Tại buổi họp báo thường kỳ chiều 17/3, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Bộ Ngoại giao trước thông tin về việc 100 container hạt điều Việt Nam xuất sang Italia có nguy cơ bị lừa, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết đại diện Bộ Công Thương đã cung cấp thông tin cho báo chí.
Mới đây nhất, ngày 14/3/2022, Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo các Bộ, ngành khẩn trương phối hợp với Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) và các cơ quan, đơn vị liên quan kiểm tra, làm rõ nguyên nhân để có biện pháp xử lý, hỗ trợ bảo đảm quyền lợi của người dân, doanh nghiệp.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng.
"Về phía Bộ Ngoại giao, ngay sau khi nhận được thông tin từ Vinacas, Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Italia liên hệ với các chủ tàu, trực tiếp đến thành phố Genova, Napoli để xác minh thông tin; gửi công hàm đến Bộ Ngoại giao, Bộ Y tế, Cảnh sát Tài chính và các cơ quan chức năng sở tại đề nghị nhanh chóng điều tra, làm rõ vụ việc, triển khai các biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho các doanh nghiệp Việt Nam", bà Hằng cho hay.
Theo người phát ngôn, Đại sứ quán và Thương vụ Việt Nam tại Italia cũng đã trao đổi với các doanh nghiệp và Vinacas, hướng dẫn cách giải quyết cụ thể, đề nghị các đơn vị có liên quan liên hệ với Tòa án kinh tế quốc tế, Trung tâm trọng tài thương mại quốc tế tại Việt Nam yêu cần can thiệp, có ý kiến với các hãng tàu dừng giao hàng cho người mua trong nhóm nghi vấn là lừa đảo, nhằm giảm tối đa tổn thất cho các doanh nghiệp Việt Nam.
"Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Ngoại giao sẽ tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành liên quan kiểm tra, làm rõ nguyên nhân, tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước giải quyết vụ việc này và đảm bảo an toàn tối đa cho các thương vụ giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp Italia trong thời gian tới", bà Hằng khẳng định.
Theo thông tin từ Hiệp hội Điều Việt Nam, nhiều doanh nghiệp hạt điều trong nước đang có nguy cơ mất trắng gần 100 container hàng với trị giá hàng trăm triệu USD sang châu Âu. Các doanh nghiệp lo ngại rằng đây có thể là vụ lừa đảo lớn khi các doanh nghiệp này đều ký hợp đồng thông qua Công ty môi giới Kim Hạnh Việt xuất khẩu nhân điều sang Italia.
Sự việc xuất phát từ những lo ngại khi hàng đã đến Italia nhưng đến thời điểm này các doanh nghiệp đều gặp tình trạng chung về việc liên tục bị thay đổi số SWIFT - mã số định danh nhận diện ngân hàng.
Tại ngân hàng của Thổ Nhĩ Kỳ, sau khi ngân hàng nhận được bộ chứng từ thì thông báo người mua không phải khách hàng của họ và phía ngân hàng đã trả lại những bộ chứng từ nhưng không ghi rõ trả theo hình thức nào, không cung cấp số vận đơn cho ngân hàng Việt Nam.
Hồ sơ gửi đến ngân hàng tại Italia, ngân hàng sở tại thông báo là các bản copy không phải bản gốc. Doanh nghiệp Việt Nam hiện tại cũng không biết bộ chứng từ gốc đang ở đâu. Trong khi đó, bất cứ ai có bộ chứng từ gốc đều có thể đến gặp hãng vận chuyển để nhận hàng.
Hiệp hội điều Việt Nam kêu gọi sự hỗ trợ, can thiệp của các cơ quan có thẩm quyền và hãng tàu, đề nghị các hãng tàu áp dụng biện pháp "Khẩn cấp" - tạm thời giữ lại các lô hàng đang nằm tại cảng và sẽ đến cảng.