10 năm ông Nguyễn Thanh Chấn (52 tuổi, ở thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) chấp hành án phạt trong trại giam cũng chính là thời gian mà bà Nguyễn Thị Chiến (vợ ông Chấn) chạy vạy khắp nơi kêu oan cho chồng. Và trong 10 năm đó, gia đình ông không được đón một cái Tết nào đúng nghĩa.
Ông Nguyễn Thanh Chấn được trả tự do sau 10 năm ngồi tù oan (Ảnh: Hà Minh)
Sau 10 năm chịu án oan, ngày 4/11/2012 ông Nguyễn Thanh Chấn đã được tạm đình chỉ thi hành án tại trại giam Vĩnh Quang (Bộ Công an) trong lúc chờ TAND Tối cao mở phiên tái thẩm theo kháng nghị của VKSND Tối cao. Đến ngày 6/11, Hội đồng tái thẩm TAND Tối cao đã chấp nhận kháng nghị của VKSND Tối cao, tuyên hủy bản án phúc thẩm đã tuyên ông Nguyễn Thanh Chấn tù chung thân về tội Giết người.
Sau 10 năm, gia đình ông mới được đoàn viên nhờ những nỗ lực kêu oan của bà Chiến. Một mình với niềm tin chống vô tội, bà đã chịu nhiều vất vả, đắng cay, vác đơn đi kêu oan cho chồng, sau 10 năm, nỗi oan mới thấu.
Tết đoàn viên
Vợ chồng ông Nguyễn Thanh Chấn đón cái Tết sau 10 năm đi kêu oan (Ảnh: Hà Minh)
Và cũng sau 10 năm, Tết Giáp Ngọ này gia đình ông Chấn bà Chiến mới được hưởng một cái Tết trọn vẹn – tết đoàn viên.
Chúng tôi đến thăm gia đình ông Chấn những ngày cuối năm, khi không khí Tết Giáp Ngọ đã tràn ngập trên những nẻo đường quê. Trong căn nhà cấp bốn lụp xụp, ông Chấn vừa kê thêm chiếc giường cũ của một nhà hảo tâm tặng. Ông cười nói: “Có nhà hảo tâm trên Hà Nội mang chiếc giường về tận đây biếu gia đình, cảm động lắm. Làm chỗ ngủ nghỉ và để tiếp khách luôn”.
Trong căn nhà vẫn chưa chuẩn bị nhiều cho năm mới, nhưng điều chúng tôi cảm nhận thấy rõ niềm vui đã tràn ngập từ ngày ông Chấn được trả tự do.
“Mười năm nay, từ ngày ông Chấn bị bắt giam và chịu án phạt, gia đình coi như không năm nào có Tết. Chỉ có làm lễ cúng ông bà tổ tiên, làm lễ theo phong tục tập quán. Còn trong gia đình, từ con chí mẹ không ai hào hứng với ngày Tết nữa. Đến bữa cơm ngày giao thừa, mẹ con nhìn nhau chảy nước mắt vì thương nhớ bố, mong muốn đến ngày được sum họp” bà Chiến nghẹn ngào nói về quãng thời gian đằng đẵng khi ông Chấn thụ án.
Suốt 10 năm, cứ đến ngày 24 tháng Chạp, bà Chiến cùng các con lại chuẩn bị bánh chưng, thịt luộc, giò lợn khăn gói đến trại giam Vĩnh Quang thăm nuôi ông Chấn. Và đó cũng là ngày Tết duy nhất của gia đình trong 10 năm. “Phần vì kinh tế khó khăn, dành dụm được chút tiền dồn vào thăm nuôi bố. Phần vì thương bố nên trong nhà chẳng ai còn nhớ đến khái niệm Tết nữa” anh Quyết – con trai cả của ông Chấn kể lại.
Với gia đình ông Chấn, quãng thời gian đầu ông bị bắt về tội Giết người, cả làng dị nghị, dèm pha ra mặt khiến ai cũng buồn bã, tủi hổ. Đặc biệt những ngày Tết, hầu như không có ai trong xóm đến mừng năm mới.
Lâu dần, chuyện lắng xuống, bà con hàng xóm mới qua lại với những người trong gia đình ông Chấn. Cũng vì lẽ đó, đầu xuân năm mới bà Chiến và các con cũng không dám đến mừng năm mới những bà con trong xóm.
Ông Chấn nhớ lại những năm đón Tết trong tù, ông rất thương vợ con ở nhà (Ảnh: Hà Minh)
“Năm nay gia đình sẽ gói nhiều bánh chưng hơn để mừng niềm vui lớn khi tôi được trả tự do. Những năm trong tù, theo chế độ vẫn được bánh chưng và các thực phẩm khác, nhưng luôn thèm cảm giác được quay quần cùng gia đình trong bữa cơm tất niên trong thời khắc thắp nén hương cúng bái tổ tiên khi bước sang năm mới. 10 năm rồi, tôi chưa được cầm nén nhang thắp hương bố trong ngày Tết” ông Chấn nghẹn ngào. 10 năm đón Tết trong trại giam, ông Chấn đều đặn viết thư về chúc Tết, động viên an ủi gia đình. Trong từng câu chữ gửi cho vợ con, ông gửi vào đó cả tâm tình của một người chồng, người cha chưa làm tròn nhiệm vụ.
“Mỗi năm đến Tết, tôi đều viết thư về dặn dò vợ con phải ăn Tết đàng hoàng. Thương vợ nhiều năm đi kêu oan, thương các con ngóng chờ bố, mỗi năm chỉ mong tới ngày 24 tháng Chạp để được gặp gia đình trong trại giam” ông Chấn nhớ lại.
Đã lâu lắm rồi, gia đình ông Chấn mới có một cái Tết thực sự, một cái Tết đoàn viên mà ông cũng như bao người thân trong gia đình mong mỏi đã chục năm nay.
Trở lại nghề cũ
Những ngày cuối năm, bà con hàng xóm đến nhờ ông Chấn xát lúa chật kín cả sân. Từ ngày 20/1, ông Chấn đã sửa sang lại chiếc máy xát và khu nhà kho để trở lại với nghề xát gạo trước kia của mình. Chiếc máy xát là tài sản duy nhất mà bà Chiến còn giữ lại được sau khi ông Chấn bị bắt. Bà tin tưởng rằng, ông Chấn sẽ được minh oan và lại tiếp tục nghề xát gạo phục vụ bà con trong làng.
Ông Chấn xát gạo phục vụ bà con dịp Tết (Ảnh: Hà Minh)
“Mấy ngày cuối năm, ông ấy đã làm quen trở lại với các máy móc, cặm cụi dọn dẹp lại căn nhà kho, tân trang bộ máy xát để phục vụ bà con dịp Tết. Trong xóm, nghe tin ông Chấn mở lại máy xát, đã tấp nập đến xát lúa nếp chuẩn bị gói bánh chưng đón Tết” bà Chiến vui vẻ nói về công việc mới của ông Chấn. Mặc dù trước đó chiếc máy xát lúa là ‘cần câu cơm’ của gia đình ông Chấn, nhưng đã 10 năm thụ án trong trại giam, ông Chấn quên hết những công việc trước đó mình đã làm. “Phải mất 2 ngày tôi mới làm quen lại được với máy móc và xay xát thành thục” ông Chấn nói.
Ông Chấn trở lại với công việc của 10 năm trước (Ảnh: Hà Minh)
Tết này, ông Chấn đã trở về làng để xát gạo cho bà con. Tết này, người chồng, người cha sau 10 năm chịu án oan đã trở về vơi mái ấm gia đình.