Bà Rịa - Vũng Tàu không chỉ là tỉnh có cảng biển nước sâu nhất Việt Nam mà còn giữ vai trò quan trọng như một cửa ngõ giao thương quốc tế và cảng trung chuyển, góp phần to lớn vào động lực tăng trưởng của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Với vị trí địa lý đắc địa và cơ sở hạ tầng hiện đại, Bà Rịa - Vũng Tàu đã và đang phát triển đồng bộ hệ thống logistics cấp quốc gia và quốc tế, tạo nên một mạng lưới kết nối chặt chẽ giữa các cảng biển, cảng hàng không, cửa khẩu quốc tế và các trục hành lang kinh tế trọng điểm.
Đặc biệt, cụm Cảng Cái Mép - Thị Vải, với khả năng cung cấp các chuyến tàu container đi trực tiếp châu Âu và châu Mỹ, đã tạo nên lợi thế cạnh tranh lớn cho Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tầm quan trọng của cảng biển nước sâu trong phát triển kinh tế
Bà Rịa - Vũng Tàu hiện là tỉnh có hệ thống cảng biển nước sâu lớn nhất Việt Nam, với chiều dài bờ biển lên đến 305km và hệ thống sông ngòi thuận lợi cho giao thông đường thủy. Trong đó, cụm Cảng Cái Mép - Thị Vải được xem là trọng điểm với khả năng tiếp nhận tàu container siêu lớn, trọng tải lên đến 214.000 DWT (Deadweight Tonnage), thuộc nhóm 19 cảng nước sâu trên thế giới có thể đón các tàu siêu trường siêu trọng.
Hệ thống cảng biển tại Cái Mép-Thị Vải ngày càng được đầu tư hiện đại, tự tin đón những “siêu tàu” container.
Theo báo cáo từ Bộ Giao thông Vận tải, năm 2023, tổng sản lượng hàng hóa thông qua cụm cảng Cái Mép - Thị Vải đạt hơn 117 triệu tấn, tăng 7,34% so với năm 2022.
Trong đó, sản lượng hàng container đạt 7,17 triệu TEU (Twenty-foot Equivalent Unit), chiếm 25% tổng sản lượng hàng container của cả nước và 50% tổng sản lượng hàng container thông qua các cảng biển khu vực phía Nam. Đặc biệt, cảng này đã đón nhận hơn 30 chuyến tàu container đi thẳng đến châu Âu và châu Mỹ mỗi tuần, giúp giảm đáng kể thời gian và chi phí vận chuyển hàng hóa.
Hệ thống logistics đồng bộ, hiện đại
Bà Rịa - Vũng Tàu không chỉ tập trung vào việc phát triển cảng biển mà còn chú trọng đồng bộ hóa hệ thống logistics, kết nối chặt chẽ giữa cảng biển, cảng hàng không, cửa khẩu quốc tế và các khu công nghiệp. Điều này đã tạo nên một mạng lưới logistics hiện đại, phục vụ không chỉ cho nhu cầu xuất nhập khẩu của tỉnh mà còn cho cả khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam.
Cụ thể, tỉnh đã đầu tư phát triển hệ thống giao thông liên vùng, với các tuyến đường quốc lộ quan trọng như Quốc lộ 51, Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và các tuyến đường vành đai kết nối trực tiếp với các khu công nghiệp, khu chế xuất.
Cảng Cái Mép - Thị Vải đã đón nhận hơn 30 chuyến tàu container đi thẳng đến châu Âu và châu Mỹ mỗi tuần, giúp giảm đáng kể thời gian và chi phí vận chuyển hàng hóa.
Theo báo cáo từ UBND tỉnh, tính đến năm 2023, tổng chiều dài các tuyến đường bộ trên địa bàn tỉnh đã đạt hơn 2.000km, trong đó có hơn 500km đường cao tốc và quốc lộ, đảm bảo kết nối nhanh chóng giữa các khu vực kinh tế trọng điểm.
