22:05 25/12/2024
Thời sự quốc tế
Trong cuộc gặp gỡ, trò chuyện với phóng viên VTC News đầu xuân 2013, NSND Lý Huỳnh - người vừa qua đời sáng 22/10 - kể lại kỷ niệm thách đấu huyền thoại Lý Tiểu Long, câu chuyện từng gây xôn xao trên báo chí Việt Nam và thế giới.
“Đó là vào những năm 1970, tôi lúc đó tròn 28 tuổi, độ tuổi đang sung sức, lại là một võ sĩ chuyên nghiệp, đi thi đấu nhiều nơi, thượng đài nhiều lần. Lúc đó, tôi đang đóng phim do võ sư Hong Kong Hàn Anh Kiệt làm đạo diễn – người đóng vai đối đầu với Lý Tiểu Long trong phim Đường Sơn Đại Huynh. Ông này đạo diễn kiêm chỉ đạo võ thuật”, NSND Lý Huỳnh kể.
Lý Huỳnh (ngoài cùng bên phải) thời trẻ trên đài đấu quyền Anh. (Ảnh tư liệu)
Đạo diễn yêu cầu Lý Huỳnh biểu diễn thế đá Liên hoàn bát cước nổi tiếng của ông - đá một cước hạ đo ván 8 người. Sau khi màn biểu diễn kết thúc ông Kiệt đến bắt tay võ sĩ người Việt, khen: "Lý Huỳnh đá rất đẹp, rất hay". Biết Lý Huỳnh từng thượng đài nhiều lần, đạo diễn hỏi ông có dám đấu với Lý Tiểu Long hay không.
“Lúc đó tôi nghĩ, mình là một võ sĩ chuyên nghiệp, lên võ đài nhiều lần, từng bách chiến bách thắng, cộng với tự ái dân tộc nổi lên, tôi trả lời không chút do dự, sẵn sàng thách đấu với Lý Tiểu Long”, Lý Huỳnh nhớ lại.
Thông tin vụ thách đấu được báo chí Sài Gòn đăng tải, cả báo Hong Kong cũng đăng tin đó. Tuy nhiên, do Lý Tiểu Long đột ngột qua đời năm 1972, lời thách đấu không thực hiện được.
So sánh bản thân với Lý Tiểu Long, Lý Huỳnh nói: “Với mặt mạnh và yếu của mỗi bên, nếu thật sự so tài thì bên tám lạng, người nửa cân, chưa biết ai thắng ai”.
Lý giải sự tự tin của mình, Lý Huỳnh cho biết: “Năm 17 tuổi, tôi chính thức bước lên võ đài (1958), từng đấu với nhiều võ sĩ vô địch hạng lông, trong đó có trận đấm nốc-ao (knock-out) đối thủ Lyauté Francoise, võ sĩ da đen vô địch quân đội Pháp nặng hơn tôi 10 kg (lúc đó Lý Huỳnh 60kg, đối phương 70 kg).
Sau đó, tôi lần lượt đánh bại các đối thủ sừng sỏ như Mạch Trung Phương (1964) từng vô địch miền Trung, thắng Anh Thạch cựu vô địch miền Bắc (vô Nam 1954), thủ hòa với võ sĩ Văn Đại đương kim vô địch quyền Anh miền Nam (1960)...
Tôi từng đại diện cho Sài Gòn đi Campuchia thi đấu với võ sĩ vô địch Campuchia, trận này tôi chỉ thua về kỹ thuật, một phần do trọng tài xử ép”.
Võ sư - NSND Lý Huỳnh trong dịp đầu xuân 2013.
Võ sư họ Lý cũng cho biết, ông từng học 3 người thầy tên tuổi, gồm võ sư Hai Yến – võ cổ truyền Việt Nam, võ sư Huỳnh Tiền – đương kim vô địch võ tự do và boxing. Các võ sĩ lò Huỳnh Tiền đều được sư phụ ghép chữ "Huỳnh" vào tên riêng như Vũ Huỳnh, Hiệp Huỳnh, Rémy Huỳnh... nên ông cũng được thầy đặt cho biệt danh Lý Huỳnh.
Sau đó, ông thọ giáo võ sư Huỳnh Đạt Vân người Trung Quốc học các môn côn, kiếm, binh khí, quyền… của môn phái Thiếu Lâm Tự.
“Tôi là con nhà võ đã qua thử lửa đến độ không còn biết sợ trước bất cứ đối thủ nào. Khi còn trẻ, tôi có thể đấu liên tục 15 hiệp, mỗi ngày đều tập dợt bao cát, chạy bộ và tập đối luyện.
Nếu Lý Tiểu Long có bước chân nhún nhảy theo đấu pháp quyền Anh, bộ tay Vịnh Xuân và đòn cước karate, thì ngược lại tôi có đòn tay quyền Anh, đòn đá taekwondo, chỏ gối của võ tự do và bộ pháp di chuyển theo Thiếu Lâm nam phái.
Theo tôi, điểm yếu của Lý Tiểu Long là có gương mặt hẹp, quai hàm yếu. Đây là điều tối kỵ khi gặp các tay đấm bốc, vì chỉ với một cú móc có thể bị gãy quai hàm và dễ nốc-ao (knock-out)”, NSND Lý Huỳnh chia sẻ.
NSND Lý Huỳnh qua đời lúc 5h ngày 22/10 tại nhà riêng ở TP.HCM sau thời gian dài chữa bệnh, hưởng thọ 78 tuổi. Tang lễ của ông diễn ra cùng ngày tại Nhà tang lễ Bộ Quốc phòng. Ngày 24/10, linh cữu ông sẽ được đưa đi an táng tại Phúc An Viên, quận 9.
NSND Lý Huỳnh có sáu người con, trong đó Lý Hùng và Lý Hương nối nghiệp cha, tham gia nghệ thuật. Những năm qua, dù tuổi cao, đi lại khó khăn, ông vẫn cùng gia đình chăm chỉ làm từ thiện.
NSND Lý Huỳnh từng được đánh giá là một trong bốn ngôi sao võ thuật của miền Nam trước năm 1975. Ông là võ sư chưởng môn của lò võ Huỳnh Tiền, nổi tiếng với chiêu liên hoàn bát cước.
Từ năm 1972, ông chuyển sang đóng phim và làm nhà sản xuất. Ông là người đầu tiên đưa võ thuật vào phim ảnh Việt. Những bộ phim mang đậm dấu ấn của NSND Lý Huỳnh như Long hổ sát đấu, Quái nữ Việt Quyền Đạo, Báu kiếm rửa hận thù, Hải vụ 709....
Thập niên 1990, ông tiên phong trong vai trò sản xuất, tự bỏ vốn làm phim và hợp tác với Hong Kong trong các phim Kế hoạch 99, Hồng hải tặc… Bộ phim cuối cùng ông tham gia với vai trò đạo diễn là Tây Sơn hào kiệt. Năm 2012, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân.