Lớp ngụy trang đặc biệt giúp xe tăng Nga ‘tàng hình’ ở Ukraine

Theo OSINT, quân đội Nga bắt đầu trang bị Nakidka cho xe tăng tham chiến ở Ukraine từ mùa xuân năm 2022. Phần lớn số xe tăng T-90M đều được trang bị sẵn Nakidka. Thậm chí có thông tin Nga sử dụng Nakidka để ngụy trang các tàu chở dầu của nước này hoạt động trên biển.

Tấm áo tàng hình cho xe tăng

Cuộc xung đột ở Ukraine một lần nữa chứng minh rằng xe tăng – vũ khí cơ bản của mọi đội quân trên thế giới từ sau Thế chiến thứ 2 vẫn giữ nguyên vai trò của mình trong chiến tranh hiện đại. Tuy nhiên để xe tăng có thể sống sót và thể hiện vai trò xung kích trên chiến trường vẫn cần được nâng cấp và cải tiến để đối phó với các hệ thống khí tài trinh sát và tấn công của kẻ thù.

Xuất phát từ yêu cầu trên, ngành công nghiệp quốc phòng Nga đã phát triển hệ thống lớp áo giáp mềm cho các dòng xe tăng chiến đấu chủ lực của nước này có tên Nakidka "Áo choàng".

Xe tăng T-90M với lớp ngụy trang Nakidka được Nga triển khai ở mặt trận phía nam cuối tháng 5. (Ảnh: RIA Novosti)

Nakidka về cơ bản là một lớp ngụy trang đặc biệt sử dụng các công nghệ cho phép hấp thụ sóng radar từ khí tài trinh sát và tấn công của đối phương, từ đó giúp xe tăng “tàng hình” trước mắt kẻ thù. Ngoài các phương tiện cơ giới, Nakidka cũng có thể sử dụng để bảo vệ các mục tiêu cố định như công sự, tòa nhà.

Theo tập đoàn Kalashnikov, công ty phát triển Nakidka, công nghệ chế tạo hệ thống ngụy trang đặc biệt này đã được chuyển giao cho nhiều doanh nghiệp quốc phòng của Nga để đưa vào sản xuất hàng loạt.

Việc tạo ra một loại vật liệu có thể hấp thụ sóng radar và giúp khí tài tàng hình trước các hệ thống trinh sát đã xuất hiện từ sau Thế chiến thứ 2. Quân đội các nước cần đến một loại công nghệ có thể bảo vệ các phương tiện bay như chiến đấu cơ, máy bay ném bom, máy bay vận tải trước các loại tên lửa đất đối không ngày càng phổ biến sau những năm 1950.

Trong những năm 1970 và 1980, các kỹ sư hàng không đã tạo ra một thế hệ vật liệu hấp thụ radar mới được tạo ra nhờ những tiến bộ trong hóa học, bao gồm lớp phủ sắt cacbonyl và ferit, chất hấp thụ bọt và ống nano cacbon. Do chi phí cao, các vật liệu hấp thụ radar ban đầu chỉ được trang bị cho máy bay và không phù hợp với các phương tiện mặt đất.

Tuy nhiên xu hướng này bắt đầu thay đổi vào những năm 2000, khi các nhà khoa học phát triển các loại vật liệu hấp thụ radar có chi phí thấp hơn có thể bao phủ mọi loại phương tiện thậm chí cả tàu chiến hoặc tòa nhà.

Pháo tự hành 2S19 Msta của Nga với lớp ngụy trang Nakidka.

Nakidka giúp xe tăng Nga “tàng hình” thế nào?

Nakidka là hệ thống giáp bảo vệ thụ động được chế tạo dựa trên ferrite – một loại vật liệu gốm được Nga phát triển từ giữa những năm 2000. Tuy nhiên ferrite đã xuất hiện trước đó khá lâu và do nhà khoa học Nhật Bản phát hiện ra.

Về nguyên lý hoạt động, Nakidka bảo vệ khí tài chống lại phát xạ điện từ trong dải tần 0,5-50 GHz, cũng như che giấu trường điện từ tồn tại xung quanh vật thể được ngụy trang.

Nói cách khác, Nakidka ngăn nhiệt sinh ra trong quá trình vận hành của xe hiển thị trên radar và giữ cho cho phương tiện có nhiệt độ bằng với môi trường xung quanh. Trong khi đó, lớp hấp thụ radar của lớp giáp làm giảm phản xạ sóng radar từ các loại khí tài trinh sát.

Hệ thống bảo vệ 3 lớp của Nakidka giúp xe tăng chống lại các thiết bị trinh sát hồng ngoại và radar.

Ngoài các thiết bị trinh sát thông thường, Nakidka cũng có thể bảo vệ phương tiện khỏi hệ thống trinh sát tầm cao của đối phương như vệ tinh, máy bay cảnh báo sớm và các hệ thống dẫn đường bằng radar hoặc quang học trên các loại tên lửa chống tăng.

Bộ trưởng quốc phòng Nga Sergei Shoigu được giới thiệu hệ thống phòng vệ chủ động Krysha và lớp ngụy trang Nakidka trên xe tăng T-80BVM được sản xuất hàng loạt trong chuyến thăm đơn vị quốc phòng ở vùng Omsk thuộc Siberia hôm 17/6. (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga)

Theo các thử nghiệm của các nhà phát triển, Nakidka giảm khả năng phát hiện của hệ thống dẫn đường hồng ngoại xuống hai đến ba lần và của radar là trên sáu lần. Khả năng phát hiện bằng hệ thống quang học cơ bản như kính ngắm, ống nhòm cũng giảm 30%.

Một trong những ưu điểm của Nakidka là được thiết kế để dễ triển khai và thu hồi. Nó có thể bảo vệ toàn bộ các vị trí trên xe tăng. Lớp ngụy trang Nakidka chỉ dày khoảng 8-10 mm, nặng khoảng 2 kg trên một mét vuông và có khả năng chống lửa.

Giá thành của một hệ thống Nakidka chỉ khoảng 2.700 USD và phù hợp với việc trang bị trên diện rộng.