Chủ tịch Quốc hội: 'Không phải giám sát tối cao thì muốn làm gì cũng được'

Ngày 4/11, kết luận Hội nghị trực tuyến toàn quốc ''Triển khai thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022'', Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh yêu cầu với từng thành viên các Đoàn giám sát phải có bản lĩnh, dám nói thẳng, nói thật; qua giám sát phải phát phát huy được những mô hình tốt, cách làm hay; tiếp tục hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật; đẩy mạnh khâu tổ chức thực hiện.

Về tổ chức thực hiện, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, trách nhiệm đầu tiên, trực tiếp là của các Đoàn giám sát. Hiện nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thành lập các Đoàn giám sát, bao gồm cả các thành viên khác là chuyên gia và đại diện các cơ quan hữu quan.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đề nghị các Trưởng đoàn và các thành viên nêu cao tinh thần trách nhiệm, chấp hành nghiêm các quy định của Luật Hoạt động giám sát và các quy chế, quy định pháp luật khác có liên quan.

Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, trước đây có tình trạng một Phó Chủ nhiệm Ủy ban có thể tham gia từ 2 đến 3 Đoàn giám sát, nhưng lần này, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, một Phó Chủ nhiệm Ủy ban chỉ tham gia một Đoàn để tập trung thực hiện nhiệm vụ, không có chuyện “đánh trống, ghi tên”, đã là thành viên Đoàn giám sát thì từng cá nhân phải làm đến nơi, đến chốn.

"Đồng thời cũng phải tôn trọng đối tượng giám sát, không sách nhiễu, không gây phiền hà, không “cua cậy càng, cá cậy vây”. Không phải chúng ta là giám sát tối cao thì muốn làm gì cũng được, không được gây ra những phiền toái, ảnh hưởng hoạt động bình thường của các cơ quan, các đối tượng giám sát. 

Đối với những vấn đề liên quan đến quản lý và bảo mật thông tin cũng hết sức chú ý, tránh tình trạng “trong nhà chưa tỏ ngoài ngõ đã thông”; những số liệu, nội dung, vấn đề đang trong quá trình bàn, nhất là liên quan đến quyền lợi của doanh nghiệp, quyền lợi của người dân thì phải hết sức cẩn trọng. Chúng tôi tin là việc này chúng ta đã làm rất tốt thì tới đây sẽ làm tốt hơn", Chủ tịch Quốc hội lưu ý .

Chủ tịch Quốc hội lưu ý giám sát phải tránh tình trạng phát hiện từ dưới cơ sở bằng “con voi” nhưng gọt giũa dần khi lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội chẳng còn gì nữa.

Theo Chủ tịch Quốc hội, các thành viên cũng như Trưởng, Phó Đoàn giám sát phải có bản lĩnh, dám nói thẳng, nói thật, tránh tình trạng phát hiện từ dưới cơ sở bằng “con voi” nhưng gọt giũa dần khi lên đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì chẳng còn gì nữa.

Giữa “xây” và “chống” thì xây vẫn là căn bản, lâu dài; chống là quyết liệt, triệt để. Chúng ta phải phát huy được những mô hình tốt, những cách làm hay, gương người tốt, việc tốt để nhân rộng ra; không phải là chỉ là tìm ra những khuyết điểm, sai phạm.

Các Đoàn giám sát phải đánh giá cân bằng, khách quan để tiếp tục hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật, tiếp tục đẩy mạnh khâu tổ chức thực hiện để mọi việc tốt hơn, góp phần cho phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng đất nước, đảm bảo đạt được mục tiêu của giám sát.

Đối với Hội đồng nhân dân và Đoàn đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, đây là hai chủ thể độc lập khác nhau, có chức năng, nhiệm vụ được điều chỉnh bởi các khung khổ pháp lý khác nhau. Về nguyên tắc, Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân có ý kiến độc lập và có kế hoạch tham gia Đoàn giám sát theo kế hoạch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tuy nhiên, Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân phải phối hợp chặt chẽ với nhau, cách làm phải hết sức linh hoạt.

Đối với từng Bộ, ngành và cơ quan chức năng từ Trung ương, địa phương, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng cần chủ động theo kế hoạch chi tiết đã được giao, kịp thời kiến nghị, đề xuất với các Đoàn giám sát những vấn đề phát sinh, vấn đề liên quan; cung cấp thông tin; phải phối hợp rất tốt thì mới làm tốt được.

Đối với Kiểm toán nhà nước, Chủ tịch Quốc hội lưu ý cần sớm triển khai lập các báo cáo tổng hợp và cung cấp các báo cáo chuyên đề cho các Đoàn giám sát. Với kết quả kiểm toán 5 năm vừa qua, “kho tài liệu” của Kiểm toán Nhà nước hết sức phong phú.

Tất cả các lĩnh vực đều đã có giám sát, thực hiện tích hợp, tổng hợp, phân tích, đánh giá thành các báo cáo chuyên đề cung cấp cho Đoàn giám sát; đồng thời, bổ sung vào kế hoạch kiểm toán năm 2021, 2022 nhiệm vụ cho các kiểm toán chuyên ngành khu vực bám sát những nội dung, chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Kiểm toán Nhà nước khu vực cố gắng hỗ trợ cho Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân trong công tác giám sát.