Khi cuộc xung đột gần bước sang năm thứ tư, Kiev - vốn đang chịu sức ép từ Nhà Trắng phải nhanh chóng đạt được một thỏa thuận hòa bình - muốn điều chỉnh lại bản dự thảo do Mỹ đề xuất, được đánh giá là đang nghiêng về phía Moskva.
Cuộc gặp giữa Thủ tướng Anh Keir Starmer, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Zelensky nhằm củng cố vị thế đàm phán của Ukraine. Ảnh: Reuters
Cuộc gặp được tổ chức gấp giữa Thủ tướng Anh Keir Starmer, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz và ông Zelensky nhằm củng cố vị thế đàm phán của Ukraine.
Phát biểu sau cuộc họp, ông Zelensky cho biết kế hoạch sửa đổi sẽ gồm 20 điểm, nhưng vẫn chưa có sự đồng thuận liên quan đến vấn đề nhượng bộ lãnh thổ – điều mà Moskva đang thúc ép.
Chưa đạt được đồng thuận về nhượng bộ lãnh thổ
“Về cơ bản, phía Mỹ có tâm thế tìm kiếm một giải pháp thỏa hiệp. Tất nhiên, các vấn đề liên quan đến lãnh thổ rất phức tạp và hiện vẫn chưa tìm được sự nhượng bộ", ông Zelensky cho hay.
Nhà lãnh đạo Ukraine nhắc lại lập trường nhất quán rằng Kiev không thể nhượng bộ bất kỳ phần lãnh thổ nào.
Trước đó, một nguồn tin chính phủ Anh cho biết, cuộc họp hôm 8/12 sẽ tập trung vào việc sử dụng các tài sản của Nga bị đóng băng ở phương Tây. Lãnh đạo các nước Estonia, Phần Lan, Ireland, Latvia, Litva, Ba Lan và Thụy Điển đã kêu gọi Liên minh châu Âu nhanh chóng thúc đẩy đề xuất đang bị đình trệ nhằm sử dụng số tài sản trên để tài trợ cho Ukraine.
Ông Starmer, ông Macron, ông Merz và Tổng thống Zelensky cũng tìm cách thúc đẩy các đảm bảo an ninh từ Mỹ để giúp ngăn chặn các cuộc tấn công tiếp theo từ Nga.
Việc Mỹ công bố kế hoạch ngừng bắn hồi tháng trước phần nào khiến các nhà lãnh đạo châu Âu lo ngại Kiev có thể bị buộc phải chấp nhận nhiều yêu cầu của Nga.
Tuy nhiên, dù các quan chức Mỹ nói rằng họ đang trong giai đoạn cuối để đạt được thỏa thuận, đến nay vẫn chưa có dấu hiệu cho thấy Ukraine hay Nga sẵn sàng ký vào khuôn khổ thỏa thuận do các nhà đàm phán của ông Trump xây dựng.
“Tất cả chúng ta đều sát cánh cùng Ukraine và nếu có một lệnh ngừng bắn, nó phải là một lệnh ngừng bắn công bằng và bền vững", ông Starmer nói sau khi đón các lãnh đạo tại số 10 Phố Downing.
Ông Macron và ông Merz cũng bày tỏ quyết tâm tiếp tục thúc đẩy một kế hoạch vững chắc, trong bối cảnh ông Merz mô tả đây là “thời điểm mang tính quyết định đối với tất cả chúng ta”.
Trong khi đó, ông Zelensky khẳng định: “Có những việc chúng tôi không thể làm nếu thiếu Mỹ và cũng có những việc không thể giải quyết nếu thiếu châu Âu. Vì thế chúng ta cần đưa ra một số quyết định quan trọng".
Ưu tiên của Ukraine
Ông Zelenskiy nói với người dân Ukraine trong một video phát biểu tối 7/12 rằng một “tuần ngoại giao mới” đang bắt đầu.
“Trước hết là các vấn đề an ninh, hỗ trợ tăng cường khả năng chống chịu của chúng ta và các gói hỗ trợ cho quốc phòng. Trọng tâm là phòng không và nguồn tài trợ dài hạn cho Ukraine. Tất nhiên, chúng tôi sẽ thảo luận tầm nhìn chung và các lập trường thống nhất trong đàm phán”, Tổng thống Zelensky cho hay.
Ukraine đang trải qua một trong những giai đoạn khó khăn nhất của cuộc xung đột. Các thành phố và thị trấn phải chịu cảnh cắt điện nhiều giờ do các cuộc tấn công tăng cường của Nga vào hệ thống năng lượng và các cơ sở hạ tầng thiết yếu khác. Trong khi đó, các lực lượng của Moskva vẫn tiếp tục tấn công ở tiền tuyến phía Đông.
Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff cùng con rể của ông Trump - Jared Kushner đã mang một bản kế hoạch sửa đổi tới Moscow tuần trước, sau đó tiếp tục nhiều ngày đàm phán với các quan chức Ukraine tại Miami, song cuộc gặp đã kết thúc hôm 6/12 mà không đạt được đột phá.
Ông Zelensky gọi các cuộc thảo luận là “mang tính xây dựng nhưng không dễ dàng”. Ông Trump hôm 7/12 nói rằng ông “thất vọng” với nhà lãnh đạo Ukraine, cáo buộc ông Zelensky chưa đọc các đề xuất mới nhất do Mỹ đưa ra.