22:48 02/11/2024
Hậu trường
"Sau khi Thổ Nhĩ Kỳ chấo thuận quy trình gia nhập NATO của Thuỵ Điển và Phần Lan, Quốc hội Mỹ có thể xem xét việc bán máy bay chiến đấu F-16. Nếu không, thương vụ chờ duyệt này sẽ không có gì chắc chắn", nhóm 29 thượng nghị sĩ đảng Dân chủ và Cộng hòa nêu thư gửi Tổng thống Joe Biden hôm 2/2.
Đây là lần đầu thượng nghị sĩ tại Quốc hội Mỹ đề cập rõ ràng và trực tiếp thương vụ bán F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ với nỗ lực gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển.
Hình ảnh chiến đấu cơ F-16. (Ảnh: Reuters)
Trước đó, chính quyền Tổng thống Joe Biden nhiều lần khẳng định ủng hộ thương vụ và từ chối liên hệ hai vấn đề này với nhau. Nhà Trắng thừa nhận việc Thổ Nhĩ Kỳ chấp thuận Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thông qua thoả thuận mua chiến đấu cơ F-16 tại Quốc hội Mỹ.
Tháng 10/2021, Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu mua 40 máy bay chiến đấu F-16 của Lockheed Martin. Trong chuyến thăm Washington vào tháng trước, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết vấn đề NATO không nên là điều kiện tiên quyết cho thương vụ mua bán F-16, đồng thời hối thúc chính quyền Biden thuyết phục Quốc hội Mỹ nhanh chóng phê duyệt.
Tháng 5 năm ngoái, Thụy Điển và Phần Lan nộp đơn xin gia nhập NATO. Để trở thành thành viên của khối, hai nước phải được quốc hội của toàn bộ 30 quốc gia thành viên NATO phê chuẩn đơn xin gia nhập.
Trong số 30 thành viên của NATO, chỉ có Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary chưa phê chuẩn tư cách thành viên của các nước Bắc Âu. Hungary dự kiến duyệt Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO vào tháng 2.
Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng 2 nước Bắc Âu chưa đáp ứng các yêu cầu của nước này, liên quan đến lực lượng dân quân người Kurd mà Ankara cho là "khủng bố" và chịu trách nhiệm cho âm mưu đảo chính năm 2016.