Chữ 'duyên' của HLV Park Hang Seo

Xem xong trận đấu cuối cùng ở giải đấu cuối cùng của thầy Park trên cương vị HLV trưởng Đội tuyển bóng đá Quốc gia Việt Nam, tôi cứ nghĩ mãi về một chữ "duyên”.

Hơn 5 năm trước, thầy Park đã đi vào những đoạn cuối ảm đạm nhất của cuộc đời huấn luyện. Ông không còn cầm quân ở hạng đấu cao nhất trong hệ thống thi đấu cấp CLB của nền bóng đá Hàn Quốc nữa. Ông bị báo giới Hàn Quốc đặt cho biệt hiệu "Ngài ngủ gật”, và bị đánh giá là thế hệ HLV đã lỗi thời của nền bóng đá này.

“Tôi nghĩ mình không có cơ hội trở lại với bóng đá đỉnh cao” – ông từng trung thực thừa nhận điều đó với một đài truyền hình Hàn Quốc sau khi cùng đội tuyển Việt Nam lên đỉnh AFF Cup năm 2018.

Thậm chí, cái ngày mà ê kíp của Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) sang Hàn Quốc và “chấm” ông vào ghế thuyền trưởng đội tuyển Việt Nam thì người hăm hở nhất cũng không phải là ông.

“Người hăm hở nhất là vợ tôi” – ông nhớ lại. “Vợ tôi chỉ sợ tôi không còn cảm hứng nữa, nên bỏ lỡ cơ hội này”.

Bạn hãy thử nhìn lại, trong cuộc đời mình, có bao giờ bạn rơi vào hoàn cảnh lặng thầm buồn bã như thầy Park lúc ấy không? Đã có hoặc sẽ có, vì sông có khúc, người có lúc, làm sao tránh được. Nhưng có những người bị sự lặng thầm cuốn đi, chìm nghỉm. Lại có những người vượt thoát khỏi sự lặng thầm để bất ngờ viết lên trang sử mới.

HLV Park Hang Seo dặn dò và cảm ơn các cầu thủ sau trận đấu cuối cùng dẫn dắt đội tuyển Việt Nam.

Thầy Park thuộc mẫu thứ hai. Và khởi nguồn của mọi chuyện chính là cái duyên với bóng đá Việt Nam. Phải đặc biệt nhấn mạnh đến chữ “duyên”, vì chỉ cần thầy Park đến sớm khoảng 2 năm thôi, có thể câu chuyện sẽ rất khác. Đến muộn 2 năm, câu chuyện cũng có thể rất khác. Ông đến đúng lúc, đúng chỗ, đúng thời điểm, khi mà nền bóng đá có một dàn cầu thủ chất lượng đột biến.

Vài năm trước, dàn cầu thủ ấy hơi non. Vài năm sau (mà rõ nhất là ở AFF Cup này), dàn cầu thủ đó hơi cùn. Đó là một dàn cầu thủ lớn lên bởi “công nghệ đào tạo” của các lò đào tạo bóng đá chuyên nghiệp, chứ không chỉ được dạy dỗ bằng “chủ nghĩa kinh nghiệm” như nhiều thế hệ cầu thủ trước. Đó là một dàn cầu thủ có thể sống khoẻ với nghề bằng lương, thưởng và tiền quảng cáo, nên không phải tính chuyện làm ăn ngoài sân cỏ.

Tất cả những người tiền nhiệm của ông Park đều không có được 2 đặc điểm này. Thời HLV Henrique Calisto, ông luôn phải căng đầu lên để vừa tính chuyên môn vừa tính xem phải làm gì để trận này trận kia các học trò không “bán đứng” mình. Tính thế, và làm kỹ thế, vậy mà vẫn có lúc Calisto không tránh khỏi những thoáng hoài nghi, những thoáng mà ở vị thế của một người thầy, ông không thể nói ra ngoài miệng, nhưng ở trong thâm tâm mình, ông thừa hiều điều gì đã xảy ra.

Những Toshiya Miura, Falko Goetz, Alfred Riedl… đều phải trải qua điều này, và đều có những thất bại cay đắng bên ngoài yếu tố chuyên môn. Gặp một lứa cầu thủ vừa hay vừa sạch, vừa đúng lúc chín, đấy là một cái duyên ghê gớm của Park Hang Seo.

Nhìn sang phía người đồng hương Shin Tae-yong của ông, dễ thấy ông Shin không có được cái duyên ấy. Ông Shin là một HLV giỏi và rất hiện đại, nhưng thế hệ cầu thủ Indonesia trong 5 năm trở lại đây kém quá. Cầu thủ thuần nội cũng kém, cầu thủ nhập tịch cũng chẳng quá nổi lên. Do vậy, ông Shin cứ phải vẫy vùng giữa vũng lầy một cách tội nghiệp.

Vạn sự trên đời đều do duyên. Ông Park đến đúng thời điểm, gặp đúng một lứa cầu thủ xuất sắc là một cái duyên. Nhưng ngược lại nếu lứa cầu thủ ấy gặp phải một ông thầy không biết khai thác và sử dụng tối đa tiềm lực của mình thì cũng khó thành. Ông Park chính là người đã xây lên một hệ thống thi đấu phát huy tối đa tiềm lực của các cầu thủ mình có.

Sau 5 năm, có thể hệ thống thi đấu lặp đi lặp lại ấy đã ít nhiều bị các nền bóng đá láng giềng bắt bài, nhưng rõ ràng là trong phần lớn thời gian trước đó, hệ thống thi đấu này đặc biệt phù hợp với cầu thủ Việt Nam. Như thế, các cầu thủ này gặp được thầy Park cũng là một chữ duyên.

5 năm là một quĩ đạo tròn một quả duyên. 5 năm cũng là thời điểm rất hợp lý để dừng lại. Bởi nếu không dừng lại, cứ cố phải bám víu vào một cái duyên đã cạn thì cả hai bên đều rất khó đi tìm những cái duyên hứa hẹn cho mình.

Hiểu vô thường sẽ hiểu đúng về sự vận hành của duyên. Hiểu vô thường sẽ bình tĩnh trước mọi thành bại, hợp tan cuộc đời. Xin cảm ơn vì một chữ “duyên” mà chúng ta đã hợp nhất nhau trong 5 năm, trong cõi vũ trụ này.

Bây giờ sẽ lại là một cú nhảy vào tương lai – một tương lai chứa đựng rất nhiều ẩn số không biết trước. Xin chúc cho tương lai ấy, cả hai sẽ tiếp tục gặp được những duyên mới hứa hẹn. Dù biết là rất khó, rất rất khó, sau một chu kỳ mà cả hai đã cùng nhau chạm đỉnh!