Washington hôm 31/8 cho biết họ đã thiết lập sáng kiến kinh tế mới với Đài Loan, đồng thời giải mật bức điện có "sáu đảm bảo an ninh" thời cựu Tổng thống Mỹ Ronald Reagan dành cho Đài Loan, một động thái mà các nhà phân tích cho rằng nhằm thể hiện sự ủng hộ hơn nữa đối với Đài Bắc.
Bộ trưởng Y tế Mỹ Alex Azar và lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn. (Ảnh: Dailymotion)
Các thông báo được đưa ra vào thời điểm Trung Quốc ngày càng gia tăng các mối đe dọa đối với Đài Loan, và quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh chạm xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ. Tổng thống Mỹ Donald Trump đang vận động tái tranh cử vào tháng 11 và cách tiếp cận cứng rắn với Trung Quốc được cho là một trong số các nền tảng chính sách đối ngoại quan trọng của ông.
Quan chức ngoại giao hàng đầu của Bộ Ngoại giao Mỹ về Đông Á, ông David Stilwell, nói các động thái mới nhất của Hoa Kỳ không phải là một sự thay đổi chính sách, mà là một phần "điều chỉnh đáng kể" chính sách “một Trung Quốc” lâu đời của Washington. Washington cảm thấy buộc phải thực hiện những điều này vì “mối đe dọa ngày càng tăng do Bắc Kinh gây ra đối với hòa bình và ổn định” ở một khu vực cực kỳ quan trọng và việc Bắc Kinh nỗ lực cô lập Đài Loan về mặt ngoại giao và đe dọa quân sự.
Cơ quan ngoại giao Đài Loan bày tỏ sự cảm ơn, đồng thời cho biết họ sẽ tiếp tục tăng cường khả năng quân sự của mình. Mỹ có quan hệ chính thức với Trung Quốc nhưng không có quan hệ chính thức với Đài Loan. Tuy nhiên, Washington bị ràng buộc luật pháp để giúp Đài Loan tự vệ và là nhà cung cấp vũ khí chính của họ.
Trong số những “đảm bảo” được đưa ra vào năm 1982, có những tuyên bố rằng Hoa Kỳ chưa ấn định ngày chấm dứt việc bán vũ khí cho Đài Loan, cũng như chưa đồng ý tham vấn trước với Bắc Kinh về việc mua bán này, hoặc sửa đổi Đạo luật Quan hệ Đài Loan - cơ sở cho chính sách của Hoa Kỳ đối với hòn đảo. Theo ông Stillwell, những đảm bảo đó "tồn tại đến ngày hôm nay".
Stilwell cho biết thêm, cuộc đối thoại kinh tế sẽ “khám phá toàn bộ khía cạnh mối quan hệ kinh tế của chúng tôi - bao gồm chất bán dẫn, chăm sóc sức khỏe, năng lượng và hơn thế nữa, với công nghệ là cốt lõi”.
“Mặc dù có thể liên quan tới nhau, nhưng mối quan hệ của chúng tôi với Đài Loan không phải là một phần của mối quan hệ song phương của chúng tôi với Trung Quốc”, ông nói.
Đài Loan rất muốn đàm phán một hiệp định thương mại tự do với Hoa Kỳ, nhưng thâm hụt thương mại lớn của Đài Loan với Hoa Kỳ là một trở ngại cho điều này.