Đại sứ Ấn Độ: Quan hệ Việt - Ấn vững chắc như bàn thạch

"Mối quan hệ hợp tác hữu nghị của chúng ta hơn 50 năm qua đều vững chắc như bàn thạch vậy. Thế giới thay đổi nhanh chóng, các chiến lược của nhiều quốc gia cũng thay đổi nhưng quan hệ Việt Nam và Ấn Độ luôn ổn định, luôn nồng ấm", Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam Sandeep Arya khẳng định trong cuộc phỏng vấn với truyền hình VTC. 

Đây là nhiệm kỳ đầu tiên của ông Arya tại Việt Nam. Trong bối cảnh hai nước Việt Nam - Ấn Độ sẽ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào 2023, Đại sứ cũng chia sẻ những suy nghĩ của ông về các phương diện trong hợp tác song phương, chính sách hướng Đông của Ấn Độ, cũng như những trải nghiệm của ông với văn hóa và đất nước - con người Việt. 

- Cảm ơn ngài Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam Sandeep Arya đã nhận lời mời tham gia của VTC ngày hôm nay. Chúng ta đều biết đây là nhiệm kỳ đầu tiên của ngài với tư cách là Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam. Vì vậy, trước tiên, tôi muốn nghe thêm về suy nghĩ của ngài về người Việt Nam, về đất nước của chúng tôi.

Tôi nghĩ mình rất, rất vui, rất hào hứng khi được đến Việt Nam. Khoảng hai tháng trước, tôi đã trình Quốc thư của mình lên Chủ tịch nước Việt Nam. Và tôi nghĩ rằng tôi đã có một số cuộc gặp ban đầu xung quanh các bộ ngành và các tổ chức khác nhau ở Việt Nam.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tiếp nhận Quốc thư của Đại sứ Ấn Độ Sandeep Arya. (Ảnh: TTXVN) 

Từ những trải nghiệm của mình, tôi nghĩ điều khiến tôi ấn tượng là có rất nhiều điểm tương đồng ở hai quốc gia chúng ta. Hơn nữa, tôi nghĩ cách chúng ta tiếp cận các mối quan hệ quốc tế rất giống nhau. Một đặc điểm rất nổi bật khác là sự đồng cảm, sự hiểu biết, sự đánh giá cao đối với nhau. Ngay trước khi đến, tôi đã có các cuộc gặp ở Ấn Độ và lãnh đạo Ấn Độ cùng nhiều quan chức khác, họ cũng chia sẻ rất tích cực về những gì Việt Nam đang làm cũng như nhận thức và quan tâm của họ trong việc thúc đẩy mối quan hệ hợp tác hữu nghị với Việt Nam. Sau khi đến Việt Nam, tôi thấy Ấn Độ và Việt Nam đều quan tâm và có sự tích cực hướng đến nhau.

Cách tiếp cận của chúng ta trong quan hệ quốc tế là rất giống nhau. Vì vậy, tôi nghĩ rằng chúng ta có một nền tảng rất vững chắc để làm được nhiều điều trong nhiệm kỳ ba năm của tôi ở đất nước này.

- Cảm ơn những lời nhận xét tốt đẹp ngài dành cho Việt Nam, cho đất nước chúng tôi, nhưng tôi cũng muốn biết là có điều gì khiến ngài bất ngờ, hoặc thậm chí là bối rối trong những ngày đầu tiên đến Việt Nam hay không?

Không, tôi không nghĩ có gì làm tôi ngạc nhiên lắm. Thực tế, tôi thấy rằng đường phố Việt Nam rất đông đúc, nhộn nhịp. Tôi đã đi dạo nhiều tại hồ Hoàn Kiếm và qua các con phố vì tôi thích đi bộ và tôi nghĩ điều đó làm tôi nhớ đến Ấn Độ. Thực tế sự năng động đó chỉ khiến tôi cảm thấy tràn đầy năng lượng hơn và hứng thú hơn. Bởi rất nhiều người trẻ, bạn biết đấy, họ rất cầu tiến, nỗ lực để đạt được thành tích và năng lượng của họ những người dân nói chung và cả trong chính phủ là một điều đã vượt qua cả sự mong đợi của tôi. Và tôi thấy thật ngạc nhiên khi thấy sự nhiệt tình và những năng lượng tràn đầy đó.

- Năm 2022 cũng là kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa 2 nước. Vậy xét từ góc độ khái quát, đâu là kết quả ấn tượng nhất trong quá trình hợp tác giữa hai quốc gia?