Ngoài ra, Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành, đang được xây dựng gần Bà Rịa - Vũng Tàu, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực logistics của tỉnh, khi kết hợp với hệ thống cảng biển và cửa khẩu quốc tế. Dự kiến khi đi vào hoạt động vào năm 2025, sân bay Long Thành sẽ có công suất 100 triệu hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm, trở thành một trong những trung tâm vận tải hàng không lớn nhất khu vực Đông Nam Á.
Vai trò của Cái Mép - Thị Vải trong chuỗi cung ứng toàn cầu
Cảng Cái Mép - Thị Vải không chỉ là cụm cảng lớn nhất Việt Nam mà còn là mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Được thiết kế và xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế, cụm cảng này có khả năng tiếp nhận các chuyến tàu container siêu lớn với trọng tải trên 214.000 DWT, tương đương với sức chứa trên 18.000 TEU mỗi chuyến.
Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, cụm Cảng Cái Mép - Thị Vải hiện chiếm khoảng 70% tổng sản lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam qua đường biển. Đặc biệt, cảng này là nơi duy nhất tại Việt Nam có các chuyến tàu container đi trực tiếp đến châu Âu và châu Mỹ mà không cần trung chuyển qua các cảng khác trong khu vực, giúp giảm 7-10 ngày vận chuyển và tiết kiệm từ 10-15% chi phí logistics cho các doanh nghiệp.
Ngoài ra, sự phát triển của Cảng Cái Mép - Thị Vải đã thúc đẩy sự ra đời của các khu công nghiệp và khu chế xuất xung quanh, tạo nên một hệ sinh thái sản xuất và logistics hoàn chỉnh.
Nhân viên Cảng Cái Mép - Thị Vải.
Hiện nay, trong bán kính 20km từ cảng, đã có hơn 15 khu công nghiệp và khu chế xuất lớn như Khu công nghiệp Phú Mỹ 1, Phú Mỹ 2 và Khu công nghiệp Châu Đức, thu hút hàng nghìn doanh nghiệp trong và ngoài nước đến đầu tư và sản xuất.
Kết nối liên vùng và quốc tế
Với vị trí địa lý chiến lược, Bà Rịa - Vũng Tàu đã và đang phát triển mạnh mẽ hệ thống kết nối liên vùng và quốc tế, đảm bảo sự liên thông và phối hợp hiệu quả giữa các trục hành lang kinh tế trọng điểm và tuyến thương mại liên vùng.
Tỉnh đã đầu tư phát triển các tuyến giao thông huyết mạch như cao tốc Bến Lức - Long Thành, Quốc lộ 56, và tuyến đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu, nhằm kết nối nhanh chóng với các khu vực kinh tế trọng điểm khác như TP.HCM, Đồng Nai và Bình Dương.
Ngoài ra, Bà Rịa - Vũng Tàu cũng là cửa ngõ quan trọng kết nối Việt Nam với các quốc gia trong khu vực ASEAN và thế giới. Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, cách Bà Rịa - Vũng Tàu khoảng 150km, đóng vai trò là cửa ngõ giao thương giữa Việt Nam và Campuchia, đồng thời là điểm trung chuyển hàng hóa quan trọng trong tuyến hành lang kinh tế Đông - Tây.
Cụm Cảng Cái Mép - Thị Vải, với khả năng cung cấp các chuyến tàu container đi trực tiếp châu Âu và châu Mỹ, đã tạo nên lợi thế cạnh tranh lớn cho Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Bà Rịa - Vũng Tàu với hệ thống cảng biển nước sâu, đặc biệt là cụm Cảng Cái Mép - Thị Vải, đã và đang khẳng định vai trò quan trọng như một cửa ngõ giao thương và cảng trung chuyển quốc tế.
Sự phát triển đồng bộ của hệ thống logistics cấp quốc gia và quốc tế, kết hợp với vị trí địa lý chiến lược, đã giúp tỉnh trở thành động lực tăng trưởng chính của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, Bà Rịa - Vũng Tàu không chỉ góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam mà còn nâng cao vị thế của quốc gia trong chuỗi cung ứng toàn cầu.