10:26 05/11/2024
Chân dung
Đứng cạnh hàng chục xe tăng Leopard 1 do Đức sản xuất và những xe quân sự khác trong nhà kho ở miền Đông của Bỉ, ông Versluys – doanh nhân ngoài 60 tuổi với mái tóc bạc phơ cho biết, ông là giám đốc của hai công ty quốc phòng hoạt động trong nhiều lĩnh vực, trong đó có việc sản xuất thiết bị cảm biến cho tàu vũ trụ.
Kho chứa xe tăng của doanh nhân Versluys. (Nguồn: Twitter)
Mua bán vũ khí là một phần trong hoạt động của doanh nhân này. Những cũng chính hoạt động đó đã khiến ông trở thành tâm điểm của sự chú ý trong những ngày qua, khi ông công khai tranh luận với Bộ trưởng Quốc phòng Bỉ Ludivine Dedonder về khả năng gửi chúng đến Ukraine.
Thời gian gần đây, nhiều quốc gia phương Tây đã cam kết chuyển giao xe tăng chiến đấu chủ lực để giúp Ukraine đẩy lùi cuộc xâm lược của Nga, nhưng Bỉ không có mặt trong nhóm này, chỉ bởi một lý do duy nhất: Bỉ không còn chiếc xe tăng nào bởi họ đã bán một lô gồm 50 chiếc cuối cùng cho công ty của Versluys cách đây hơn 5 năm.
Khi được hỏi lý do mua lại những xe tăng cũ, ông Versluys nói rằng đó là mô hình kinh doanh của công ty ông. Theo đó, công ty mua phương tiện hoặc trang thiết bị quân sự không cần thiết với hy vọng rằng một bên khác sẽ muốn chúng trong tương lai.
“Vẫn còn nhiều quốc gia trên thế giới sở hữu những chiếc xe tăng Leopard 1 này. Vì vậy, có khả năng chúng tôi sẽ bán phụ tùng thay thế hoặc bán thêm xe tăng. Tất nhiên, đây có thể là một canh bạc. Một ngày nào đó chúng tôi có thể phải loại bỏ chúng, hoặc vẫn giữ chúng ở đây 10 năm sau đó”, ông nói.
Bộ trưởng quốc phòng Bỉ Ludivine Dedonder cho biết, chính phủ nước này đã xem xét ý tưởng mua lại xe tăng của công ty Versluys để cung cấp cho Ukraine. Nhưng bà cho biết, giá cả mà công ty đưa ra “quá cao” và “không phù hợp”. Bà nói rằng Versluys đã mua xe tăng với giá từ 10.000 đến 15.000 euro mỗi chiếc nhưng lại rao bán với giá 500.000, mặc dù nhiều chiếc trong số này không còn hoạt động.
Tuy nhiên, ông Versluys đã công khai phản đối những phát ngôn của bộ trưởng Dedonder. Ông cho biết công ty đã mua 50 chiếc xe tăng Leopard 1 cũ với giá khoảng 2 triệu euro và hiện vẫn còn 33 chiếc sử dụng được. Điều đó có nghĩa là mỗi chiếc mua vào có giá thành khoảng 40.000 euro.
Theo ông, giá bán có thể dao động từ vài trăm nghìn đến gần 1 triệu euro mỗi chiếc nhưng mức giá này bao gồm công việc bảo trì và tái trang bị xe tăng – điều mà ông cho rằng sẽ rất tốn kém. Chẳng hạn để thay thế hệ thống kiểm soát hỏa lực có thể tiêu tốn tới 350.000 euro, trong khi thay thế amiăng trong động cơ có thể tốn 75.000 euro.
“Chúng tôi cần phải xem xét tình trạng thực tế của chúng và quyết định khoản kinh phí bảo dưỡng, bảo trì phù hợp”, ông Versluys nhấn mạnh.
Những tranh cãi trên đã nêu bật tình trạng khó khăn mà các chính phủ phương Tây phải đối mặt khi họ nỗ lực tìm thêm vũ khí cung cấp cho Ukraine sau gần một năm xung đột Nga-Ukraine nổ ra. Bởi những vũ khí mà họ thải loại do lỗi thời hiện đang nắm trong tay các công ty tư nhân.
“Siêu thị xe tăng second-hand”
Trong một nỗ lực nhằm quảng bá hoạt động kinh doanh của mình, ông Versluys đã cho phép báo chí tiếp cận kho chưa xe tăng ở ngoại ô thị trấn Tournai. Nhà kho này giống như một siêu thị quân sự, với hàng loạt chiếc xe tăng Leopard 1 được sơn màu xanh lá cây để ngụy trang và trên bề mặt phủ đầy bụi. Ngoài ra còn rất nhiều phương tiện quân sự khác, cùng các kệ chứa linh kiện, phụ tùng.
Ông Versluys cho biết, những chiếc xe tăng Leopard 1 sau khi được tái trang bị có thể sẵn sàng triển khai trong chiến đấu trong vài tháng, nhanh hơn nhiều so với những mẫu xe mới đang được đặt hàng hiện nay, vốn mất nhiều năm để sản xuất.
Leopard 1 là tiền thân của xe tăng Leopard 2 mà Đức, Ba Lan, Phần Lan và các nước khác đã đồng ý cung cấp cho Ukraine vào tháng 1/2023. Nó có trọng lượng nhẹ hơn Leopard 2 và pháo chính cũng khác biệt. Những mẫu xe tăng trong kho của ông Versluys được nâng cấp lần cuối vào những năm 1990.
Chuyên gia Yohann Michel, một nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế cho rằng, trên chiến trường, xe tăng Leopard 1 có thể hoạt động không hiệu quả bằng các phiên bản nâng cấp. Tuy vậy, chúng vẫn có thể được sử dụng để đối đầu với xe tăng cũ của Nga và hỗ trợ các đơn vị bộ binh, đặc biệt khi được tái trang bị theo tiêu chuẩn cao.
Nếu Bỉ không mua lại số xe tăng này, một quốc gia khác có thể mua chúng cho Ukraine. Versluys cho biết, ông đã tiếp xúc với chính phủ một số nước châu Âu để thảo luận về đề xuất đó.
Doanh nhân này tiết lộ, vào năm 2022, Anh đã mua 46 xe chiến đấu bộ binh từ công ty của ông cho Ukraine và điều các kỹ sư làm việc suốt ngày đêm để tái trang bị chúng. Tuy nhiên, bất cứ hoạt động xuất khẩu nào cũng cần phải có sự chấp thuận của chính quyền vùng Wallonia của Bỉ - nơi công ty đặt trụ sở và từ Đức – nhà sản xuất xe tăng Leopard 1.