Theo TASS, ngay khi chiến dịch quân sự đặc biệt diễn ra (24/2), quân đội Nga đã triển khai đáng kể các hệ thống phun lửa hạng nặng TOS-1A TOS-1A “Solntsepek” đến mặt trận phía đông Ukraine (Donbass).
“Hỏa thần” TOS-2 tham chiến
Các nguồn tin quân sự của TASS cho biết quân đội Nga đã lần đầu tiên sử dụng hệ thống phun lửa hạng nặng TOS-2 "Tosochka" trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, cụ thể hơn là ở hướng Kharkov.
Cũng theo nguồn tin của TASS, quân đội Nga đang thử nghiệm nhiều hệ thống vũ khí mới ở chiến trường Ukraine, TOS-2 chỉ là một trong số đó. Tuy nhiên thông tin này vẫn chưa được Bộ Quốc phòng Nga xác nhận.
Hệ thống phun lửa hạng nặng TOS-2. (Ảnh: TASS)
Trước đó, hình ảnh các hệ thống TOS-1A tham chiến ở Ukraine đã quá phổ biến trên truyền thông, thậm chí quân đội Ukraine còn bắt giữ được các tổ hợp TOS-1A trên chiến trường.
Được biết thông tin Nga triển khai TOS-2 đến Ukraine xuất hiện chỉ vài ngày sau khi phía Mỹ cân nhắc việc chuyển giao cho chính quyền Kiev các hệ thống pháo phản lực phóng loạt (MLRS) M142 HIMARS. Hệ thống vũ khí này được cho có khả năng triển khai các đạn rocket và tên lửa tầm xa.
Về TOS-2 "Tosochka" – đây là hệ thống phun lửa hạng nặng tiếp theo của quân đội Nga, chúng sử dụng đạn nhiệt áp có sức hủy diệt cực kỳ lớn. Bản thân TOS-2 được công ty NPO Splav phát triển dựa trên cơ sở kinh nghiệm thu được trong việc sử dụng TOS-1A ở Syria.
So với người tiện nhiệm, TOS-2 sử dụng khung gầm bánh lốp đặc chủng nên khả năng cơ động cao hơn, tuy nhiên hệ thống vũ khí này được trang bị cụm ống phóng ít hơn (giảm còn 18 so với 24 của TOS-1A).
Theo đánh giá của Rostec, điều này sẽ được bù đắp bằng sự gia tăng sức mạnh và tầm bắn của đạn pháo hơn 10 km. Đồng thời, TOS-2 có thể sử dụng các loại đạn từ hệ thống TOS-1 “Buratino” và TOS-1A “Solntsepek”, vì có cùng cỡ nòng 220 mm.
Không giống như những người tiền nhiệm trước đó, TOS-2 được trang bị cần cẩu nâng riêng, nhờ đó nhu cầu về một phương tiện chuyên chở hỗ trợ là không cần thiết. Việc tiếp đạn cho TOS-2 có thể diễn ra nhanh chóng, trên bất kỳ phương tiện nào và sẽ do đội của phương tiện đó cung cấp.
Việc tiếp đạn cho TOS-2 có thể diễn ra nhanh chóng mà không cần đến phương tiện khác hỗ trợ.
Bên cạnh đó, TOS-2 được trang bị thiết bị dẫn đường hiện đại, bao gồm máy đo xa laser, định vị vệ tinh, máy đo tốc độ và đo quán tính. Ngoài ra, hệ thống có thể khai hỏa từ các vị trí chiến đấu không chuẩn bị trước, và việc nhắm, bắn và điều khiển hỏa lực được tự động hóa.
Mặc dù lượng đầu đạn trong TOS-2 giảm, nhưng do chuyển sang khung gầm bánh lốp mới, nên hiệu quả vẫn ở mức cao. Đồng thời, khả năng hỏa lực và chiến đấu của hệ thống này không hề suy giảm. TOS-2 có một cần cẩu thủy lực được sử dụng để nạp đạn, giúp nó phân biệt với các hệ thống TOS-1 và những hệ thống khác (vốn yêu cầu một máy nạp đạn riêng biệt).
