Theo Reuters, ngày 29/8, Tư lệnh không quân Ukraine Mykola Oleshchuk thông báo rằng họ đã chia sẻ với các đối tác Mỹ một báo cáo sơ bộ về vụ tai nạn máy bay chiến đấu F-16, xảy ra hôm 26/8. Phía Mỹ sẽ hỗ trợ cuộc điều tra.
Một quan chức quốc phòng Mỹ nói với Reuters rằng vụ rơi F-16 dường như không phải do hỏa lực của Nga gây ra, và các nguyên nhân có thể từ lỗi của phi công hoặc lỗi kỹ thuật vẫn đang được điều tra.
Một chiếc F-16 được Không quân Ukraine thực hành bay hôm 4/8. (Ảnh: AP)
Việc chiếc F-16 đầu tiên bị rơi có thể ảnh hưởng lớn đến sĩ khí của quân đội Ukraine. Theo The Economist, tính đến tháng 8 năm nay, Ukraine đã nhận được 10 chiếc F-16 trong tổng số 79 chiếc mà Mỹ và châu Âu cam kết. Dự kiến đến cuối năm nay, Ukraine sẽ nhận được 20 chiếc đầu tiên. Kiev cho biết Ukraine cần ít nhất 130 máy bay chiến đấu F-16 để vô hiệu hóa sức mạnh Không quân Nga.
Một nguồn tin nói với CNN rằng quân đội Ukraine không tin rằng vụ việc xảy ra là do lỗi phi công. Đến nay, mới có 6 phi công Ukraine được đào tạo để lái loại máy bay chiến đấu này và phi công thiệt mạng được xác định là Oleksiy Mes, biệt danh "Cá mặt trăng". Người này đã được chôn cất hôm 29/8.
Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine cho biết chiếc F-16 bị rơi không phải chiếc duy nhất được triển khai nhằm chặn cuộc không kích của Nga.
"Trong quá trình tiếp cận mục tiêu tiếp theo, liên lạc với một trong những máy bay đã bị mất. Sau đó, chiếc máy bay bị rơi, phi công tử vong", Bộ Tổng tham mưu Ukraine nêu.
Hôm 27/8, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết không quân Ukraine đã sử dụng F-16 để phá hủy tên lửa và máy bay không người lái do Nga phóng ngày 26/8. Đây là lần đầu tiên giới chức Ukraine xác nhận dòng máy bay này đang được sử dụng trong chiến đấu.
Một nhóm phi công Ukraine đã bắt đầu khóa đào tạo F-16 tại Mỹ vào mùa thu năm nay. CNN cho biết dù có thể mất nhiều năm để được đào tạo đầy đủ, Oleksiy Mes và đồng đội phải hoàn thành huấn luyện trong 6 tháng.
Ukraine rất kỳ vọng vào sức mạnh của F-16. Loại phản lực chiến đấu thế hệ 4 này có nhiều chức năng: Chúng có thể yểm trợ trên không, tấn công các mục tiêu trên mặt đất, không chiến và đánh chặn tên lửa. Với vũ khí phù hợp, F-16 có thể ngăn chặn máy bay ném bom của Nga tiếp cận chiến trường.
Các chuyên gia nhận định Ukraine có thể sử dụng chúng để ngăn chặn Nga kiểm soát bầu trời, nhưng khả năng của chúng vẫn kém hơn so với máy bay chiến đấu hiện đại nhất của Nga và vẫn có khả năng thua trong không chiến.