Nhật Bản, Anh cùng với hơn 70 quốc gia toàn cầu có kế hoạch thành lập một liên minh vào mùa thu này, để mua 2 tỷ liều vaccine ngừa virus SARS-CoV-2 vào năm 2021. Liên minh này sẽ tìm cách tạo ra các đòn bẩy tài chính, nhằm đạt được các hợp đồng mua vaccine với các công ty dược phẩm.
Liên minh có tên gọi COVAX ban đầu được giới thiệu vào tháng 6 bởi Nhật Bản, Anh, Đức, Pháp và một số nước trong Liên minh châu Âu (EU) nhằm mục đích huy động 20 tỷ USD cho việc mua vaccine. Liên minh này sẽ trả tiền trước cho các nhà sản xuất vaccine và mua liều lượng cho các nước thành viên. Nguồn cung cấp cho từng quốc gia sẽ được giới hạn ở mức 20% dân số.
Nhật Bản và Anh ra mắt liên minh vaccine toàn cầu trị giá 20 tỷ USD. (Ảnh: Getty)
Mỹ và Trung Quốc có đủ tiềm lực kinh tế để đàm phán các hợp đồng vaccine một cách độc lập, khiến các nước khác gặp bất lợi. Do đó, Nhật Bản và một số nước muốn tạo liên minh để bình đẳng trong các cuộc đàm phán với các nhà phát triển vaccine, đặc biệt là khi giao dịch với nhà sản xuất Trung Quốc hoặc Mỹ.
Khoảng 75 quốc gia bày tỏ sự quan tâm, mong muốn tham gia liên minh này, trong đó có Canada, Hàn Quốc và Argentina. Các thành viên tham gia liên minh này sẽ phải nộp một khoản đầu tư trả trước và thời hạn gia nhập nhóm được ấn định vào cuối tháng 8. Một nguồn tin thân cận với chính phủ Nhật Bản cho biết, Đức và Pháp không tham gia vào thời điểm này.
GAVI - tổ chức hỗ trợ các nỗ lực tiêm chủng toàn cầu, sẽ điều hành liên minh COVAX. Các quốc gia và nhóm tham gia dự kiến sẽ đóng góp tổng cộng hơn 20 tỷ USD cho việc đàm phán các hợp đồng mua vaccine.
Mục tiêu là bắt đầu cung cấp vaccine vào nửa đầu năm 2021. Các quỹ tài trợ cho GAVI cũng sẽ được sử dụng để mua các liều lượng vaccine, phân phối ở các nước đang phát triển.
Một nhân vật trong chính phủ Nhật Bản cho biết Trung Quốc và Mỹ sẽ không tham gia vào nỗ lực này. Mỹ - quốc gia có nhiều ca nhiễm COVID-19 nhất, đang cạnh tranh với EU để đảm bảo nguồn cung cấp vaccine từ các nhà sản xuất châu Âu. Trong khi Bắc Kinh có kế hoạch sản xuất vaccine tại chỗ để sử dụng trong nước.
Tokyo cũng đang tích cực thảo luận về các hợp đồng vaccine riêng với các nhà cung cấp ở nước ngoài. Nhật Bản đã đạt được thỏa thuận cơ bản với Pfizer để mua 120 triệu liều vaccine vào tháng 6/2021, đủ để tiêm chủng cho 60 triệu người.
Bên cạnh đó, hôm 7/8, Tokyo và AstraZeneca cũng đã công bố thỏa thuận sơ bộ về việc công ty AstraZeneca sẽ cung cấp 120 triệu liều vaccine cho Nhật Bản. Đảm bảo một kho dự trữ vaccine được coi là điều tối quan trọng đối với Thế vận hội Tokyo. Nếu không tiêm chủng trên quy mô toàn cầu, sự kiện này sẽ bị ảnh hưởng, và khó có thể diễn ra theo dự kiến vào năm 2021.