RCEP là hiệp định thương mại tự do (FTA) được đề xuất giữa 10 quốc gia thành viên của ASEAN và 6 đối tác bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia và New Zealand. Tên đầy đủ của RCEP là Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực.
Các cuộc đàm phán về RCEP bắt đầu diễn ra vào cuối năm 2012, tại Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 21 tại Phnom Penh (Campuchia). Tuy nhiên Ấn Độ gần đây tuyên bố rút khỏi RCEP vì chưa phù hợp với mong muốn của họ.
RCEP được kỳ vọng sẽ trở thành đòn bẩy giúp các nước ASEAN phục hồi sau đại dịch.
Mục đích của RCEP là thiết lập sự hợp tác kinh tế sâu sắc hơn giữa ASEAN với các đối tác, tập trung vào thương mại hàng hóa, dịch vụ và đầu tư. Nếu thành công, RCEP sẽ tạo ra khu vực kinh tế với 32% tổng GDP toàn cầu, chiếm 47,5% dân số thế giới.
Bao trùm một thị trường khổng lồ như vậy, RCEP được đánh giá là FTA lớn nhất thế giới.
Sau khi được ký kết tại HNCC ASEAN 37, RCEP sẽ thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của các chuỗi giá trị trong khu vực và toàn cầu, giúp kinh tế của các nước ASEAN phát triển; trong đó có Việt Nam và các nước đối tác.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực đang gặp phải những trở lực nhất định của bảo hộ mậu dịch, sự xuất hiện của RCEP sẽ góp phần tạo lập cấu trúc thương mại mới trong khu vực, thúc đẩy toàn cầu hóa theo hướng tự do hóa, thuận lợi hóa thương mại một cách bền vững.
Đặc biệt, khi thế giới chịu tác động nặng nề từ dịch COVID-19 vốn làm đứt gãy nhiều chuỗi cung ứng, RCEP tạo sức bật mới, cú hích mới cho sự phát triển thương mại trong khu vực đặc biệt là giữa các nước tham gia ký kết ở khu vực. Hiệp định này cũng sẽ tạo ra không gian mới để các quốc gia thành viên ASEAN phục hồi sau ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch.
Ý nghĩa lớn với Việt Nam và ASEAN
Trả lời báo giới, Tổng Thư ký Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) Dato Lim Jock Hoi bày tỏ kỳ vọng RCEP sẽ tạo động lực thúc đẩy niềm tin thị trường vốn rất cần thiết trước các áp lực từ đại dịch COVID-19 và những bất ổn chung đối với nền kinh tế khu vực.
Trong khi đó, Đại sứ Singapore tại Việt Nam Catherine Wong tin rằng việc hoàn tất ký kết RCEP gửi đi một tín hiệu mạnh mẽ rằng ASEAN vẫn duy trì việc mở cửa đối với thương mại và kinh doanh, góp phần thúc đẩy, nâng cao lòng tin của các nhà đầu tư.
Trong buổi họp báo trước thềm HNCC ASEAN 37, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng khẳng định việc ký kết RCEP là mong đợi rất lớn của các nước và Việt Nam, và nếu được hoàn thành trong năm Chủ tịch ASEAN của Việt Nam thì đây sẽ là ý nghĩa rất lớn.
Ngoài ra với Việt Nam, việc kết thúc đàm phán RCEP mở thêm cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu, tham gia vào các chuỗi giá trị mới trong khu vực và tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài.