22:34 22/11/2024
Thời sự quốc tế
Dấu vân tay là một trong những dấu hiệu nhận dạng độc đáo nhất trên cơ thể con người. Mẫu dấu vân tay của mỗi người là duy nhất, thậm chí cả anh chị em sinh đôi có ngoại hình giống hệt nhau thì dấu vân tay vẫn khác biệt.
Vân tay được áp dụng trong công tác điều tra tội phạm hay quản lý nhân khẩu, trong nhận dạng sinh trắc học, nhận dạng bảo mật... là điều hầu như ai cũng biết; nhưng tại sao dấu vân tay của mọi người lại khác nhau là điều không phải ai cũng lý giải được.
Tại sao dấu vân tay của mọi người lại khác nhau? (Ảnh: Fast Fingerpints)
Mỗi người trong chúng ta đều có những "họa tiết" riêng trên ngón tay. Nhìn thoáng qua, có vẻ như dấu vân tay của mọi người na ná nhau nhưng trên thực tế, dấu tay của ai cũng là duy nhất. Xác suất tồn tại hai người có dấu vân tay giống hệt nhau trên thế giới thấp đến mức gần như không thể xảy ra.
Dưới đây là những nguyên nhân khiến dấu vân tay của mọi người không ai giống ai.
Do gene
Theo Sina, mặc dù ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy các yếu tố môi trường cũng có thể ảnh hưởng đến hình thái dấu vân tay, nhưng gene vẫn là yếu tố chính quyết định sự khác biệt vẫn tay của từng cá nhân. Nếu như DNA là mã di truyền duy nhất, không ai trùng với ai thì vân tay cũng vậy. Đó là lý do tại sao dấu vân tay của mọi người lại khác nhau.
Sự phát triển trong thời kỳ bào thai
Hình thái của dấu vân tay được xác định sớm khi chúng ta nằm trong bụng mẹ. Trong quá trình phát triển của bào thai, các nếp gấp biểu bì ở da ngón tay trải qua quá trình sinh trưởng và phát triển phức tạp, có sự tương tác của nhiều loại protein và phân tử tín hiệu. Kiểu tăng trưởng độc đáo này xác định hình dạng và kiểu vân tay, một quá trình độc đáo làm cho dấu vân tay của mọi người khác nhau.
Tính độc đáo
Dấu vân tay của con người khác nhau về kiểu dáng, chủng loại và số lượng, thậm chí dấu vân tay của hai bàn tay cũng thường khác nhau. (Ảnh: Gambone Law)
Yếu tố môi trường
Yếu tố môi trường bên ngoài cũng có thể ảnh hưởng đến hình thái dấu vân tay. Dấu vân tay có thể bị "hư hỏng" do vết thương hay hóa chất.
Dấu vân tay được hình thành từ lúc thai nhi 5-6 tháng tuổi và đường nét của nó không bao giờ thay đổi trong suốt cuộc đời con người. Có những tên tội phạm cố gắng dùng đá nhám mài da để xóa dấu vân tay, tuy nhiên khi lớp da mới thay thế, nó lại mang đường nét của dấu vân tay cũ.
Một số trường hợp đặc biệt sinh ra mà không hề có vân tay. Mãi gần đây, các nhà khoa học thuộc Học viện Công nghệ Techion (Israel) và Đại học Thomas Jefferson (Mỹ) mới khám phá ra nguyên nhân: Sự thiếu hụt protein keratin 14 (KRT14) gây ra bệnh DPR và Hội chứng Naegeli; trong đó có biểu hiện khuyết vân tay.
KRT14 là loại protein xơ tạo thành mô sừng của cơ thể, có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của da và dấu vân tay. Thiếu hụt Keratin 14 là căn bệnh có tính di truyền.
Một điều thú vị khác là hiện nay người ta có thể phát hiện ma túy qua dấu vân tay trong vài phút. Một thiết bị rất nhỏ gọn được dùng để phết các hạt nano vàng phủ kháng thể lên dấu vân tay, kháng thể kết hợp với kháng nguyên trong mồ hôi tạo ra những hạt huỳnh quang có màu, từ đó giúp xác định chủ nhân dấu vân tay này có vừa dùng chất ma túy hay không.