01:38 01/01/2025
Đời sống
Theo báo cáo tổng quan ngành thông tin truyền thông tháng 4/2023 được công bố trong cuộc họp báo sáng nay (5/5), Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, thời gian gần đây xuất hiện hình thức lừa đảo trực tuyến mới là cuộc gọi video deepfake.
Các đối tượng sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo ra những video hoặc hình ảnh giả, sao chép chân dung để tạo ra các đoạn video giả người thân, bạn bè để thực hiện các cuộc gọi lừa đảo trực tuyến.
“Deepfake đang là một mối đe dọa đối với sự trung thực và tin cậy của video và hình ảnh. Nó có thể được sử dụng không chỉ để lừa đảo trực tuyến mà còn sử dụng cho các mục đích khác như tấn công chính trị, tạo ra những tin tức giả mạo hoặc phá hoại danh tiếng của người khác”, báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông nhấn mạnh.
Kẻ lừa đảo có thể sử dụng AI để tái tạo khuôn mặt và giọng nói của người khác.
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, đối với các cuộc gọi deepfake có thể nhận diện bằng mắt thường. Một số dấu hiệu điển hình như: thời gian gọi thường rất ngắn, chỉ vài giây, khuôn mặt người gọi thiếu tính cảm xúc và khá "trơ", tư thế lúng túng, không tự nhiên, hướng đầu và cơ thể của người gọi trong video không nhất quán với nhau.
Ngoài ra, cũng có thể thấy màu da của nhân vật trong video bất thường, ánh sáng kỳ lạ và bóng đổ không đúng vị trí. Điều này có thể khiến cho video trông rất giả tạo và không tự nhiên. Âm thanh không đồng nhất với hình ảnh, có nhiều tiếng ồn bị lạc vào clip hoặc clip không có âm thanh.
Bộ Thông tin và Truyền thông lưu ý, có thể xảy ra tình huống tài khoản chuyển tiền không phải của người đang thực hiện cuộc gọi và thường kẻ gian sẽ ngắt giữa chừng, bảo là mất sóng, sóng yếu... Các yếu tố kỳ lạ như trên là báo hiệu đỏ của deepfake. Người dân cần cảnh giác và tuyệt đối bình tĩnh.
Chia sẻ tại cuộc họp báo thường kỳ sáng nay, ông Trần Quang Hưng - Phó cục trưởng Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), cho biết, ngay từ thời điểm nhận được thông tin phản ánh từ người dân, Cục An toàn thông tin đã cảnh báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về hình thức lừa đảo mới này.
“Để lấy được tiền của nạn nhân, kẻ lừa đảo cần có tài khoản ngân hàng. Trong khi đó, chúng ta vẫn còn những tài khoản ngân hàng không chính chủ, chỉ cần 2-3 triệu là mua được”, ông Hưng nói và cho rằng cần ngăn chặn các tài khoản không chính chủ này, đồng bộ thông tin tài khoản ngân hàng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để giải quyết bài toán căn cơ. Nếu vậy, số lượng các vụ lừa đảo trực tuyến sẽ giảm mạnh.
Ông Trần Quang Hưng cũng cho hay, công nghệ thay đổi hàng ngày, đây chỉ là công cụ được những kẻ lừa đảo sử dụng. Việc chống lừa đảo trực tuyến không đơn giản là vấn đề kỹ thuật mà cần có sự phối hợp đồng bộ chung giữa cả mặt công nghệ, pháp lý và cơ chế.