Theo các thiết kế sư của NPO Splav, TOS-1A và TOS-2 có thể cùng tác chiến một cách hài hòa trên chiến trường. Căn cứ vào tình hình chiến thuật, chỉ huy sẽ có thể sử dụng cả 2 hệ thống bánh lốp và bánh xích.
Phía NPO Splav cũng khẳng định, các hệ thống súng phun lửa như TOS-2 được thiết kế để đánh bại kẻ thù trên một khu vực rộng lớn, mang lại lợi thế đáng kể trong trận chiến.
Các hệ thống súng phun lửa hạng nặng như TOS-2 được thiết kế để đánh bại kẻ thù trên một khu vực rộng lớn, mang lại lợi thế đáng kể trong trận chiến. (Ảnh: TASS)
Nga hủy diệt phòng tuyến Ukraine bằng đạn nhiệt áp
Tờ The New York Times dẫn lời một số chỉ huy Ukraine ở mặt trận Donbass cho biết quân đội Nga đang sử dụng một trong những hệ thống vũ khí thông thường nhưng hiệu quả cao để đập tan các phòng tuyến của Ukraine ở Donbass. Hệ thống vũ khí các chỉ huy Ukraine đang nói tới là TOS-1A.
Với những quả đạn rocket mang đầu đạn nhiệt áp và cháy – TOS-1A có nhiệm vụ xóa sổ các hệ thống công sự, hầm ngầm và boongke cũng như diệt bộ binh, các loại khí tài của đối phương chỉ trong một đợt tấn công.
“Bạn cảm thấy mặt đất rung chuyển”, Đại tá Yevhen Shamataliuk, chỉ huy Lữ đoàn 95 của Ukraine nói về lần đối mặt với TOS-1A ở chiến trường gần thành phố Izyum.
“Nó có sức hủy diệt lớn, phá hủy boongke, khiến hệ thống công sự đổ sập”, Đại tá Shamataliuk nói.
Lý giải cho sức mạnh của TOS-1A, hệ thống vũ khí này được trang đạn rocket 220 mm mang theo nhiên liệu cháy và hai liều nổ độc lập, khi rơi xuống mục tiêu, liều nổ đầu tiên được kích hoạt để phát tán nhiên liệu cháy thành đám mây lớn. Liều nổ thứ hai sẽ đốt cháy đám mây này, tạo ra vụ nổ lớn và hút sạch oxy ở xung quanh.
Video: Hệ thống TOS-1A của Nga tấn công vị trí Ukraine thôm 26/5.
Nhiệt độ cao 2.500 - 3.000 độ C cùng áp suất đột ngột thay đổi từ vụ nổ có thể phá hủy nhiều khí tài cơ giới, đồng thời gây sát thương cả với những binh sĩ trú ẩn trong xe thiết giáp và công sự kiên cố.
Các chuyên gia quân sự Nga cho biết một tổ hợp TOS-1A với 24 quả đạn cỡ 220 mm có khả năng gây sát thương trong khu vực rộng đến 40.000 m2, tương đương diện tích của 6 sân bóng gộp lại. Tạp chí Popular Mechanics của Mỹ từng gọi TOS-1A là "địa ngục trần gian" có thể gieo rắc kinh hoàng cho bất cứ mục tiêu nào bị nó nhắm bắn.
Giới chuyên gia quân sự cho rằng Nga triển khai TOS-1A và TOS-2 tại miền đông Ukraine bởi đây là vũ khí phù hợp để chọc thủng các cứ điểm kiên cố. Đây có thể là vũ khí mang tính bước ngoặt ở vùng Donbass, trong bối cảnh nhiều đơn vị Ukraine đang cố thủ trong các công trình và mạng lưới giao thông hào dày đặc vốn chống chịu tốt với pháo binh thông thường.