Nga kêu gọi Iran hoãn tấn công Israel, đề nghị làm trung gian hòa giải

Theo Asia Times, Thư ký Hội đồng an ninh quốc gia Nga Sergei Shoigu đích thân trao tận tay bức thư cá nhân của ông Putin cho các nhà lãnh đạo Iran, trong đó nhà lãnh đạo Nga đề nghị làm trung gian hòa giải xung đột giữa Iran và Israel. 

Trong thư, ông Putin cũng được cho là đã kêu gọi các nhà lãnh đạo Iran kiềm chế hành động quân sự chống lại Israel.

Ông Sergei Shoigu đã đến Tehran vào hôm 5/8. Theo kế hoạch, ông sẽ gặp Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran, Ali Akbar Ahmadian, và Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Vũ trang Iran, Mohammad Bagheri.

Ông cũng sẽ gặp Tổng thống Iran mới Masoud Pezeshkian, hãng thông tấn Interfax đưa tin.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei. (Ảnh: Asia Times)

Trước đó, Iran đã tuyên bố sẽ trả đũa Israel vì vụ ám sát thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh vào ngày 31/7 tại Tehran, được cho là do các cơ quan tình báo của Israel thực hiện. Israel chưa đưa ra bình luận chính thức nào về vụ tấn công này. 

Haniyeh và một vệ sĩ thiệt mạng khi đang ở trong một nhà khách an ninh dành cho các chức sắc nước ngoài tại Iran. Tình huống cụ thể vẫn chưa được làm rõ. Ông Haniyeh đến Iran tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Pezeshkian.

Trong một diễn biến khác, một cuộc không kích của Israel khiến chỉ huy Hezbollah Fuad Shukr, một đồng minh thân cận của Iran thiệt mạng. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran tuyên bố sẽ giáng một "hình phạt nghiêm khắc" vào Israel "vào thời điểm, địa điểm và cách thức thích hợp".

Theo tờ New York Times, lãnh tụ tối cao của Iran, Ali Khamenei, đã chỉ đạo lực lượng vũ trang Iran tấn công Israel để trả đũa cho vụ ám sát Haniyeh.

Có nhiều đồn đoán về các hành động có thể xảy ra của Iran cũng như phản ứng của Israel. Vào ngày 13/4, Iran phóng hơn 300 quả đạn pháo vào Israel. Hầu hết đều bị hệ thống phòng không của Israel và Mỹ bắn hạ. 

Vai trò có thể có của Nga trong xung đột Israel-Iran vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ. Reuters đưa tin ngày 6/8 rằng ông Putin đã kêu gọi Iran tránh thương vong cho dân thường trong bất kỳ kế hoạch hành động quân sự nào đối với Israel.

Hãng tin này cho biết ông Shoigu đã chuyển thông điệp lại cho Tehran. Reuters cũng đưa tin Iran yêu cầu Nga bán cho họ máy bay chiến đấu Su-35, một trong những máy bay tiên tiến nhất của Nga. Chưa có thông tin về phản hồi của Nga với yêu cầu này. 

Tờ New York Times đưa tin ngày 5/8 rằng Nga đang gửi các hệ thống phòng không cho Iran, mà không nêu rõ các hệ thống được đề cập. Tuy nhiên, theo các nguồn tin của Nga, Nga không có vũ khí dự phòng cho hoạt động đang diễn ra ở Ukraine và không có khả năng cung cấp phần cứng phòng không tốt nhất của mình cho Iran.

Theo các nguồn tin khác, Iran đã xem xét đề xuất của Nga nhưng yêu cầu vũ khí công nghệ cao của nước này làm một phần của thỏa thuận - cụ thể là hệ thống phòng không S-400, có tầm bắn lên tới 400 km và khả năng theo dõi nhiều mục tiêu.

Iran hiện có một hệ thống cũ hơn của Nga, S-300, kể từ năm 2016.

Một số nhà phân tích tin rằng S-400 có thể theo dõi máy bay tàng hình của Mỹ như F-22 và F-35. Nhưng nhìn chung khả năng Nga cung cấp S-400 cho Iran khó xảy ra vì nước này từng hoãn việc vận chuyển các hệ thống S-400 cho Ấn Độ - do những yêu cầu của cuộc xung đột Ukraine.

Israel trong khi đó được cho là duy trì liên lạc chặt chẽ với Nga, và không muốn làm mất lòng Nga bằng cách cung cấp hỗ trợ quân sự cho Ukraine.

Mỹ từng đề nghị Israel bán tới 8 hệ thống tên lửa Patriot cho Ukraine và vấn đề này được cho là vẫn đang được đàm phán.

Patriot đặc biệt quan trọng đối với Ukraine, vì đây là hệ thống phòng thủ duy nhất có thể chống lại máy bay Nga phóng bom lượn ở phạm vi khoảng 60 km.

Trong trường hợp Nga giúp Israel bằng cách vô hiệu hóa cuộc giao tranh có thể xảy ra với Iran, có thể Moskva sẽ muốn nhận được một số thỏa thuận.