Cầu Trần Hoàng Na bắc qua sông Cần Thơ nối liền quận Cái Răng và Ninh Kiều là công trình trọng điểm thuộc Dự án phát triển TP Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị. Chủ đầu tư công trình là Ban Quản lý Dự án ODA Cần Thơ, nhà thầu chính là Liên danh Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 1 (Cienco 1) và Công ty cổ phần Cầu 14.
Khi công trình đi vào vận hành sẽ giúp giải quyết tốt nhiệm vụ kết nối giao thông đô thị giữa quốc lộ 1 với các tuyến đường trung tâm, giảm tải lưu lượng xe đi qua các tuyến đường chính của thành phố, góp phần giảm ách tắc giao thông vào giờ cao điểm. Đồng thời là công trình có kiến trúc đẹp, tạo điểm nhấn cho đô thị TP Cần Thơ, mở ra cơ hội để ngành du lịch, thương mại dịch vụ tăng tốc, bứt phá trong tương lai. Tuy nhiên, công trình trọng điểm này đứng trước nguy cơ chậm tiến độ do những động thái khó hiểu giữa các bên có liên quan.
Thêm thầu phụ giải nguy tiến độ
Trước nguy cơ chậm tiến độ đã hiện hữu, ngày 8/12/2020, Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1 (Cienco 1) có văn bản gửi Ban Quản lý Dự án ODA Cần Thơ về việc trình bổ sung nhà thầu phụ tham gia thi công gói thầu CT3-PW-2.4 Xây dựng cầu Trần Hoàng Na.
Phối cảnh cầu Trần Hoàng Na.
Theo Cienco 1, trong hồ sơ dự thầu, nhà thầu đã đề xuất tiến độ thực hiện là khoảng 34 tháng. Tuy nhiên trong quá trình thương thảo, do thời hạn hiệu lực hiệp định vay vốn đến 30/6/2020 nên tiến độ thực hiện rút ngắn còn 22 tháng.
Vì vậy để đẩy nhanh tiến độ thi công dự án theo yêu cầu của chủ đầu tư, Cienco 1 trình bổ sung thêm các nhà thầu phụ tham gia thi công dự án. Các đơn vị trình bổ sung gồm Công ty cổ phần Tập đoàn Thăng Long, Liên danh Vạn Cường – Vinawaco, Công ty cổ phần Quản lý Bảo trì đường thủy 12.
Trong đó, Công ty cổ phần Tập đoàn Thăng Long tham gia gia công, lắp dựng dầm thép, sơn kết cấu thép thuộc hạng mục cầu chính; Liên danh Vạn Cường – Vinawaco thi công trụ T6, mặt cầu chính, bê tông nhồi vòm, cầu dẫn phía Cái Răng, mặt bằng công trường, tường cánh phía Cái Răng và Ninh Kiều; Công ty Cổ phần Quản lý Bảo trì đường thủy 12 sẽ đảm bảo giao thông đường sông.
Cienco 1 cũng trình đơn vị thay thế Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và Xuất nhập khẩu 168 Việt Nam là Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Vận tải Ánh Mai.
Cho ý kiến nhận xét về đề xuất này của Liên danh Cienco1 – Cầu 14, đơn vị tư vấn giám sát là Công ty TNHH Dasan Consultants (TV02, Hàn Quốc), cho biết TV02 đánh giá cao sự quan tâm và khẩn trương thực hiện của nhà thầu chính. Tuy vậy, TV02 yêu cầu Liên danh Cienco1 – Cầu 14 phải có đệ trình đầy đủ chi tiết các tài liệu, có xác nhận đại diện pháp luật các thành viên liên danh theo hợp đồng gốc. Đồng thời, Cienco1 – Cầu 14 phải có xác nhận/đánh giá chi tiết năng lực của các nhà thầu phụ.
Đến ngày 30/12, TV02 có văn bản gửi Ban Quản lý Dự án ODA Cần Thơ cho biết đã nhận được hồ sơ năng lực bổ sung từ nhà thầu chính. Dựa vào điều kiện cụ thể của hợp đồng, giá trị tích lũy tối đa cho phéo của công việc được ký hợp đồng thầu phụ là 50% giá trị hợp đồng được duyệt, TV02 đề nghị chủ đầu tư là Ban Quản lý Dự án ODA Cần Thơ xem xét.
Tuy vậy, ngày 22/2/2021, Ban Quản lý Dự án ODA Cần Thơ có văn bản gửi Công ty TNHH Dasan Consultants và Liên danh Cienco 1 – Cầu 14 không đồng ý bổ sung thêm nhà thầu phụ và yêu cầu nhà thầu chính thực hiện theo danh sách hợp đồng đã ký kết, đồng thời triển khai sản xuất gia hàng mục kết cấu thép tập trung tại duy nhất một nhà máy.