Tôi nghĩ rằng chúng ta thường nói về 50 năm khi nhắc đến mối quan hệ giữa hai nước nhưng tôi muốn chia sẻ rằng mối quan hệ của hai nước đã có từ rất lâu. Từ năm 1954, khi các nhà lãnh đạo của chúng tôi đến Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm Ấn Độ vào những năm 1950. Tức là khoảng 15 đến 20 năm trước khi 50 năm này bắt đầu. Vì vậy, tôi nghĩ rằng những thành tựu thực sự chính là sự đồng cảm, sự gắn bó, đoàn kết, thống nhất, tương đồng giữa hai quốc gia.

Chủ tịch Hồ Chí Minh tại sân bay New Delhi trong chuyến thăm hữu nghị Ấn Độ, ngày 4/2/1958. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Và xét trên góc độ quốc tế, mối quan hệ hợp tác hữu nghị của chúng ta hơn 50 năm qua đều vững chắc như bàn thạch vậy. Thế giới thay đổi nhanh chóng, các chiến lược của nhiều quốc gia cũng thay đổi nhưng quan hệ Việt Nam và Ấn Độ luôn ổn định, luôn nồng ấm.

Đó là điều có thể cảm nhận được từ mối quan hệ chính trị giữa lãnh đạo hai nước, từ sự quan tâm mà người dân hai nước dành cho nhau, và từ sự hợp tác mà chúng ta đã có ở các cấp khác nhau, giữa các bộ ngành, địa phương… Vì vậy, để đảm bảo những điều đó luôn được duy trì và phát triển mạnh mẽ, về cơ bản chúng ta cần dựa vào tinh thần đoàn kết và sự tin tưởng lẫn nhau. Tôi nghĩ rằng đó thực sự là những kết quả đáng ghi nhận chúng ta có đến ngày hôm nay.

Tôi có thể đi vào chi tiết cụ thể về hợp tác kinh tế. Nếu nói về thương mại, theo thống kê kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt khoảng 14 tỷ USD. Tôi cho rằng đây là một con số tốt.

Khoản đầu tư chúng tôi có, chúng tôi sử dụng con số khoảng 1 tỷ USD để thống kê nhưng tôi nghĩ rằng con số đó không phản ánh tất cả các khoản đầu tư, vì một số khoản đầu tư đó có thể đến từ những nơi trung gian khác nhưng chúng đều có nguồn gốc từ Ấn Độ. Và tôi tin rằng các khoản đầu tư của Ấn Độ có tác động lớn ở Việt Nam bởi vì ở Ấn Độ, chúng nằm trong những lĩnh vực thực sự mang lại nhiều giá trị hơn chỉ là những con số. Khi bạn có một nhà máy sản xuất đường, khi bạn có một nhà máy sản xuất cà phê thì bạn đang chạm đến cuộc sống của một số lượng lớn các nông dân trồng mía, trồng cà phê và những thứ tương tự.

Chúng ta cũng có những lĩnh vực cần nhiều nhân lực hơn, như bạn biết đấy, các công ty công nghệ thông tin. Tìm hiểu sâu hơn, tôi nhận ra rằng có khoảng 1.000 người đang làm việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin ở Việt Nam có liên kết với các khoản đầu tư của Ấn Độ, và họ đang tiếp tục cống hiến. Họ không chỉ đóng góp vào các sản phẩm cũng như sản lượng kinh tế của Việt Nam, mà họ cũng đang sản xuất các dịch vụ và các loại mặt hàng khác cho phần còn lại của thế giới.

- Từ năm 1991, Ấn Độ triển khai Chính sách hướng Đông và sau này chuyển thành chính sách Hành động hướng Đông, trong đó có các quốc gia ASEAN. Vậy vai trò của Việt Nam trong chiến lược này của Ấn Độ là gì?

Tôi nghĩ Việt Nam luôn là nước ủng hộ mạnh mẽ quan hệ Ấn Độ - ASEAN. Chúng ta vừa mới tổ chức Hội nghị thượng đỉnh thường niên giữa Ấn Độ và ASEAN vào ngày 12/11. Và tại hội nghị vừa rồi thì quan hệ Ấn Độ - ASEAN đã được nâng cấp lên thành quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện.

