Nói đến làng Vũ Đại, hẳn là ai cũng biết bởi cái tên này đã từng xuất hiện trong tác phẩm Chí Phèo (Nam Cao) mà chúng ta đã học suốt thời cấp 3. Thế nhưng, ngày nay, khi nhắc đến cái tên Vũ Đại, người ta lại hay nhớ đến món cá kho trứ danh, nổi tiếng của làng Vũ Đại (Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, Hà Nam).
Ảnh minh họa
Ở làng Vũ Đại có nhiều cơ sở bán cá kho khác nhau với nhiều cái tên như cá kho Bá Kiến, cá kho Hân Dần… Có nhiều loại từ to đến nhỏ, thường sẽ tính theo kg như 1kg, 3kg, 5kg…, tuỳ nhu cầu mà khách hàng sẽ chọn loại phù hợp nhất. Mức giá của từng niêu cũng dao động tuỳ từng cơ sở bán, trung bình khoảng 450 nghìn/niêu 1kg đến 1,2 triệu/niêu 5kg.
Không phải tự nhiên mà cá kho Vũ Đại được nhiều người yêu thích và có mức giá đắt đỏ đến như thế. Hãy cùng "đập hộp" một niêu cá xem bên trong thật sự có gì nhé!
Với mỗi niêu cá được bán ra, cá đều được đặt trong niêu đất, đặt trên rế tre rồi đóng hộp cẩn thận. Để làm được mỗi niêu cá này phải mất rất nhiều công sức. Đầu tiên, người ta phải chọn được loại cá trắm đen to, khoảng từ 3kg trở lên, mổ bỏ ruột, làm sạch sẽ rồi cho vào ướp với các nguyên liệu riêng. Loại niêu đất dùng để kho cá cũng phải được đặt làm riêng.
Ảnh: Zing
Sau đó, cá sẽ được xếp vào niêu cùng các gia vị, kho liên tục trong 16 tiếng bằng củi. Mà loại củi dùng để kho cá phải là củi nhãn. Tất cả những điều này nhằm tạo nên một niêu cá kho ngon nức tiếng vùng đất Vũ Đại.
Ảnh: Người đưa tin
Mỗi niêu cá kho xong sẽ được để nguyên, đóng hộp cả niêu để bán cho khách. Bởi thế, khi mới mở ra, các khúc cá vẫn còn nằm nguyên vẹn, từng khúc to hơn miệng bát phở Đặc trưng của cách kho ở đây là cá được để nguyên vảy, phủ kín riềng băm thái lát, riềng băm nhỏ cùng các gia vị khác.
Ảnh minh họa
Được biết, để có được hương vị đặc biệt không nơi nào có, cá kho làng Vũ Đại đều được tẩm ướp theo bí quyết riêng với nhiều gia vị đặc trưng gồm gừng, riềng, ớt, hành khô, nước dừa, nước cốt cua đồng, nước mắm, mì chính, hạt tiêu, chanh… Gia vị này vừa được cho vào cùng với cá, vừa cho thêm liên tục trong suốt quá trình kho một cách cầu kỳ, công phu và đòi hỏi phải có kinh nghiệm dày dặn.
Ảnh minh họa
Phía dưới niêu đất sẽ được lót một lớp riềng thái lát, vừa nhằm tăng mùi thơm cho cá, vừa tránh để cá bị cháy trong quá trình kho. Để cá ngon thì phải kho liên tục trong thời gian 16 tiếng đồng hồ, vì thế người kho cá cũng sẽ phải thức canh thường xuyên để chỉnh lửa cho phù hợp.
Chính sự cầu kỳ từ lúc lựa chọn nguyên liệu, làm cá, tẩm ướp gia vị cho đến quá trình kho cá công phu đã tạo nên một nồi cá trắm kho thơm ngon mà không phải nơi nào cũng làm được. Miếng cá kho thơm, có độ chắc nhất định. Thớ thịt cá to, nạc nhưng không bị khô, ngấm đều gia vị và thấm mỡ nên cá ăn béo ngậy. Mùi hương của các loại gia vị còn có thể cảm nhận rất rõ ràng.
Cá kho làng Vũ Đại đang ngày càng trở nên quen thuộc và phổ biến hơn trong mâm cơm ngày Tết của người miền Bắc, thậm chí cả một số nhà ở miền Nam cũng mua về.