“Mọi thứ vẫn đang chìm trong lửa”, Mike Alexander, 29 tuổi, một cư dân ở vùng núi phía đông Salem, Califorinia - nơi ngọn lửa ở Beachie Creek vẫn bùng cháy ngoài tầm kiểm soát, cho biết. Anh đã buộc phải rời khỏi đây.
California phải hứng chịu trận hỏa hoạn phức hợp của 37 đám cháy do sét đánh ở rừng quốc gia Mendocino từ ngày 17/8. Thảm họa đã lan ra nhiều vùng lân cận và kéo dài đến nay, thiêu trụi hàng trăm triệu m2 rừng, phá hủy vô số nhà cửa, công trình kiến trúc và khiến không khí ở những nơi nó đi qua dày đặc khói bụi nguy hiểm với sức khỏe con người.
Sự xuất hiện của những cơn gió mạnh hôm 13/9 càng đè nặng áp lực lên các đội cứu hỏa vốn đã kiệt sức sau nhiều tuần chống chọi với ngọn lửa.
Một lính cứu hỏa tại đám cháy Bear ở Big Bend, California, ngày 12/9. (Ảnh: The New York Times)
“Chúng tôi chưa từng đối mặt với nguy hiểm cận kề như thế này”, Margot Cooper, người dân Scio, một thị trấn nông nghiệp và khai thác gỗ ở phía đông nam thủ phủ Salem, Oregon, nói, "Đây là lần đầu tiên lửa bén đến sân sau của chúng tôi theo đúng nghĩa đen”.
Mới tuần trước, một cậu bé 13 tuổi đã mất mạng thương tâm trong một hẻm núi gần thị trấn Scio trong khi cố gắng đưa bà mình đến nơi an toàn.
Gần thành phố Gates, Oregon, những người tị nạn đang kiệt sức sau 5 ngày sống tạm bợ trong những căn nhà trọ hoặc xe hơi tồi tàn, lương thực chỉ có bánh pizza được hỗ trợ cho bữa tối. Suốt thời gian đó, không ai biết nhà của mình liệu đã bị thiêu rụi hay chưa.
Hầu hết khu vực bị cháy ở phương Tây đều là những khu rừng hẻo lánh. Nhưng ở Oregon, toàn bộ kiến trúc, nhà dân dọc theo đường cao tốc liên bang Bắc - Nam I-5, đều bị san bằng.
“Quanh đây đầy những lửa", Ryan Walbrun, nhà khí tượng học hỏa hoạn của Cơ quan Thời tiết Quốc gia, nói, “và đầy khói”.
Chỉ trong 1 tuần, các đám cháy đã lấy đi ít nhất 24 mạng người, nhấn chìm những nơi nó đi qua trong đau khổ và sợ hãi, buộc con người phải sơ tán và biến các khu hội chợ thành trại tị nạn. Khói bao phủ cả bầu trời trong viễn cảnh về thảm họa biến đổi khí hậu, biến những kịch bản xấu nhất trong tương lai trở thành thực tế đáng sợ ở hiện tại.
Máy bay cứu hỏa chiến đấu với đám cháy Bobcat ở Santa Anita Canyon, California, ngày 13/9. (Ảnh: The New York Times)
“Hàng nghìn người đã mất nhà. Tôi chưa từng hình dung tới cảnh này”, Thượng nghị sĩ Jeff Merkley, đảng viên đảng Dân chủ của Oregon, chia sẻ.
Chính tại California, nơi hàng năm vẫn phải hứng chịu những trận hỏa hoạn thảm khốc kể từ khi đất nước rượu vang ở phía Bắc San Francisco bị tàn phá vào năm 2017, ngọn lửa đang một lần nữa hủy hoại những nơi đã hồi phục sau đợt cháy năm trước.
Thị trấn Paradise, nơi có hơn 80 người chết và hầu hết các công trình đều bị phá hủy trong trận bão lửa năm 2018, đang ở rìa của một trong những đám cháy lớn nhất năm nay.
Tại tiểu bang Oregon, lửa đang bén vào những khu vực chưa từng bị cháy trong nhiều thập kỷ.
Các cột điện đổ rạp trên khắp Talent, Oregon, ngày 12/9. (Ảnh: The New York Times)
"Mọi người vốn đã chuẩn bị sẵn sàng, nhưng không phải cho một đám cháy lớn như thế này", Roy Hari, đội trưởng đội cứu hỏa Aumsville, cho biết.
Trong nhiều ngày, các đội cứu hỏa ở Aumsville, một thị trấn nhỏ bên ngoài Salem, nơi vẫn chưa bị cháy, đã tiến vào vùng núi để hỗ trợ các nhân viên xử lý đám cháy Beachie Creek trải rộng tới 760.809.007m2. Họ phải làm việc liên tục trong trạng thái căng thẳng, khi mệt thì ngủ tạm bợ trong một chiếc xe kéo được quyên tặng, rồi trở lại chiến đấu với ngọn lửa.
Các tàu tuần dương của cảnh sát đã chặn đứng giao thông dọc theo một đường cao tốc hướng vào vùng núi phía đông Salem, nơi ngọn lửa Beachie Creek vẫn đang ngoài tầm kiểm soát. Chỉ một số gia đình được phép đi qua trạm kiểm sát, trong khi những đoàn xe bán tải phải len lỏi vào các con đường phụ và lách qua rìa ruộng để tìm kiếm tuyến đường thay thế. Có người đi tìm thuốc thang, người thì tìm kiếm vật nuôi còn nhà họ thì bị đột nhập.
Giường tạm được bố trí cho những người di tản khỏi đám cháy tại điểm sơ tán Jackson County Expo ở Central Point, Oregon, ngày 12/9. (Ảnh: The New York Times)
Ở Gates, nơi hàng chục ngôi nhà bị lửa thiêu, Darren Richardson, 55 tuổi, cùng những người hàng xóm đã lập nên một đội cứu hỏa ngẫu hứng. Họ đổ đầy các thùng nước mưa, bể bơi trẻ em và bể chứa nhỏ tại một trạm cứu hỏa gần đó. Họ tuần tra đường phố và sân sau, quét dọn xung quanh, cố gắng cứu lấy tài sản và dập lửa tại các gốc cây.
“Tôi sẽ không rời bỏ nơi này”, ông Richardson, người dân thành phố Gates, nói khi mặc đồ rằn ri và giữ chặt súng trong tay, đứng canh giữ trước ngôi nhà của mình, "Tôi đã chứng kiến toàn bộ thị trấn bị thiêu rụi".
Trong một diễn biến khác, hệ sinh thái ở California cũng đang gặp nguy hiểm khi ngọn lửa giết chết vô số cây cối trong các khu rừng Sierra Nevada. Theo thống kê của Cơ quan Lâm nghiệp Mỹ, có tới 163 triệu cây đã chết trước cả khi bị lửa thiêu, chủ yếu do hậu quả của đợt hạn hán kéo dài kết thúc vào năm 2017.