Nguyên nhân được Ban Quản lý Dự án ODA Cần Thơ ký giải cầu Trần Hoàng Na là hệ kết cấu phức tạp, độ chính xác cơ khí cao. Do đó nếu việc gia công do 2 đơn vị thực hiện sẽ phát sinh “rủi ro lớn về kỹ thuật”.
Trước lo ngại của chủ đầu tư, Cienco 1 có văn bản giải trình khẳng định đã phân chia phạm vi công việc chi tiết cho 2 đơn vị thầu phụ là Công ty Nam Anh và Công ty Thành Long để đảm bảo việc thi công đáp ứng đúng tiến độ. “Với kinh nghiệm quản lý, điều hành và kiểm soát chất lượng qua nhiều dự án tương tự, Cienco 1 cam kết hoàn thành gói thầu đảm bảo chất lượng, mỹ thuật theo tiêu chuẩn quy định của dự án”, văn bản Cienco 1 nêu.
Trong diễn biến mới nhất, ngày 7/6/2021, Cienco 1 có văn bản gửi Ban Quản lý Dự án ODA Cần Thơ, xin được thay thế nhà thầu phụ đang thi công gói thầu cầu Trần Hoàng Na bằng một đơn vị khác.
Theo Cienco 1 lý do xin thay đổi là qua kiểm tra và tìm hiểu được biết Công ty Nam Anh chỉ là đơn vị trung gian (thương mại) không có nhà máy và kỹ sư, công nhân kỹ thuật có kinh nghiệm trực tiếp sản xuất và cũng không sở hữu máy móc, thiết bị sản xuất.
Công trình trọng điểm chậm tiến độ
Theo đơn vị tư vấn giám sát là Công ty TNHH Dasan Consultants, tiến độ thi công thực tế của Liên danh nhà thầu Cienco 1 – Cầu 14 đã quá chậm trễ (-11,38%). Để tránh dây dưa kéo dài, chậm trễ công tác nhập khẩu, gia công 1.600 tấn thép còn lại, gây chậm trễn tiến độ, ảnh hưởng đến chất lượng công trình, Cienco 1 – Cầu 14 phải khẩn trương hoàn chỉnh và đệ trình ngay quy trình sản xuất cho toàn bộ phần kết cấu thép trước ngày 20/3/2021.
Được biết hồ sơ quy trình sản xuất gia công hạng mục dầm – vòm thép do Cienco 1 – Cầu 14 đệ trình, hiện chỉ thực hiện cho 2.700 tấn thép, đáp ứng chỉ xấp xỉ 60% khối lượng kết cấu thép (phần chân vòm và một phần dầm), dẫn đến ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ phê duyệt làm cơ sở trển khai, nhập khẩu, gia công sản xuất. Trách nhiệm thuộc về Cienco 1.
Thông tin thêm về việc không chấp thuận việc bổ sung nhà thầu phụ thứ hai Công ty Thành Long thực hiện gia công hạng mục kết cấu thép tại gói thầu, Công ty TNHH Dasan Consultants cho biết nhà thầu phụ tham gia thực hiện thi công chế tạo hệ kết cấu dầm/vòm thép của công trình cấp I này phải đảm bảo đủ năng lực, có quy mô xưởng sản xuất đạt yêu cầu và đã từng hoàn thành tốt cho các công trình có quy mô tương tự, có xác nhận của chủ đầu tư.
“Liên danh nhà thầu chính phải tổ chức duy nhất một nhà thầu phụ chuyên nghiệp, 1 xưởng gia công cơ khí chuyên nghiệp, để thực hiện hạng mục dầm thép, vòm thép này, tránh phân chia ra nhiều đội, nhiều nhà thầu phụ gia công mạnh mún, dễ xảy ra sự cố kỹ thuật”, đơn vị tư vấn giám sát cho hay.
Tuy nhiên, cũng liên quan đến nội dung này, ngày 23/2/2021, Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có văn bản gửi UBND TP Cần Thơ khẳng định việc bổ sung nhà thầu phụ của Cienco 1 là không trái quy định của pháp luật.
Theo Cục Quản lý đấu thầu, nếu trong hướng dẫn của nhà tài trợ, hồ sơ mời thầu, hợp đồng ký kết giữa các bên không có quy định cấm về vệc thay đổi tỷ lệ khối lượng công việc của nhà thầu phụ, bổ sung thêm nhà thầu phụ sau khi đã ký kết hợp đồng, thì việc nhà thầu đề nghị bổ sung thêm nhà thầu phụ, tăng tỉ lệ sử dụng nhà thầu phụ từ 40,81% lên 49,57% (không vượt quá tỉ lệ tối đa sử dụng nhà thầu phụ quy định trong hồ sơ mời thầu là 50%) để thực hiện gói thầu nhằm đảm bảo rút ngắn tiến độ hợp đồng từ 34 tháng xuống 22 tháng là không trái quy định của nhà tài trợ.