22:20 25/11/2024
Thời sự quốc tế
Gan nhiễm mỡ (chứng gan thoái hoá mỡ) là tình trạng ứ đọng mỡ ở trong gan. Bình thường, lượng mỡ chỉ chiếm khoảng 3-5% trọng lượng gan.
Gan nhiễm mỡ ở mức độ nhẹ là khi lượng mỡ trong gan chiếm từ 5-10%. Từ 10-25% tức là nhiễm mỡ mức độ vừa và nếu vượt quá 30% thì đó là nhiễm mỡ nặng. Mức độ của bệnh còn phụ thuộc vào bệnh chính gây ra và việc tuân thủ theo các chế độ giúp hỗ trợ điều trị bệnh.
TS.BS Vũ Trường Khanh, Phó trưởng khoa Tiêu hóa (Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội) cho biết, gan nhiễm mỡ gặp nhiều nhất là do sử dụng nhiều rượu bia, có đến một nửa bệnh nhân đến khám vì gan nhiễm mỡ có nguyên nhân từ đồ uống này.
Ngoài ra, có nhiều các nguyên nhân khiến gan bị tổn thương như do bệnh lý virus (viêm gan C, B), rối loạn chuyển hóa, tiểu đường, nghiện rượu, viêm gan siêu vi.
“Bệnh gan nhiễm mỡ trước đây thường gặp ở người lớn tuổi thì nay, độ tuổi mắc bệnh trẻ hơn nhiều, nhiều trẻ em mới 15-16 tuổi đã mắc bệnh gan nhiễm mỡ do béo phì, thừa cân. Đặc biệt, khoảng 70% bệnh nhân gan nhiễm mỡ là do béo phì”, TS Khanh thông tin.
Chuyên gia cũng đưa ra những con số đáng báo động: Việt Nam có khoảng 15-20% dân số Việt Nam mắc các bệnh về gan, trong đó có tới 10%-25% bệnh nhân gan nhiễm mỡ có thể dẫn đến xơ gan và tử vong.
TS.BS Vũ Trường Khanh cho biết, hiện không có loại thuốc đặc hiệu nào có thể chữa khỏi gan nhiễm mỡ nếu không điều trị nguyên nhân gây ra như béo phì, tăng mỡ máu, nghiện rượu...
Với người bị gan nhiễm mỡ, việc đầu tiên là phải dừng uống rượu ngay lập tức. Nhiều người làm tưởng rằng, có thể sử dụng những loại có nồng độ cồn thấp như rượu vang, bia… để thay thế rượu. Điều này là hoàn toàn không đúng!
“Một chai vang khoảng 600ml với nồng độ cồn là 12 thì người uống đã nạp vào cơ thể gần tương đương khoảng 200ml rượu mạnh 40 - 50 độ. Tương tự khi uống 2 - 3 lít bia (cồn 5% độ) trong 1 bữa nhậu thì lượng cồn cũng tương đương khi uống rượu mạnh”, TS Khanh tính toán.
TS Khanh cho biết, tại khoa Tiêu hóa hầu như ngày nào có cũng 5-7 người vào viện vào vì biến chứng xơ gan do rượu, dù ban đầu họ chỉ bị gan nhiễm mỡ.
Trong quá trình điều trị, TS Khanh nhận thấy, một quan niệm đang phổ biến là nhiều người còn cho rằng, bệnh nhân mắc bệnh gan nhiễm mỡ cần có chế độ ăn kiêng ngặt nghèo, loại bỏ hoàn toàn đạm động vật, chất béo, chỉ ăn chay...
“Về mặt khoa học, ăn chay hay không không quan trọng. Vấn đề là khẩu phần và năng lượng. Vì nếu gan nhiễm mỡ do rối loạn chuyển hóa, thừa năng lượng thì phải kiểm soát để năng lượng tiêu hóa phải lớn hơn so với năng lượng nạp vào”, chuyên gia cảnh báo.
Hay lại có những bệnh nhân béo phì, muốn giảm gan nhiễm mỡ và giảm cân nhanh nên chỉ ăn rau ngày 3 bữa. Đây là việc hết sức sai lầm.
“Bởi trong rau chỉ có các vitamin nhưng rất ít năng lượng, thành phần các chất không cân đối sẽ biến cơ thể đang từ trạng thái dư thừa năng lượng thành thiếu năng lượng trầm trọng khiến cơ thể không thích nghi được, ảnh hưởng rất xấu đến sức khỏe”, TS Khanh cho biết.
Vì vậy, TS Vũ Trường Khanh cho rằng, việc đầu tiên khi điều trị bệnh gan nhiễm mỡ là phải luôn ưu tiên điều chỉnh chế độ ăn uống, vận động thể lực (nếu không hiệu quả mới can thiệp bằng thuốc). “Việc lựa chọn hình thức kiêng khem nào rất quan trọng và cần hiểu rõ căn nguyên gây ra gan nhiễm mỡ ở từng bệnh nhân”, TK Khanh nói.
Điều trị gan nhiễm mỡ cho người béo phì thì việc đầu tiên là phải giảm cân. Cụ thể: Không chỉ giảm ăn nhiều chất béo, mà cần giảm ăn các loại thực phẩm có nhiều chất bột đường, nước ngọt vì chất bột đường nếu dư thừa cũng sẽ chuyển hoá thành mỡ dự trữ ở bụng và trong nội tạng như gan, tim...
“Đối với gan nhiễm mỡ thường gặp ở người nghiện rượu thì không có thần dược nào để chữa bệnh tốt nhất bằng con đường cai nghiện rượu trước khi quá trễ”, chuyên gia kết luận.
Video: Phát hiện mới: Nguyên nhân chính gây ung thư gan không phải là rượu
: