Bình thường hóa quan hệ Sudan-Israel: Khởi đầu của một kỷ nguyên mới

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahucho hoan nghênh thông báo của Tổng thống Donald Trump về thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Sudan và Israel do Mỹ làm trung gian. Ông Netanyahucho mô tả đây là bước tiến lớn cho hòa bình và là khởi đầu một kỷ nguyên mới trong quan hệ giữa Israel với thế giới Ả-rập.

“Đây là kỷ nguyên mới. Một kỷ nguyên của hòa bình thực sự. Nền hòa bình đang mở rộng với các quốc gia Ả-rập khác”, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết sau khi thỏa thuận hòa bình Sudan-Israel được các bên nhất trí.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahucho cho rằng bình thường hóa quan hệ Sudan-Israel là khởi đầu của một kỷ nguyên mới. (Ảnh: Reuters)

Trước đó, Tổng thống Donald Trump hôm 23/10 thông báo Sudan và Israel đã đồng ý thiết lập quan hệ và sẽ ký thỏa thuận thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức giữa hai nước.

Tổng thống Trump đưa ra thông báo này sau cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Thủ tướng Sudan Abdalla Hamdok và Chủ tịch Hội đồng chuyển tiếp Sudan Abdel Fattah al-Burhan.

Công bố thỏa thuận, Tổng thống Trump cho rằng, thỏa thuận này là bước tiến lớn cho hòa bình tại Trung Đông và nhiều nước khác đang chuẩn bị làm điều tương tự.

Trước khi thỏa thuận bình thường hóa quan hệ Israel-Sudan được công bố, hồi đầu tuần, Mỹ tuyên bố đưa Sudan khỏi danh sách các nước bảo trợ khủng bố, mở đường cho thỏa thuận giữa Sudan với Israel. Washington cho rằng, chính phủ chuyển tiếp Sudan đã chứng minh cam kết chống khủng bố, xây dựng chính quyền dân chủ và cải thiện quan hệ với các láng giềng.

Nhà Trắng cho biết, chính phủ chuyển tiếp của Sudan đã ký thác 335 triệu USD như một phần của thỏa thuận nhằm bồi thường cho những người sống sót và các thành viên gia đình của họ là nạn nhân của các vụ tấn công diễn ra khi cựu Tổng thống Omar al-Bashir chào đón tổ chức khủng bố Al-Qaeda.

Theo dự kiến, buổi ký kết thỏa thuận giữa Israel và Sudan sẽ diễn ra tại Nhà Trắng trong vài tuần tới. Sau đó, Israel và Sudan sẽ đàm phán về hợp tác trong các lĩnh vực mà hai bên cùng quan tâm.

Sau Các Tiểu vương quốc A-rập Thống nhất (UAE) và Bahrain, Sudan trở thành nước Ả rập thứ 3 đồng ý bình thường hóa quan hệ với Israel trong thời gian gần đây. Việc bình thường hóa của ba nước Ả-rập với Israel được sự bảo trợ của Washington.

Việc tiếp tục đóng vai trò là sứ giả hòa bình cho quan hệ Israel và Sudan đánh dấu thành tựu chính sách đối ngoại của Tổng thống Trump, góp phần thu hút lá phiếu ủng hộ của cử tri Mỹ trước thềm bầu cử tới đây.

Việc bình thường hóa quan hệ Sudan và Israel được xem là có ý nghĩa biểu tượng. Năm 1967, chính tại thủ đô Khartoum của Sudan, Liên đoàn Ả-rập đưa ra tuyên bố “3 không” nổi tiếng trong quan hệ với Israel, gồm không hòa bình, không công nhận và không đàm phán.