11:58 22/12/2024
Thời sự quốc tế
Mikhail Kalashnikov, một trung sĩ xe tăng bình thường, với sự thôi thúc tìm ra một mẫu súng trường tốt hơn cho người lính hồng quân Liên Xô trong cuộc chiến với phát xít Đức đã khiến cả thế giới thay đổi sau khi Kalashnikov tạo ra khẩu AK-47.
Ngày nay, AK-47 đã trở thành mẫu súng trường tấn công phổ biến nhất thế giới, có tới hàng trăm kiểu súng khác nhau được phát triển từ AK-47. Chỉ tính riêng ở Nga hay Liên Xô trước đây, đã có hơn 75 triệu khẩu AK-47 được chế tạo.
Theo cây bút Travis Pike của tờ Business Insider, khó có thể tìm được một câu chuyện mới mẻ để kể về “huyền thoại” của AK-47, khi ai cũng biết đến nó, từ bà nội trợ, thanh thiếu niên, đến cho những người theo chủ nghĩa vô thần.
Tuy nhiên, ít ai biết rằng AK-47 còn có một phiên bản “kế thừa” nhiệm vụ của nó trong quân đội Liên Xô là AK-74. Hầu hết những người đam mê súng đều biết AK-74 nhưng chưa chắc họ đã biết về sự khác nhau của hai mẫu súng tạo nên tên tuổi cho vũ khí Liên Xô. Do đó, hôm nay chúng ta sẽ đi sâu để tìm hiểu sự khác biệt giữa AK-47 và AK-74.
Súng trường tấn công AK-47 (trên) và AK-74. (Ảnh: modernfirearms)
Lịch sử ra đời
Từ những con số, có thể bạn hoàn toàn có thể đoán ra, AK-47 ra đời vào năm 1947 và được đưa vào sản xuất hàng loạt vào năm 1949. Nó nhanh chóng trở thành mẫu súng trường tiêu chuẩn cho các lực lượng vũ trang Liên Xô và được biết đến nhiều hơn với tên khác là AKM (biến thể nâng cấp).
Có nhiều ý kiến cho rằng Mikhail Kalashnikov và quân đội Liên Xô đã thiết kế AK-47 dựa trên StG 44 được nhiều người xem là mẫu súng trường tấn công đầu tiên trên thế giới. Tuy nhiên cho tới nay vẫn chưa có bằng chứng nào cho thấy thông tin này chính xác.
Về cơ bản, thiết kế của AK-47 đáp ứng được mục tiêu của quân đội Liên Xô khi đó về chiến tranh hiện đại, khi hầu hết các cuộc giao tranh của bộ binh đều diễn ra trong phạm vi 300m. Vì vậy, AK-47 và các loại đạn 7,62x39 mm được thiết kế cho tầm bắn hiệu quả trong khoảng cách này.
Thiết kế sư Mikhail Kalashnikov cầm trên tay một trong những thiết kế đầu tiên của AK-47. (Ảnh: Russia Beyond)
Dù vậy, quân đội Liên Xô vẫn chưa cảm thấy hài lòng với AK-47 và tiếp tục cho cải tiến nó khi cho ra đời AKM. Sau đó, AK-47 nhanh chóng trở thành một biểu tượng của khối Xã hội Chủ nghĩa trên toàn thế giới, từ Đông Âu, châu Á, Trung Đông cho đến Nam Mỹ.
Với những đặc tính kỹ thuật như bền bỉ, đáng tin cậy và hiệu quả, AK-47 không chỉ được quân đội các nước mà cả lực lượng phiến quân, tội phạm có tổ chức và các phần tử khủng bố sử dụng. Thậm chí, AK-47 thứ vũ khí không thể thiếu trong mọi cuộc xung đột sau Thế chiến thứ 2.
Về phần AK-74, nó ra đời vào năm 1974 và nhanh chóng thay thế AK-47 trở thành súng trường chủ lực của quân đội Liên Xô. AK-74 được chế tạo bởi nhóm thiết kế D.Kryakushin dưới sự giám sát trực tiếp của Mikhail Kalashnikov.
Cần lưu ý rằng AK-74 sử dụng lại phần lớn các chi tiết của AK-47. Hai khẩu súng trường này về một mặt nào đó là “anh em”, điều này khiến cuộc đối đầu giữa chúng trở nên bi thảm hơn rất nhiều.
Ngay sau khi được đưa vào trang bị AK-74 đã được “thử lửa” trong chiến tranh Xô Viết-Afghanistan. Và đây là nơi người Mỹ lần đầu tiên nhìn thấy khẩu súng trường tấn công mới của Liên Xô. Khá trớ trêu khi đối thủ của AK-74 ở Afghanistan lại là AK-47, vũ khí được các nhóm phiến quân sử dụng.
Mikhail Kalashnikov cùng AK-74 trong một sự kiến. (Ảnh: CNN)
Ưu điểm của AK-47
Khi đặt hai mẫu súng trường trên lên so sánh, “đàn anh” AK-47 có thể dạy cho “người em” AK-74 khá nhiều bài học, một trong số đó chính là uy lực. Với băng đạn 30 viên, cỡ đạn 7.62×39mm, AK-47 có thể phá hủy mọi thứ mà nó muốn từ cửa gỗ, kính chống đạn cho đến gạch đá, nhìn chung khả năng xuyên phá của nó gần như không có đối thủ trong phân khúc súng trường tấn công.
Ngoài ra, cỡ đạn 7.62×39mm vẫn giữ nguyên uy lực kể cả khi khẩu AK-47 được đổi sang cỡ nòng ngắn hơn. Các nhà sưu tầm súng ở Mỹ đã không ít lần chứng minh điều này.
AK-47 có nhiều chế độ bắn với tốc độ bắn liên thanh đạt 600 phát/phút, sơ tốc đầu nòng 715m/s. Hơn nữa, do đặc tính dễ sử dụng và có thể hoạt động tốt trong mọi môi trường, nên AK-47 được ưa chuộng hơn nhiều so với vũ khí cùng loại của các quốc gia khác. Giá thành của nó cũng khá rẻ so với nhiều loại súng trường tấn công cùng loại.
Súng trường tấn công AK-47 phiên bản 1948. (Ảnh: Kalashnikov Media)
Từ góc độ một người sở hữu súng thông thường, AK-47 có lợi thế lớn trước AK-74 về độ phổ biến bởi có thể dễ dàng mua các chi tiết thay thế hoặc nâng cấp cho nó ở bất kỳ đâu, đạn dành cho súng cũng rẻ hơn. AK-74 thì hoàn toàn ngược lại.
Ưu điểm của AK-74
Dù thua kém AK-47 ở một số mặt nhưng xét về tổng thể AK-74 vẫn có những điểm mạnh của riêng nó, bởi không phải tự nhiên mà quân đội Liên Xô lại thay thế AK-47 bằng AK-74.
Khi nói về súng trường, kích thước không phải là điều quyết định tất cả. Thời kỳ súng trường cỡ nòng 7.62 x 39 mm thống trị chiến trường đã qua và người Nga đã nhận ra tiềm năng của một khẩu súng trường có cỡ nòng nhỏ hơn.
AK-74 sử dụng loại đạn 5,45x 39 mm, nhỏ hơn và nhẹ hơn so với đạn của AK-47. Loại đạn này có xu hướng phân mảnh khi chạm vào mục tiêu, trái lại, đạn 7.62×39 mm tạo ra một lỗ xuyên thẳng.
Do có hộp đạn nhẹ hơn nên súng cũng có độ giật nhẹ hơn so với AK-47, vì thế người lính sẽ dễ dàng điều chỉnh khi ngắm bắn mục tiêu. AK-74 có tầm bắn hiệu quả từ 500m đến 800m tùy vào từng loại mục tiêu và tầm bắn tối đa có thể lên đến 3.000m. Xét ở góc độ quân sự, AK-74 cho phép áp chế hỏa lực tốt hơn nhờ vào chế độ bắn tự động.
Binh sĩ Nga với súng trường tấn công AK-74. (Ảnh: Sputnik)
Do đạn của AK-74 có trọng lượng nhẹ hơn so với AK-47 nên người lính có thể mang theo nhiều băng đạn này khi ra chiến trường. AK-74 cũng được sử dụng tại nhiều quốc gia, nhưng vẫn không thể sánh được với sự phổ biến của AK-47.
Khi đặt AK-47 và AK-74 lên bàn cân rất khó để quyết định khẩu súng nào ưu việt hơn. Nếu xạ thủ muốn gia tăng tầm bắn, tăng khả năng kiểm soát và sử dụng đạn nhẹ hơn thì AK-74 sẽ là lựa chọn đầu tiên. Còn nếu xạ thủ muốn sử dụng loại đạn rẻ hơn và dễ dàng tìm kiếm các phụ kiện thay thế cho khẩu súng thì AK-47 sẽ là lựa chọn hợp lý.