Chuyên gia phân tích Frederik Mertens làm việc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược ở The Hague nói với hãng tin Newsweek rằng, khi Ukraine bắt đầu vận hành những chiếc F-16 từ phương Tây, các cuộc tấn công từ máy bay chiến đấu này sẽ khiến Hải quân Nga phải cảnh giác, ngay cả ở phần phía đông của biển Đen.
Trước đó, các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa tầm xa của Ukraine đã buộc người Nga phải chuyển một phần đáng kể hạm đội của họ từ Crimea đến Novorossiysk - một địa điểm ở phía đông biển Đen. Điều này cho thấy rằng, rõ ràng Hải quân Nga đang phải chịu những sức ép không nhỏ từ phía Ukraine.
Hải quân Nga đã chấp nhận phải di chuyển xa hơn sau khi tuyên bố xây dựng một căn cứ hải quân ở Ochamchira, một thị trấn nằm trong khu vực tự trị Abkhazia gần Georgia. Động thái này được coi là một nỗ lực có tính toán khác nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công tiếp theo từ Ukraine.
Chiến đấu cơ F-16.
Frederik Mertens nhấn mạnh tầm quan trọng của Ochamchira, chuyên gia này giải thích “căn cứ mới này là nơi xa nhất đối với Nga trên bờ biển Đen”. Ông cũng lưu ý rằng việc Hạm đội biển Đen rút lực lượng chiến lược khỏi Crimea chứng tỏ tính hiệu quả từ các chiến dịch quân sự hiện tại của Ukraine. Đồng thời ông nhấn mạnh rằng, nếu F-16 có mặt trong biên chế của Ukraine thì Hải quân Nga sẽ gặp nhiều khó khăn hơn nữa, dù đóng quân ở bất cứ đâu trên biển Đen.
Bàn về vào mức độ đe dọa của F-16, Mertens khẳng định rằng những chiến đấu cơ này có khả năng tạo ra nhiều thách thức lớn hơn cho quân đội Nga so với những vũ khí hiện có của Ukraine.
Cụ thể, F-16 có thể trang bị tên lửa chống hạm Harpoon, loại vũ khí này sẽ khiến tình hình trở nên đặc biệt đáng lo ngại đối với các tàu chiến của Nga. Mertens nói thêm rằng, các máy bay của Ukraine có khả năng tấn công bất cứ nơi nào dọc theo biển Đen, biến nơi đây thành “sân chơi của Ukraine”.
Tàu chiến Nga tại cảng Novorossiysk.
Được phát hiện vào tháng 10/2023
Trong thời gian gần đây, phần lớn các tàu được trang bị tên lửa hành trình Kalibr của Nga đã được di dời đến Novorossiysk, chỉ còn lại một số ít vẫn hoạt động trong khu vực bán đảo Crimea.
Động thái này diễn ra sau khi Ukraine tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào căn cứ chính của Hạm đội Biển Đen, nằm ở thành phố cảng Sevastopol. Để phản ứng, Hải quân Nga đã đưa ra quyết định chiến lược là di dời các tàu của họ đến các căn cứ xa hơn về phía đông biển Đen như Feodosia và Novorossiysk.
Nhà phân tích tình báo Anderson khẳng định những chuyển động này thông qua phân tích hình ảnh vệ tinh. Nghiên cứu của ông chỉ ra rằng, bắt đầu từ ngày 2/10 /2023, khi nhìn từ trên cao, Sevastopol chủ yếu là nơi chứa các tàu hải quân không chiến đấu. Chúng bao gồm bốn tàu đổ bộ lớn thuộc Dự án 775, ngoài ra còn có các tàu trinh sát thuộc Dự án 18280 Ivan Khurs và Dự án 864 Priazovye.
Tàu chiến thuộc Hạm đội Biển Đen của Nga.
Những con tàu nào đã cập cảng Novorossiysk
Qua hình ảnh vệ tinh từ ngày 1/10, người ta quan sát thấy lực lượng mặt nước chính thuộc Hạm đội Biển Đen của Nga đang đóng tại căn cứ này, cụ thể là hai tàu khu trục thuộc dự án 11356R - Đô đốc Makarov và Đô đốc Esen đã được chuyển đến Novorossiysk. Ngoài ra còn có ba tàu ngầm Varshavyanka và một khinh hạm tên lửa Buyan-M trong cùng một vùng biển.
Theo cách nói thông thường, điều này cho thấy Liên bang Nga đã chuyển các tàu hải quân chủ chốt của mình được trang bị tên lửa hành trình Kalibr tới vùng an toàn. Với khả năng phóng tầm xa của tên lửa, những con tàu này vẫn có thể tấn công Ukraine trực tiếp từ bờ biển Novorossiysk.
Ngoài ra, các tàu lớn nổi bật khác bao gồm tàu hộ vệ Dự án 1135, tàu tuần tra Dự án 22160 và ba tàu đổ bộ khá lớn trong đó có hai chiếc là Dự án 775 và một chiếc Dự án 11711 Peter Morgunov mới được hạ thủy vào năm 2018.