10:13 05/11/2024
Thời sự quốc tế
Đội tuyển Pháp bước tới EURO với đầy rẫy vấn đề lực lượng. Sau 3 trận vòng bảng, Pháp bộc lộ thêm những khiếm khuyết khi trong mọi trận đấu, "Les Bleus" không thể áp đảo đối thủ. Tuy nhiên, Pháp vẫn đứng đầu bảng tử thần - yếu tố then chốt tạo cho HLV Didier Deschamps niềm tin Pháp đủ mạnh để khỏa lập mọi khó khăn.
Nhưng 120 phút và loạt đấu phạt đền cân não với Thụy Sĩ cho thấy Deschamps đã sai. Ông "chơi dao" đúng trận đấu quan trọng nhất, khiến Pháp phải ngậm ngùi chia tay tham vọng vô địch.
Pháp chia tay EURO 2020.
Sai lầm của Deschamps
Pháp bố trí sơ đồ 3-4-1-2 đầy lạ lẫm ở cuộc so tài với Thụy Sĩ - một lựa chọn chiến thuật mà có lẽ không chỉ đối thủ, mà các cầu thủ Pháp cũng bất ngờ. Clement Lenglet, trung vệ không được ra sân trận nào suốt 1 tháng, được trao suất đá chính. Một Adrien Rabiot mờ nhạt ở vị trí tiền vệ trung tâm lại được đẩy sang cánh trái.
Lý do thay đổi của Deschamps nằm ở chấn thương của Lucas Hernandez và Lucas Digne. Mất cùng lúc hai hậu vệ trái, Pháp buộc phải gia tăng quân số phòng ngự trung tuyến (từ 2 trung vệ lên 3 trung vệ), đồng thời tận dụng khả năng tấn công của Benjamin Pavard và Rabiot để tăng khả năng ghi bàn.
Trận thắng 4-2 của Đức trước Bồ Đào Nha cho thấy sơ đồ 3-4-1-2 (hoặc 3-5-2, 3-4-3 tùy tình hình) có sức công phá ra sao. Pháp muốn dựng lên một tuyến tấn công giăng ngang với 5 cầu thủ (Rabiot và Pavard dâng cao) để kéo căng hàng phòng ngự Thụy Sĩ, tạo cơ hội cho Kylian Mbappe, Karim Benzema tấn công vào khoảng trống.
Việc đàn hồi hàng thủ Thụy Sĩ theo chiều ngang cũng giúp Paul Pogba có thể phát huy khả năng chuyền vượt tuyến và chọc khe.
Pháp ra quân với sơ đồ lạ lẫm.
Dù vậy, tính toán của Deschamps đổ vỡ bởi hai nguyên nhân.
Thứ nhất, các cầu thủ Pháp không quen thi đấu với hệ thống 3 trung vệ. Pháp lên đỉnh thế giới nhờ sơ đồ 4-2-3-1 (biến thể 4-3-3), chơi phần lớn chiến dịch vòng loại và đá 3 trận đầu EURO với sơ đồ này.
Cách chơi 3 trung vệ cần thời gian rất dài tập luyện, thích nghi để cầu thủ hiểu cách chơi, cách di chuyển. Cầu thủ Pháp không có thời gian để lập tức thẩm thấu cách chơi mới của Deschamps.
Suốt hiệp 1, Antoine Griezmann, Mbappe, Benzema lạc lõng và vô hồn. Hai cánh của Pháp chơi thiếu ăn ý với các vệ tinh xung quanh. Pháp có nhiều cầu thủ giỏi, nhưng không phải cứ giỏi là đá sơ đồ nào cũng được.
Pogba đơn độc ở tuyến giữa.
Thứ hai, HLV Deschamps có lẽ không ngờ được sự kém cỏi của Lenglet. Trung vệ của Barcelona là một trong bốn cầu thủ chuyền bóng hướng lên phía trên tốt nhất ở LaLiga. Có Lenglet, Pháp có một mũi chuyền bóng để tổ chức lối chơi từng hàng thủ, hòng phá vỡ lớp pressing tầm cao của Thụy Sĩ.
Nhưng, điều cốt yếu nhất của một trung vệ phải là phòng ngự. Ở vị trí "thòng", Lenglet chơi tồi tệ. Anh phòng ngự luống cuống và nghiệp dư trước pha đánh đầu của Haris Seferovic.
Suốt hiệp 1, Lenglet đọc sai tình huống, kèm người lỏng lẻo và truy cản lỗi, khiến cầu môn Hugo Lloris liên tục chao đảo. HLV Deschamps nhận ra sai lầm và rút Lenglet ra khỏi sân, nhưng cũng từ đây, ông mắc tiếp một sai lầm khác.
Khi Pháp từ bỏ bản sắc
HLV Deschamps tung Kingsley Coman vào sân trong hiệp 2, giúp Pháp quay về sơ đồ 4 hậu vệ. Với hệ thống tấn công 4-2-4, Pháp nghiền nát hàng thủ Thụy Sĩ bằng 3 bàn thắng đẹp mắt. Nếu hai bàn đầu mang dấu ấn phối hợp, bàn sau là đẳng cấp của cá nhân Pogba.
Mbappe mờ nhạt và ích kỷ.
Dẫn 3-1, trận đấu còn 20 phút, nếu là Pháp của năm 2018, đội bóng của Deschamps sẽ chơi chậm rãi, an toàn, chắc chắn để bảo vệ thành quả. Thụy Sĩ cũng không phải đội có hàng công quá mạnh. Chỉ cần giữ cự ly đội hình và gia cố hàng thủ, Pháp sẽ đi tiếp.
Dù vậy, Pháp lại từ bỏ bản sắc thực dụng để tiếp tục chơi tấn công. Pháp không thay đổi cấu trúc 4-2-4, tiếp tục tràn sang phần sân Thụy Sĩ, bỏ lại 4 hậu vệ ở sân nhà căng mình chống đỡ sức ép đối thủ.
Sau bàn gỡ 2-3 của Seferovic, HLV Deschamps vẫn có thời gian điều chỉnh. Song, chiến lược gia người Pháp chỉ tung Moussa Sissoko vào sân - một giải pháp cho hàng công, mà từ chối tăng cường quân số phòng ngự.
Có lẽ Pháp quá tự tin vào cách chơi tấn công, hoặc muốn lấy tấn công làm phòng ngự. Tuy nhiên, Deschamps quên rằng trong tay ông là một hàng thủ xộc xệch, nhiều vấn đề, chứ không còn là tuyến thủ "tường thành vách sắt" như World Cup 2018.
Pháp đánh giá sai năng lực Thụy Sĩ.
Bên cánh trái là Rabiot, một tiền vệ không có kỹ năng phòng ngự bị ép phải đá hậu vệ. Bên cánh phải là Pavard, mắt xích yếu nhất của Pháp ở EURO 2020. Khi ấy, lối đá chặt chẽ, chừng mực và tôn trọng đối thủ là giải pháp lý tưởng. Để rồi, HLV Deschamps không thể giải quyết vấn đề, mà ông tự biến mình thành vấn đề của Pháp.
Pha mất bóng ngớ ngẩn của Pogba ở phút cuối cùng (tạo cơ hội cho Thụy Sĩ cướp bóng và ghi bàn) phác họa hình ảnh chủ quan, khinh địch từ "tướng" đến "quân" của đội tuyển Pháp.
HLV Deschamps được ca ngợi bởi khả năng quản trị nhân sự, xây dựng lối chơi vừa vặn, phù hợp với cầu thủ Pháp. Dù vậy, trên phương diện chiến thuật, ông đã nhận bàn thua quá đau đớn.