Lưỡi là một bộ phận thường hay bị bỏ qua. Trên thực tế, bạn thường không để ý đến lưỡi cho đến khi vô tình cắn phải. Tuy nhiên, đây lại là một bộ phận hoạt động khá mạnh mẽ và rất hữu ích đối với cơ thể.
Lưỡi rất nhạy cảm và là một bộ phận tham chiếu cho sức khỏe tổng thể. Lưỡi của một người có chiều dài trung bình khoảng 3 inch (7,62cm), chứa từ 2.000 đến 4.000 vị giác và được tạo thành từ 8 cơ khác nhau.
Thông thường, các tình trạng lạ xuất hiện trên lưỡi có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng sức khỏe bất thường đang diễn ra trong cơ thể. Điều quan trọng là bạn cần biết khi nào các bất thường ở lưỡi chỉ báo vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, cần phải đến bệnh viện kiểm tra ngay lập tức.
Dưới đây là 12 dấu hiệu ở lưỡi cho thấy sức khỏe bạn đang gặp vấn đề:
1, Xuất hiện mảng trắng
Các mảng màu trắng kem có thể là dấu hiệu của bệnh tưa miệng do nhiễm nấm. Bệnh này xuất hiện khi sức khỏe răng miệng của bạn bị mất cân bằng do thuốc hoặc bệnh tật.
Trong một số trường hợp nghiêm trọng hơn, các mảng trắng, phẳng, không thể cạo đi được xuất hiện trên lưỡi được gọi là bạch sản, nhiều khả năng phát triển thành ung thư khoang miệng theo thời gian. Vì vậy, bạn nên đến bệnh viện để kiểm tra ngay nếu thấy xuất hiện những mảng trắng kia.
"Bạch sản là hiện tượng xuất hiện những mảng trắng trong miệng. Nếu bạn có một mảng trắng trong miệng mà không biến mất, hãy đến gặp nha sĩ hoặc bác sĩ để kiểm tra", theo Cơ quan Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh Quốc (NHS).
2, Mọc "tóc" hoặc "lông"
Thông thường, trên lưỡi có thể có một lớp lông màu trắng, đen hoặc nâu. Nguyên nhân là do các protein biến các cục và vết sưng tự nhiên trên lưỡi thành các sợi dài hơn khiến thức ăn và vi khuẩn mắc vào. Bạn hoàn toàn có thể cạo sạch chúng. Tuy nhiên, nếu những sợi "lông" đó không thể cạo đi được, đó có thể là dấu hiệu của bạch sản.
3, Lưỡi màu đen
Trong các loại thuốc kháng axit thường chứa một thành phần gọi là bismuth. Chất này có thể tạo ra các vết trên lưỡi khi tiếp xúc với nước bọt. Tình trạng này được cho là vô hại và sẽ biến mất sau khi bạn ngừng dùng thuốc.
4, Lưỡi màu đỏ tươi
Đây có thể là dấu hiệu của bệnh Kawasaki - một căn bệnh rất nghiêm trọng và hiếm gặp, thường xảy ra ở trẻ em gây ra hiện tượng viêm mạch máu. Ngoài ra, lưỡi có màu đỏ tươi cũng có thể là một triệu chứng của bệnh ban đỏ.
Tuy nhiên, nếu bạn thấy lưỡi của mình nhẵn và có màu đỏ, kèm theo đau trong miệng thì đó có thể là dấu hiệu của việc thiếu hụt vitamin B3.
5, Bỏng rát lưỡi
Nếu bạn có cảm giác như bị bỏng lưỡi khi uống đồ uống nóng hoặc thấy lưỡi có vị kim loại, đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề về thần kinh. Tình trạng này được gọi là hội chứng miệng bỏng rát. Các vấn đề sức khỏe khác như trào ngược axit và tiểu đường cũng có thể gây ra cảm giác này.
6, Lưỡi trơn
Nếu miệng của bạn trơn bóng và không có những vết gợn nhỏ, thì đó có thể là dấu hiệu của thiếu chất dinh dưỡng.
Thiếu sắt, axit folic và vitamin B đều có thể là nguyên nhân của tình trạng này, cũng như nhiễm trùng, bệnh celiac và một số loại thuốc khác. Nếu các mảng lưỡi mịn xuất hiện cùng các mảng gồ ghề, đó có thể là tình trạng lành tính.
Nếu các mảng mịn xuất hiện cùng với các mảng gồ ghề, đó có thể là một tình trạng lành tính được gọi là lưỡi địa lý (hoặc lưỡi bản đồ).
7, Xuất hiện vết sưng
Mặt dưới của phần trước lưỡi thường tồn tại một số vết loét nhỏ, có màu đỏ, đau nhẹ và có xu hướng tự biến mất. Nếu bạn thấy ở đó có một vết sưng, đó có thể là dấu hiệu của sự kích ứng.
8, Đau lưỡi
Đau lưỡi là một tình trạng phổ biến, cho thấy các dấu hiệu bệnh khác nhau.
Bệnh lở loét và địa y là hai nguyên nhân phổ biến gây đau nhức, cũng như tưa lưỡi và tưa miệng. Một số loại thuốc và bệnh nhiễm trùng cũng có thể gây đau lưỡi.
Nếu trên lưỡi xuất hiện một cục u cùng các mảng trắng kèm theo đau nhức, đó có thể là dấu hiệu của bệnh nào đó nghiêm trọng hơn. Vì vậy, hãy đi kiểm tra càng sớm càng tốt.
9, Macroglossia
Macroglossia là hiện tượng lưỡi của bạn quá to so với miệng. Tình trạng này có thể nhận biết thông qua dấu răng ở hai bên lưỡi. Nguyên nhân có thể do nhiễm trùng, dị ứng hoặc suy giáp - một tình trạng liên quan đến tuyến giáp hoạt động kém.
10, Lưỡi nứt nẻ
Các rãnh sâu trên lưỡi có thể xuất hiện khi bạn già đi, nhưng chúng cũng có thể là dấu hiệu của hội chứng Sjögren hoặc bệnh vẩy nến.
Các vết nứt nẻ này thường vô hại. Thi thoảng, bạn nên chải nhẹ các rãnh để loại bỏ vi khuẩn và thức ăn.
11, Dấu hiệu của ung thư miệng
Các vết loét không lành, đau và nổi cục ở lưỡi, kèm theo tình trạng khó nuốt hoặc nhai đều có thể là dấu hiệu của ung thư. Nếu thấy những triệu chứng này kéo dài, hãy đi kiểm tra để có phương án điều trị phù hợp.
12, COVID-19
Triệu chứng phổ biến nhất của COVID-19 đối với sức khỏe răng miệng là khô miệng, thường đi kèm với mất vị giác và nhiễm nấm (tưa miệng).
Bạn cũng có thể bị thay đổi cảm giác lưỡi và đau cơ khi nhai, kèm theo sưng miệng và loét lưỡi nếu mắc COVID-19.