Đi xe máy lên dốc
Khi điều khiển xe máy lên một con dốc không quá cao, lái xe có thể tăng tốc vừa phải, tạo đà để vượt dốc. Song, đối với những con dốc đứng, có độ dốc lớn, lái xe nhất định phải trả số về số thấp theo độ dốc. Kinh nghiệm thực tế cho thấy, lái xe nên đi số 1 hoặc số 2, hạn chế dùng phanh.
Khi lên dốc, hạn chế việc chuyển đổi số giữa dốc. Nếu tốc độ ban đầu giảm giữa chừng, cần về số trước khi xe có dấu hiệu chết máy.
Lái xe máy lên dốc và xuống dốc cần kỹ năng tốt để đảm bảo an toàn. (Ảnh minh họa).
Tài xế nên phán đoán để trả số về cấp thích hợp. Khi lên gần tới đỉnh dốc, hãy giảm tay ga, giữ nguyên số và buông trôi qua đỉnh dốc. Chủ động về số nhanh khi gặp các phương tiện khác đi ngược chiều ở thời điểm lên tới gần đỉnh dốc, vì như vậy xe sẽ không bị đuối đà, dẫn đến chết máy.
Đi xe máy xuống dốc
Đối với dốc vừa, hãy trả tay ga về, sử dụng hơi nén giảm của động cơ để giảm tốc độ. Phanh trước và sau chỉ sử dụng để hỗ trợ trong trường hợp thật cần thiết.
Đối với dốc đứng, trả về số thấp nhất khi bắt đầu xuống dốc. Điều này sẽ làm cho phanh động cơ có hiệu quả hơn. Nếu đường dốc giống nhau cả lên lẫn xuống hay nếu lái xuống dốc bằng lúc lái lên, hãy sử dụng đúng với số đã sử dụng khi lên.
Cách tốt nhất là không nên chuyển số giữa dốc. Tuy nhiên, khi thật cần thiết, hãy trả số về cấp thấp hơn trước khi xe bạn tăng tốc quá nhanh.
Khi xuống dốc, người điều khiển xe nên giữ ga nhỏ sao cho vận tốc giữ ở mức khống chế tay lái tốt (40-50km/h). Nếu cảm nhận thấy xe lao dốc quá nhanh, hãy nhấp nhả phanh liên tục để hãm. Bạn cũng nên quan sát và giữ khoảng cách với các phương tiện khác ở phía trước (cách khoảng 30-40m) khi vào cua nhớ giảm tốc độ trước.
Kỹ năng xuống dốc bằng xe tay ga
Bước 1: Nổ máy
Điều đầu tiên cần lưu ý là không bao giờ được tắt máy khi đổ đèo. Bởi lẽ, nếu tắt máy, lúc này xe chỉ di chuyển dựa trên hai bánh, tức không liên quan gì tới cơ cấu hộp số, động cơ. Với trọng lượng xe của và người ngồi trên xe càng lớn, quán tính càng lớn, do đó tốc độ trôi dốc ngày càng nhanh. Khi đó, phanh xe mất tác dụng, độ bám đường giảm, xe không thể giảm tốc như ý muốn khi gặp khúc cua hay phải dừng lại.
Bước 2: Mớm ga
Khi đổ đèo, an toàn quan trọng hơn tốc độ. Do đó, làm thế nào xe đổ đèo trong khả năng kiểm soát của lái xe là quan trọng nhất. Khi đã nổ máy, để xe tự trôi đến mức tốc độ khoảng 15-20 km/h. Sau đó rà phanh, mớm ga tiếp tục để côn bám, cuối cùng thả phanh và ga, xe sẽ tự phanh động cơ.
Lúc này, xe sẽ tiếp tục bị ghìm ở khoảng tốc độ như trước khi thả phanh và ga, bởi lẽ các lá côn đã bám, tạo nên ma sát, tạo ra “phanh động cơ”. Như vậy dù lái xe không phanh, xe vẫn duy trì được tốc độ hợp lý.
Ở bước này, nếu thả hết ga từ đầu, xe sẽ xuống dốc tương tự trường hợp tắt máy, không có lực nào hãm lại. Khi ở tốc độ quá thấp, khoảng 15 km/h trở xuống, cơ chế của xe ga là tự ngắt côn để xe trôi theo quán tính. Do đó, nếu từ đầu không mớm ga, xe sẽ cứ thế trôi.
Bước 3: Duy trì tốc độ
Trên tác động của độ dốc và trọng lượng chở, xe sẽ bị đẩy dần tốc độ lên cao khi xuống dốc. Do đó, lái xe cần chú ý thỉnh thoảng rà phanh để đưa xe về mức tốc độ an toàn, thường ở khoảng 30-40 km/h tùy địa hình.
Khi gặp những đoạn cua tay áo cần phanh đến mức rất chậm như sắp dừng lại, thì sau khi thoát cua, lại tiếp tục thực hiện như ở bước 2 để thiết lập tốc độ an toàn trở lại.
Bước 4: Không rà phanh liên tục
Không thả trôi hoặc ga quá nhiều khiến tốc độ xe đẩy lên cao quá mức an toàn, khi đó lái xe phải rà phanh với áp lực lớn, liên tục để hãm tốc. Làm việc dưới cường độ lớn liên tục sẽ khiến má phanh và đĩa phanh mòn, mất độ bám thậm chí cháy phanh. Đây là trường hợp thường gặp ở những xe khách tai nạn trên đường đèo dốc.
Bước 5: Trang bị kỹ năng chạy đường núi
Lái xe cần trang bị đầy đủ các kỹ năng chạy đường núi khác nếu muốn phượt bằng xe ga an toàn. Đó là kỹ năng đi đúng làn, vào cua, đi theo nhóm, quan sát…
Lưu ý khi xuống dốc bằng xe ga: Để đảm bảo an toàn cho chuyến đi, khi xổ dốc bằng xe ga bạn nên lưu ý những điều sau:
Không nên bóp chết phanh.
Không nên rà phanh liên tục khi đang xổ dốc (vì sẽ mất tác dụng phanh do độ nóng của ma sát tạo ra khi rà phanh).
Tuyệt đối không tắt máy xe khi đang xuống dốc.
Không nên phanh xe khi đã vào cua.