07:16 19/12/2024
Chân dung
Viện Nghiên cứu Hán Nôm cho biết, giữa năm 2022, Viện này tiến hành kiểm kê toàn bộ kho sách Hán Nôm. Tuy nhiên, đối với một phần sách sưu tầm chưa tu bổ, còn bó lại thành từng bó để trong kho, nhóm kiểm kê mới chỉ thực hiện kiểm đếm mà chưa đối chiếu với sổ đăng ký cá biệt. Vì vậy, đầu năm 2023, Viện tiến hành kiểm kê lại toàn bộ kho sưu tầm, đối chiếu và đánh dấu vào sổ đăng kí cá biệt.
Sau quá trình rà soát, ngày 15/3, Hội đồng kiểm kê phát hiện thấy thiếu 121 quyển (trong đó có 11 quyển nằm trong danh sách 25 quyển đã báo cáo Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam), bên cạnh đó có 339 quyển đã vào sổ nhưng lẫn lộn các kí hiệu sách, chưa xác định rõ có bao gồm 121 sách thiếu hay không.
Đồng thời nhóm kiểm kê rà soát lại toàn bộ 17.712 sách sưu tầm và xác định có 877 quyển (5%) thuộc loại hư hại nặng.
Nhiều cuốn sách quý ở Viện Nghiên cứu Hán Nôm hiện chưa được tìm thấy (Ảnh: Thư viện quốc gia).
Cũng theo Viện Nghiên cứu Hán Nôm, đơn vị này đang mời các chuyên gia tham gia đối chiếu các sách lẫn kí hiệu với các sách thiếu để sàng lọc; đồng thời lập hội đồng đánh giá tình trạng của 877 sách hư hại để có phương án xử lí phù hợp.
Về việc thất thoát 25 tài liệu mà truyền thông đưa tin cuối năm 2022, Viện Nghiên cứu Hán Nôm cho biết đã kịp thời báo cáo tình hình cho Viện Hàn lâm và đã có công văn gửi cơ quan công an đề nghị làm rõ sự việc. Hiện cơ quan công an đang tiến hành điều tra.
Viện Nghiên cứu Hán Nôm đã và đang tổ chức các biện pháp để xử lí vấn đề một cách công khai, minh bạch, với tinh thần trách nhiệm cao, đồng thời xác định rõ trách nhiệm của các tập thể và cá nhân liên quan.
Tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm hiện có các kho sách kí hiệu A (do người Pháp sưu tầm) và kí hiệu V (do người Việt Nam sưu tầm), hai nhóm này có tổng số khoảng 16.302 đơn vị.
Ngoài ra Viện Nghiên cứu Hán Nôm tổ chức sưu tầm thêm sách Hán Nôm, đặt thành kí hiệu ST (sưu tầm). Theo sổ sách ghi chép, có 2 đợt sưu tầm: đợt 1 trong các năm 1988-2001 (23 năm) sưu tầm được 2.586 quyển; đợt 2 trong các năm 2002-2008 (7 năm) sưu tầm được 15.126 quyển.
Tổng hai đợt sưu tầm là 17.712 đơn vị sách. Giá thu mua theo quy định của nhà nước tại thời điểm sưu tầm từ 100.000 – 200.000 đồng một quyển, tuỳ theo tình trạng sách. Tính đến nay, Viện đã thực hiện tu bổ được gần 10.000 đơn vị.
Vụ mất hàng trăm tài liệu cổ tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm đang gây xôn xao dư luận (Ảnh minh họa)
Trước đó, ngày 21/12/2022, Viện Nghiên cứu Hán Nôm ra thông cáo về sự việc 25 cuốn sách cổ đang lưu giữ tại cơ quan này bị thất lạc.
Theo đó, việc mất 25 cuốn sách đang được tổ chức giải quyết, đã công khai thông tin trong nội bộ đơn vị và báo cáo cấp trên.
Đại diện Viện Nghiên cứu Hán Nôm cho biết, theo thông tin do bộ phận liên quan báo cáo, khoảng tháng 3-4/2020, cán bộ quản lý kho sách phát hiện có dấu hiệu không tìm thấy một số cuốn sách ở vị trí quy định trên giá.
Thời điểm phát hiện đang trong giai đoạn dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, tuy nhiên ngay sau khi nhận được thông tin, lãnh đạo Viện đã làm việc với người quản lý kho sách để chấn chỉnh, dự kiến các giải pháp điều chỉnh quy trình quản lý sách tránh thất thoát; đồng thời lên kế hoạch tổng kiểm kê nhằm tìm kiếm các cuốn sách bị lạc và đối soát tất cả các văn bản khác đang lưu trữ tại Viện.
Đến tháng 4/2022, sau khi có thể khôi phục điều kiện làm việc bình thường, Viện đã cho tổng kiểm kê toàn bộ kho sách Hán Nôm. Đây là lần tổng kiểm kê đầu tiên trong hơn 10 năm qua. Thông qua 3 tháng rà soát, Viện phát hiện không thấy trên giá 29 quyển (tập sách đóng rời), trong đó có 13 quyển thuộc kho A và kho V, 16 quyển thuộc kho ST. Thêm vào đó, 6 thác bản bia cũng biến mất.
Viện tiếp tục cho rà soát, tìm thêm được 4 quyển (do để sai chỗ trên giá). Tổng số sách chưa thấy trên giá (mất, hoặc thất lạc) là 25 quyển. Về thác bản bia tìm được 4 thác bản (để sai chỗ), còn 2 thác bản bị mất nhưng đã có thác bản dự bị đem ra sử dụng.