Đây là Hội nghị Cấp cao cuối cùng của ASEAN do Việt Nam chủ trì tổ chức trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN 2020. Hội nghị là dịp để ASEAN đánh giá một cách tổng thể những kết quả hợp tác trong năm cả trong nội khối cũng như với các Đối tác và đề ra định hướng ưu tiên cho giai đoạn tiếp theo. Đây cũng là dịp duy nhất trong năm Lãnh đạo ASEAN họp với Lãnh đạo hầu hết các Đối tác quan trọng của ASEAN.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đến dự và phát biểu chào mừng tại lễ khai mạc.
Theo Tổng Bí thư, trong năm qua, các nước ASEAN đều đã thể hiện bản lĩnh, quyết tâm vượt qua thách thức, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 cướp đi sinh mạng hàng triệu người dân, cuộc sống toàn cầu bị đảo lộn. Trên nền bức tranh nhiều gam màu của thế giới, những điểm sáng về hợp tác đối phó với thách thức đang được ghi nhận ở châu Á - Thái Bình Dương với vai trò nòng cốt của ASEAN.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu. (Ảnh: Ngọc Anh)
Tuy vậy, con đường trước mắt còn không ít trở ngại. Những tổn thất cả về người, về của mà hàng chục triệu người dân trong khu vực phải gánh chịu do thiên tai và dịch bệnh trong năm qua thật nặng nề. Người dân ASEAN trông đợi ở lãnh đạo các quốc gia đề ra những biện pháp hợp tác hiệu quả và quyết liệt hơn nữa để kiểm soát tốt các làn sóng lây nhiễm mới, đồng thời duy trì các hoạt động và cùng các doanh nghiệp vực dậy nền kinh tế, hỗ trợ ổn định cuộc sống, bảo đảm an sinh xã hội cho tất cả các vùng, miền và mọi người dân của các quốc gia.
Định vị chỗ đứng phù hợp cho ASEAN trong thế giới thời kỳ hậu COVID-19 là một vấn đề lớn. Mong muốn và ý chí mạnh mẽ giữ gìn một khu vực hòa bình, ổn định, đoàn kết và thống nhất trên cơ sở luật pháp quốc tế, đã và cần tiếp tục trở thành giá trị cốt lõi của Đông Nam Á và Cộng đồng ASEAN.
"Chủ tịch Hồ Chí Minh của chúng tôi đã từng khẳng định "Đoàn kết là sức mạnh". Chỉ có thông qua hợp tác, tin cậy và chung sức, đồng lòng, ASEAN và thế giới mới có thể cùng nhau vượt qua mọi khó khăn, thách thức, khôi phục tăng trưởng kinh tế, duy trì hòa bình, ổn định và phát triền bền vững", Tổng Bí thư nói.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và đoàn đại biểu tham dự lễ khai mạc. (Ảnh: Ngọc Anh)
Trước đó, Tổng Thư ký ASEAN Dato Lim Jock Hoi cho biết, “Vai trò chủ tịch ASEAN năm nay của Việt Nam đã trở thành một hình mẫu. Mặc dù phải đối phó với các thách thức COVID-19 trong nước và thiên tai, sự lãnh đạo của Việt Nam đã giữ cho khu vực được gắn kết và thích ứng với những thách thức này, đặt vai trò Trung tâm của ASEAN và lợi ích của người dân vào cốt lõi”.
Hội nghị diễn ra trong bối cảnh làn sóng lây nhiễm mới của đại dịch COVID-19 tiếp tục tác động nghiêm trọng đến đời sống kinh tế - xã hội trong khi các nỗ lực “mở cửa” trở lại và từng bước phục hồi của các quốc gia còn gặp thách thức. Bên cạnh đó là diễn biến phức tạp của môi trường chiến lược khu vực và toàn cầu, các vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống đe dọa an ninh và ổn định ở khu vực.
Vì vậy đây là dịp quan trọng để Lãnh đạo các nước ASEAN khẳng định cam kết và quyết tâm chính trị mạnh mẽ nhằm duy trì đà hợp tác và liên kết khu vực, ứng phó hiệu quả với đại dịch COVID-19, củng cố vai trò trung tâm và vị thế của ASEAN cũng như định hướng phát triển phù hợp cho ASEAN trong một thế giới đang chuyển động nhanh chóng, phức tạp và khó đoán định.
Chương trình lễ khai mạc. (Ảnh: Ngọc Anh)
Tại các Hội nghị Cấp cao ASEAN và với các Đối tác, các Nhà Lãnh đạo sẽ tập trung trao đổi 4 nội dung chính: đẩy mạnh xây dựng Cộng đồng, giữ vững đà hợp tác ASEAN, vượt qua các khó khăn, thách thức; mở rộng và làm sâu sắc quan hệ giữa ASEAN và các đối tác, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực và nâng tầm vị thế quốc tế của ASEAN; kiểm soát hiệu quả và từng bước đẩy lùi COVID-19, tích cực khắc phục hậu quả dịch bệnh và thúc đẩy phục hồi;trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.
Trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ chủ trì Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37, Hội nghị Cấp cao ASEAN -Trung Quốc lần thứ 23, Hội nghị Cấp cao ASEAN-Nhật Bản lần thứ 23, Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hàn Quốc lần thứ 21, Hội nghị Cấp cao ASEAN-Ấn Độ lần thứ 17, Hội nghị Cấp cao ASEAN-Liên hợp quốc lần thứ 11, Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hoa Kỳ lần thứ 8, Hội nghị Cấp cao ASEAN-Australia lần thứ 2, Hội nghị Cấp cao kỷ niệm ASEAN-New Zealand, Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 23, Hội nghị Cấp cao Đông Á lần thứ 15, Hội nghị Cấp cao các nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Hội nghị thượng đỉnh các Nhà lãnh đạo nữ ASEAN. Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng sẽ chủ trì các Hội nghị Cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 12 và Hội nghị Cấp cao Mekong-Hàn Quốc lần thứ 2.
Trước đó, trong các ngày 10-11/11, diễn ra các Hội nghị trù bị. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh chủ trì các Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN không chính thức, Hội đồng Điều phối ASEAN lần thứ 28 và Hội đồng Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN lần thứ 22. Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh chủ trì Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Kinh tế ASEAN lần thứ 19 và Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) trù bị.