Việc Ấn Độ nâng cấp quan hệ với Việt Nam lên Đối tác Chiến lược Toàn diện 6 năm trước khi nâng quan hệ với ASEAN lên mốc này cho thấy Việt Nam luôn đi trước thời đại và tiến hành các hoạt động song phương rất nhanh chóng. Và quan hệ Ấn Độ - ASEAN cũng thường đi theo xu hướng của quan hệ song phương nên ta có thể thấy vai trò của Việt Nam rất rõ.

Tại hội nghị các bên cũng thảo luận bối cảnh quan hệ Ấn Độ - ASEAN và Ấn Độ với các nước khác như là Việt Nam. Về mặt kinh tế, chúng tôi thảo luận cách thức mở rộng thị trường. Vài tháng trước, Ấn Độ và ASEAN quyết định sẽ rà soát lại Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN - Ấn Độ. Với quan hệ đặc biệt sẵn có thì hai bên cũng muốn xem liệu có cơ chế thương mại nào hoặc thỏa thuận thương mại tự do nào có thể thực hiện được. Ấn Độ và Việt Nam cũng đã thảo luận song phương xem có cách nào mở cửa thị trường tốt hơn không.

Các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Ấn Độ tại Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Ấn Độ. (Ảnh: VOV)

- Hợp tác quốc phòng an ninh là hai trong số những trụ cột hợp tác quan trọng giữa hai nước. Chúng ta đã đạt được những thành của như thế nào trong lĩnh vực này thưa đại sứ?

Quan hệ quốc phòng an ninh có sự tin tưởng và thấu hiểu nhau sâu sắc và có cách tiếp cận dài hạn vì hoạt động trong lĩnh vực này buộc hai bên phải thảo luận những vấn đề mà không phải với nước nào chúng ta cũng thảo luận. Phải mất rất nhiều thời gian để có thể xây dựng niềm tin ở mức độ đấy. Nên thành tựu mà Ấn Độ và Việt Nam đạt được là thiết lập một nền tảng mạnh mẽ cho hợp tác quốc phòng an ninh.

Tôi có thể lấy ví dụ về hợp tác đào tạo giữa hai nước, có chương trình đào tạo ở mức cơ bản hoặc nâng cao dành cho đội chuyên gia kỹ thuật, có những chương trình đặc thù, huấn luyện cách sử dụng các thiết bị, tàu, tàu ngầm, máy bay phức tạp. Hai bên đang hợp tác rất sâu rộng trong việc đào tạo và huấn luyện. Và chúng ta có nền tảng rất vững chắc trong lĩnh vực này. Tôi rất vui khi biết có rất nhiều sỹ quan cấp cao của Việt Nam đã từng đi sang Ấn Độ.

Một lĩnh vực hợp tác khác tôi có thể nói đến là liên quan đến thiết bị. Tại triển lãm quốc phòng gần đây của Việt Nam, tôi được biết là gian hàng trưng bày của Việt Nam và Ấn Độ nằm trong những gian hàng có thiết bị ấn tượng nhất. Rất nhiều công ty Ấn Độ, ở cả khu vực công và tư, đã thảo luận với các đối tác Việt Nam. Hợp tác hai bên đang rất tốt đẹp. Hai bên đã hoàn thành vài dự án và thảo luận những kế hoạch sắp tới.

Gian trưng bày của công ty BrahMos, Ấn Độ tại triển lãm quốc phòng Vietnam Defence 2022.

Hợp tác trong hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc (LHQ) tại nhiều nước cũng là một điều rất tuyệt vời. Chúng ta có quan hệ song phương kéo dài trong nhiều năm, nhiều thập kỷ giữa Ấn Độ và Việt Nam. Và tôi thấy quan hệ này kết trái thành hợp tác trong hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ là một việc tốt đẹp.

Về hợp tác an ninh, trong một thế giới toàn cầu hóa và kết nối như hiện tại, vấn đề tội phạm xuyên quốc gia và tội phạm tìm cách bỏ trốn ra nước ngoài là vấn đề được cả Việt Nam và Ấn Độ ưu tiên xử lý. Và đó là lĩnh vực mà hai bên đang tham vấn, hợp tác, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau vì đó là một vấn đề phức tạp, rất khó khăn.

Có nhiều công nghệ mới đang được phát triển để hai nước tiếp tục thảo luận, mang lại hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực an ninh. An ninh mạng là một lĩnh vực mới mẻ và mới nổi nhưng cũng rất thách thức. Đây là một vấn đề quan trọng đối với cả thế giới nhưng mức độ thoải mái trong hợp tác giữa Ấn Độ và Việt Nam là điều giúp quốc phòng an ninh trở thành một trụ cột trong quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện.

- Chúng ta đã nói về hợp tác kinh tế, hợp tác về quốc phòng, an ninh vậy còn hợp tác về văn hóa thì sao ạ?

Tôi nghĩ văn hóa là khía cạnh giàu đẹp nhất trong quan hệ song phương. Rất khó để xác định cái nào quan trọng hơn, quan hệ chính trị, hay quốc phòng, hay kinh tế, hay văn hóa. Nhưng tôi thấy văn hóa liên quan mật thiết đến con người. Chính sự tôn trọng và yêu mến văn hóa sẽ tồn tại trong trái tim con người. Và khi người dân ủng hộ một mối quan hệ, đó sẽ là một khía cạnh chiến lược trong quan hệ song phương vì như thế hợp tác sẽ lâu dài hơn, sâu sắc hơn và nhận được sự ủng hộ rộng rãi. Bởi vậy tôi nghĩ văn hóa là một lĩnh vực rất quan trọng. 

- Nhắc đến văn hóa Việt Nam thì không thể không nhắc đến ngày Tết Nguyên Đán. Đại sứ đã có kế hoạch nào để tận hưởng thời gian đặc biệt này tại Việt Nam chưa ạ?

Vâng, không khí Tết đã rất rộn ràng rồi. Tôi rất muốn biết ngày tết tại Việt Nam như thế nào, mang những ý nghĩa gì. Thật thú vị, chúng tôi ở Ấn Độ cũng theo âm lịch. Lịch truyền thống của người dân hai nước đều là âm lịch, có nghĩa là các tháng thay đổi theo vị trí của mặt trăng. Điều đó phần nào khiến tôi cảm thấy như đang ở Ấn Độ vậy. Tôi nghĩ năm mới đại diện cho một khởi đầu mới với sự tích cực, tiến bộ, nhiều hạnh phúc. Vì vậy, tôi tò mò muốn xem năm mới hay Tết Nguyên Đán ở Việt Nam khác với Ấn Độ như thế nào. Nhưng với những gì mà tôi đã được nghe, tôi nghĩ nó rất thú vị.

- Tôi nghĩ rằng du lịch cũng sẽ là một gợi ý hay cho ngài trong những ngày tết của Việt Nam

Vâng, cảm ơn bạn rất nhiều vì lời khuyên đó. Tôi nghĩ rằng đó là một ý kiến hay. Tôi đã nghe nói rằng Tết là lúc mọi người gác lại những công việc, dành thời gian cho gia đình và nghỉ ngơi. Tôi nghĩ rằng tôi sẽ nghe theo lời khuyên của bạn và đi du lịch tại một tỉnh nào đó của Việt Nam. Cảm ơn bạn rất nhiều.

- Nhân dịp năm mới, đại sứ có thể gửi đến người dân hai nước nói chung và khán giả của VTC những lời chúc năm mới?

Tôi nghĩ với khán giả VTC, tôi sẽ nói rằng Tết là khi nhìn về phía trước trong cuộc sống, hướng tới sự tiến bộ và cố gắng thực hiện những cam kết mới. Tôi nghĩ người Việt Nam có một nền tảng rất vững chắc và tôi muốn đất nước, con người Việt Nam sẽ vươn tới những tầm cao mới trong năm tới. Đây cũng là năm chúng ta đánh dấu 50 năm thiết lập quan hệ và hướng tới một trang mới. Vì vậy, tôi mong muốn rằng người dân hai nước sẽ hiểu thêm về nhau và cùng hướng tới sự hợp tác sâu rộng hơn nữa. Kính chúc người dân Việt Nam và quý khán giả của VTC một năm mới may mắn, thành công, thịnh vượng và hạnh phúc.

- Chúng tôi cũng chúc ngài một năm mới với nhiều trải nghiệm mới, niềm vui mới và luôn thành công. Một lần nữa cảm ơn đại sứ đã dành thời gian cho VTC!

Đại sứ nhiều nước tại Việt Nam lần đầu tiên xuất hiện trên sóng truyền hình VTC trước thềm năm mới với những thông điệp quan trọng về thế giới năm 2023. Đây là nội dung nằm trong chuỗi chương trình phỏng vấn đặc biệt có tên gọi “Một thế giới kết nối” do Đài Truyền hình VTC sản xuất. Các chương trình lần lượt lên sóng từ ngày 24/12/2022.