tất cả những thuyết âm mưu bao trùm lên ông, và điều đó là không công bằng với một ông trùm tài chính đang cố gắng theo đuổi chủ nghĩa tự do.