Chiều 20/4, TAND Hà Nội đưa ra phán quyết đối với 19 bị cáo trong vụ án gây thất thoát 830 tỷ đồng tại Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO). Đồng thời, HĐXX đề nghị xem xét trách nhiệm của Bộ Công Thương và đơn vị trực thuộc là Tổng công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) trong vụ án.
Trong bản án sơ thẩm, HĐXX kiến nghị xem xét bộ chủ quản của Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) và TISCO là Bộ Công Thương về hành vi ra quyết định, đề ra chủ trương không đúng quy định của pháp luật liên quan dự án.
Ngoài ra, Bộ Công Thương còn giới thiệu đơn vị trực thuộc là Tổng công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) tham gia dự án ở TISCO với tư cách nhà thầu phụ. Tuy nhiên, thời điểm đó, VINAINCON là doanh nghiệp kém năng lực nên dẫn đến thiệt hại nặng nề.
Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên.
HĐXX nhấn mạnh, cần làm rõ các sai phạm của VINAINCON liên quan đến dự án Gang thép Thái Nguyên và nếu đủ căn cứ đề nghị khởi tố trách nhiệm hình sự các cán bộ liên quan.
Tại phiên tòa, HĐXX tuyên phạt bị cáo Mai Văn Tinh (cựu Chủ tịch HĐQT VNS) 6 năm tù tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Đồng phạm với ông Tinh, bị cáo Trần Trọng Mừng (cựu Tổng giám đốc TISCO) lĩnh 9 năm 6 tháng tù cũng về tội danh trên. 17 bị cáo còn lại lĩnh các mức án từ 18 tháng tù treo đến 8 năm 6 tháng tù.
Theo VKS, năm 2005, Chính phủ chủ trương đầu tư Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, với tổng vốn hơn 3.800 tỷ đồng. TISCO làm chủ đầu tư, cấp quyết định đầu tư là HĐQT VNS.
Năm 2007, đơn vị trúng thầu xây dựng là Tập đoàn Khoa học Công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC). Căn cứ kết quả đấu thầu, ngày 12/7/2007, Tổng Giám đốc TISCO Trần Trọng Mừng, cùng Tổng Giám đốc MCC ký một hợp đồng có giá trị hơn 160 triệu USD (hơn 3.500 tỷ đồng).
Hợp đồng TISCO ký với MCC là hợp đồng trọn gói theo phương thức tổng thầu EPC, trong đó phần E (thiết kế) trị giá hơn 3 triệu USD, phần P (cung cấp thiết bị) giá gần 115 triệu USD và phần C (xây lắp) trị giá hơn 42 triệu USD.
Theo hợp đồng, MCC phải hoàn thành dự án sau 30 tháng, nhưng sau 11 tháng khởi công vẫn chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục, chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ, chưa thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu. Đồng thời, MCC rút hết người về nước, nhiều lần đề nghị kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng và điều chỉnh tổng giá hợp đồng tăng thêm hơn 138 triệu USD (hơn 3.000 tỷ đồng).
Dù biết rõ MCC vi phạm hợp đồng, đề nghị các điều khoản vô căn cứ nhưng năm 2012, ông Trần Văn Khâm, người đại diện vốn chính của VNS tại TISCO, ký văn bản gửi VNS xin chấp thuận điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án lên 8.100 tỷ đồng, tăng hơn 4.200 tỷ đồng.
Những hành vi vi phạm pháp luật về quản lý tài sản Nhà nước và hành vi thiếu trách nhiệm của các cá nhân thuộc TISCO và VNS dẫn đến hậu quả làm thất thoát, lãng phí, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản Nhà nước với tổng số tiền lên tới hơn 830 tỷ đồng.