Chiều 24/11, tại buổi họp giao ban báo chí Thành ủy Hà Nội, bà Lã Thị Lan – Phó giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hà Nội (CDC Hà Nội) cho biết, bộ phim "Lửa ấm" phát sóng lúc 21h trên kênh VTV1 đang khiến dư luận hoang mang về việc phơi nhiễm HIV dễ dàng.
Theo bà Lan, nội dung phim "Lửa ấm" tuyên truyền về nhiễm HIV đang vô cùng sai lệch.
"Trong tập 36 phát sóng gần đây, nhân vật Hoàng cứu một bệnh nhân nữ có kết quả xét nghiệm máu nhiễm HIV, bác sĩ nói Hoàng có nguy cơ phơi nhiễm AIDS khi tiếp xúc với máu bệnh nhân và phải cách ly HIV 2 ngày.
Điều này là vô cùng sai lầm. Thứ nhất, việc phơi nhiễm HIV chưa hẳn là bị nhiễm HIV ngay được, và việc phơi nhiễm không phải cách ly như COVID-19. Chi tiết này có lẽ đoàn phim xem nhiều COVID-19 quá nên nhầm lẫn.
Và một số chi tiết hoảng hốt của người nhà khi nhân vật Hoàng có nguy cơ phơi nhiễm HIV khiến những người làm chuyên môn như chúng tôi vô cùng bức xúc và không hiểu sao đoàn phim có thể tuyên tuyền vấn đề nhiễm HIV sai lầm như vậy", bà Lan thẳng thắn.
Phim "Lửa ấm" tuyên truyền sai lệch về nhiễm HIV.
Cũng tại cuộc họp báo, Phó giám đốc CDC Hà Nội thông tin một số hoạt động của Thành phố trong việc ngăn chặn, phòng ngừa nguy cơ người nhiễm HIV tăng.
Bà Lan cho biết, năm 1991 Hà Nội phát hiện ca nhiễm HIV đầu tiên, đến nay đã tròn 30 năm. Tính đến nay Hà Nội phát hiện 29.931 ca nhiễm HIV, chiếm 9,6% so với cả nước, là địa phương có số người nhiễm lớn thứ 2 sau TP.HCM.
Các trường hợp nhiễm HIV mới phát hiện năm 2020 chủ yếu là nam giới (78,7%); độ tuổi từ 15-25 chiếm 26,3%, tăng 8,1% so với năm 2010. Tỷ lệ nhiễm HIV là nữ có xu hướng tăng trong 15 năm trở lại đây từ 17,6% lên đến 21,3 %, đặc biệt năm 2012 tỷ lệ nữ nhiễm HIV mới phát hiện chiếm 31,7%.
"Nhiều năm qua, việc tuyên truyền chống kỳ thị người HIV đạt nhiều kết quả, vấn đề kỳ thị được giảm rõ rệt. Ngoài ra, Hà Nội đã hỗ trợ tiếp cận với những người nhiễm HIV qua chương trình can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV tại Thành phố được đồng bộ.
Trong 10 tháng đầu năm 2020, toàn TP Hà Nội đã có 6.712 người nghiện chích ma túy được nhận bơm kim tiêm, 2.582 phụ nữ mại dâm được tiếp cận chương trình bao cao su; 5.708 người nam quan hệ tình dục đồng giới được tiếp cận chương trình bao cao su. Chương trình cấp phát 941.649 bơm kim tiêm; 1.477.926 bao cao su cấp miễn phí cho đối tượng nguy cơ cao”, bà Lan nói.
Phó giám đốc CDC Hà Nội cho biết thêm, chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone bắt đầu từ năm 2009, cơ sở điều trị Methadone đầu tiên được mở tại Nam Từ Liêm; đến hết năm 2010 có 6 cơ sở được mở thu dung 1.230 bệnh nhân.
Đến 2020, Hà Nội tiếp tục thẩm định mở mới 6 cơ sở điều trị Methadone cho những người nhiễm HIV. Từ năm 2018, Hà Nội điều trị dự phòng trước phơi nhiễm, đây được xem là đột phá mới trong công tác dự phòng lây nhiễm HIV, đến nay đã có 2.026 người đang điều trị.
“Quan trọng nhất, nếu những người HIV điều trị bằng thuốc ARV sớm, sẽ có hiệu quả to lớn không chỉ cứu sống chính mình, mà còn là biện pháp phòng dự lây nhiễm hiệu quả nhất trong cộng đồng, đặc biệt là qua đường tình dục và mẹ truyền sang con”, bà Lan cho hay.
Từ hình thức xét nghiệm tự nguyện truyền thống, năm 2020 Hà Nội đã mở rộng hình thức tiếp cận, triển khai các biện pháp tiếp cận online đối với các đối tượng nguy cơ cao qua các trang mạng xã hội.
Đến 31/10, Hà Nội đã xét nghiệm cho 368.036 trường hợp, trong đó 41.506 trường hợp xét nghiệm tại cộng đồng (có 745 trường hợp tự xét nghiệm), 190.294 trường hợp được xét nghiệm miễn phí tại các trung tâm Y tế quận/huyện/xã và 136.236 trường hợp xét nghiệm tại các bệnh viện; phát hiện 1.955 trường hợp dương tính, trong đó có 327 ca xét nghiệm lại, 456 ngoại tỉnh, 80 trường hợp không rõ và 1.092 trường hợp thường trú tại Hà Nội.
So với cùng kỳ năm 2019 (1.022 trường hợp), phát hiện tăng 70 ca nhiễm mới. Tuy nhiên, tình hình HIV qua quan hệ tình dục vẫn còn tăng mạnh, cộng thêm tính chất biến động dân cư của Thủ đô làm cho dịch khó kiểm soát và khó phát hiện hơn.
Năm 2021, CDC Hà Nội sẽ tiếp tục triển khai các hoạt động phòng, chống HIV/ADIS, thực hiện mục tiêu 90-90-90 (90% người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm của bản thân, 90% người chẩn đoán HIV được điều trị ARV, 90% người nhiễm HIV điều trị ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế).