16:34 09/12/2025
Bóng đá Việt Nam
Chiều 9/12, TP.HCM tiếp tục phiên tòa xét xử 16 bị cáo trong vụ “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” liên quan bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Công ty AIC và Sở GD&ĐT TP.HCM.
Là người đầu tiên được xét hỏi, bị cáo Hoàng Thị Thúy Nga (Trưởng Ban Quản lý dự án 1 của AIC) đề nghị việc quy kết thiệt hại ngân sách cần được xem xét lại.
Theo bị cáo, hoạt động cung cấp thiết bị cho các trường học là “thuận mua vừa bán”, thực hiện trong giai đoạn 2012 - 2013 - thời điểm Nhà nước khuyến khích doanh nghiệp tư nhân “đồng hành” cùng ngành giáo dục. Bị cáo cho rằng nếu tính đúng giá trị phần mềm và phần lãi suất trả chậm trong 2 năm thì “không có thiệt hại”.
Bị cáo Hoàng Thị Thuý Nga tại phiên tòa. (Ảnh: Hoàng Thọ)
Tuy nhiên, HĐXX lập tức bác bỏ lập luận này. Hội đồng nêu rõ cơ quan tố tụng xác định thiệt hại từ chuỗi hành vi gian lận như thông thầu, nâng khống giá thiết bị so với giá trị thực tế, tạo ra khoản chênh lệch lớn trong các gói thầu. Việc nguồn tiền đến từ ngân sách hay xã hội hóa “không làm thay đổi bản chất hành vi thổi giá”.
“Bị cáo có quyền phản biện nhưng phải đưa ra căn cứ cụ thể. Cơ quan điều tra đã xác định rõ trong kết luận điều tra và cáo trạng. Nếu không đồng ý, bị cáo phải chứng minh, không thể trình bày theo cảm tính”, Chủ tọa phiên tòa nhấn mạnh.
Theo HĐXX, nhiều bị cáo khác dù không hưởng lợi vẫn nộp tiền khắc phục hậu quả để thể hiện trách nhiệm (như cựu Giám đốc Sở GD&ĐT Lê Hồng Sơn nộp hơn 576 triệu đồng, cựu Phó Giám đốc Lê Hoài Nam nộp 351 triệu đồng…), trong khi bị cáo Hoàng Thị Thúy Nga, người trực tiếp tham gia các hành vi gây thiệt hại, lại chưa nộp đồng nào.
Trả lời, bị cáo Nga thừa nhận: “Chưa khắc phục được đồng nào”. Bị cáo cho rằng bản thân đang phải chịu trách nhiệm trong nhiều vụ án khác của AIC, đồng thời không phải người đứng đầu, không hưởng lợi lớn.
“Bị cáo mong việc định giá tài sản được xem xét đúng. Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã nộp khắc phục một số tiền lớn. Nếu sau khi trừ phần đó vẫn còn thiệt hại, bị cáo xin nộp hết phần còn lại để mong HĐXX xem xét cho các bị cáo còn lại đã lớn tuổi, đỡ phần nào xử lý hình sự, như một số vụ trong lĩnh vực y tế, môi trường”, bị cáo trình bày.
HĐXX ghi nhận đây mới chỉ là nguyện vọng, thực tế đến thời điểm xét hỏi, bị cáo chưa có động thái khắc phục cụ thể nào.
Đề cập động cơ, bị cáo cho rằng mục tiêu của bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn và AIC là “đồng hành cùng ngành giáo dục TP.HCM”, tạo sự đồng thuận với phụ huynh và trang bị thiết bị giảng dạy mà “được ghi nhận tích cực”.
Bị cáo cũng viện dẫn bối cảnh các gói thầu được triển khai vào giai đoạn 2012 - 2013, trước khi Bộ luật Hình sự 2015 cùng các nghị quyết về khuyến khích doanh nghiệp tư nhân ra đời.
Theo cáo trạng, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc AIC (đang bị truy nã) - bị xác định là chủ mưu, chỉ đạo lập nhóm công ty “quân xanh” tham gia đấu thầu. Hồ sơ của các doanh nghiệp “quân xanh” được AIC chuẩn bị trước, cố ý để thiếu tiêu chí hoặc đẩy giá lên cao nhằm bị loại. Ngoài ra, AIC còn chỉnh sửa báo cáo tài chính, nâng khống chỉ tiêu để hợp thức hóa điều kiện trúng thầu.
Bằng các thủ đoạn này, AIC trúng 230 gói thầu tại TP.HCM, gồm 134 gói về giáo dục, 94 gói về y tế và 2 gói môi trường. Riêng 171 gói thầu gây thiệt hại 145 tỷ đồng.
Đối với 134 gói trong lĩnh vực giáo dục, ông Lê Hồng Sơn (cựu Giám đốc Sở GD&ĐT TP.HCM, ông Lê Hoài Nam (cựu Phó Giám đốc Sở) và bà Lê Phương Nga (cựu Chánh văn phòng Sở) cùng một số lãnh đạo, cán bộ Phòng GD&ĐT Quận 5 cũ bị cáo buộc không thực hiện đúng quy định của Luật Đấu thầu. 131 gói thầu trong số này gây thiệt hại 142 tỷ đồng.
Cơ quan tố tụng xác định trước khi triển khai đấu thầu, bà Hoàng Thị Thúy Nga (cấp dưới bà Nhàn) đã liên hệ và gặp gỡ lãnh đạo Sở GD&ĐT TP.HCM, tặng quà và giới thiệu mình là đầu mối của AIC.
Ông Lê Hồng Sơn bị cáo buộc ký nhiều văn bản tham mưu để UBND TP.HCM chỉ đạo giao các phòng GD&ĐT (vốn không đủ năng lực, kinh nghiệm và chứng chỉ đấu thầu) làm chủ đầu tư. Với các gói thầu do Sở làm chủ đầu tư, ông Sơn bị cho là ký chỉ định thầu, định giá và tư vấn trái quy định, khiến Nhà nước thiệt hại 763 triệu đồng.
Theo chỉ đạo của ông Sơn, Phòng GD&ĐT Quận 5 (cũ) thí điểm mua sắm thiết bị của AIC. Dù chưa có kết quả đấu thầu, chuyên viên phòng vẫn phối hợp nhận hồ sơ, dữ liệu do nhân viên AIC gửi qua email. Gói thầu này gây thiệt hại 4,2 tỷ đồng.
Ngoài ra, các phòng giáo dục khác được yêu cầu áp dụng hình thức mua sắm trực tiếp dựa trên giá, chủng loại thiết bị mà quận 5 đã thực hiện. Ông Sơn cũng tham mưu mở rộng chủ đầu tư sang các trường THPT (không đủ điều kiện đấu thầu), đề xuất tăng số lượng thiết bị, dẫn đến thêm nhiều sai phạm.
Công tố cáo buộc ông Sơn phải chịu trách nhiệm đối với 129 gói thầu do phòng GD&ĐT của 23 quận, huyện trước đây và 89 trường THPT làm chủ đầu tư, với tổng thiệt hại hơn 137 tỷ đồng.
Ông Lê Hoài Nam, với vai trò cấp phó, bị cáo buộc ban hành văn bản hướng dẫn 89 trường THPT thực hiện mua sắm trực tiếp. Ông Nam phải chịu trách nhiệm về số tiền thiệt hại 28,71 tỷ đồng.
Từ các hành vi sai phạm, ông Sơn, ông Nam cùng nhiều bị cáo bị truy tố về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.